Σημαντική Ανασκαφή στη Αλβανία: Ο Πρώτος Μνημειώδης Ρωμαϊκός Τάφος Αποκαλύπτει Πολυτελή Ταφή Ελίτ
Σε μια αναπάντεχη ανακάλυψη που ενθουσιάζει τον κόσμο της αρχαιολογίας, ερευνητές στην Αλβανία έφεραν στο φως την πρώτη μνημειώδη ρωμαϊκή ταφική κάμαρα, χρονολογούμενη από τον 3ο έως τον 4ο αιώνα μ.Χ. Η εύρεση, που έγινε κοντά στο χωριό Στρίκτσαν, στην περιοχή Ντίμπρα κοντά στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία, αλλάζει τα δεδομένα για την ρωμαϊκή επιρροή στα Βαλκάνια και φωτίζει την καθημερινότητα της ελίτ στην αρχαία Ίλλυρια.
Η ανακάλυψη ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2025, όταν ντόπιοι κάτοικοι ειδοποίησαν τις αρχές για ύποπτες πέτρες σε ένα οροπέδιο. Μια ομάδα από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Αλβανίας, υπό την καθοδήγηση του αρχαιολόγου Έρικσον Νικόλι, ξεκίνησε ανασκαφές και αποκάλυψε μια τεράστια υπόγεια δομή διαστάσεων 9×6 μέτρων, με θάλαμο ταφής ύψους 2,4 μέτρων. Η κατασκευή, φτιαγμένη από μεγάλους ασβεστολιθικούς όγκους από μακρινές λατομεία, περιλαμβάνει μια μνημειώδη σκάλα εισόδου διακοσμημένη με γεωμετρικά μοτίβα σε στόκο, έναν προθάλαμο και τον κεντρικό θάλαμο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι επρόκειτο για μαυσωλείο, όχι απλή ταφή, με ενδείξεις για εποπτικές κατασκευές στην επιφάνεια που πιθανότατα καταστράφηκαν με τα χρόνια.
Αυτό που κάνει την εύρεση πραγματικά μοναδική είναι τα ευρήματα μέσα στον τάφο. Παρά το γεγονός ότι λεηλατήθηκε τουλάχιστον δύο φορές –μία στην αρχαιότητα και μία πρόσφατα με βαριά μηχανήματα–, διασώθηκαν πολυτελή αντικείμενα: γυάλινα πιάτα, μαχαίρια, οστά χτενιών και, το πιο εντυπωσιακό, κομμάτια υφάσματος κεντημένα με χρυσή κλωστή. Αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο τάφος ανήκε σε μέλος της ανώτερης τάξης, πιθανότατα έναν πλούσιο Ρωμαίο αξιωματούχο ή έμπορο, ο οποίος απολάμβανε προνόμια σε μια εποχή που η Αλβανία αποτελούσε μέρος της ρωμαϊκής επαρχίας Μοισίας.
Οι επιγραφές προσθέτουν ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον: Μια δίγλωσση (ελληνικά-λατινικά) αναφέρει το όνομα “Γελλιάνος” (Gellianos), γραμμένο σε ελληνικά γράμματα αλλά με λατινική σημασία, συνδεδεμένο ίσως με την οικογένεια Γέλλιου. Μια δεύτερη επιγραφή αφιερώνει τον τάφο στον Δία, τον ανώτατο θεό των Ρωμαίων, ενώ κοντινές πέτρες με μη αποκρυπτογραφημένες επιγραφές υποδηλώνουν μέρος ενός μεγαλύτερου συμπλέγματος, τώρα χάσμα σε χωράφια καλαμποκιού και λατομείο. Αυτές οι λεπτομέρειες αποκαλύπτουν την πολυπολιτισμικότητα της περιοχής, όπου ελληνικές, λατινικές και ιλλυρικές επιρροές συνυπήρχαν, προκαλώντας την κατανόησή μας για την κοινωνική δομή και τις θρησκευτικές πρακτικές της εποχής.
Η Αλβανία, που υπήρξε τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας για περίπου 600 χρόνια, φιλοξενεί πολλά αρχαία μνημεία όπως το Βουτρίνο, αλλά τέτοιας κλίμακας ταφές elite λείπουν από το αρχαιολογικό τοπίο της χώρας. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η εύρεση αυτή όχι μόνο εμπλουτίζει την ιστορία της αρχαίας Ίλλυρίας, αλλά και ενισχύει την ταυτότητα της σύγχρονης Αλβανίας, σε μια εποχή που ο τουρισμός εκτοξεύεται –με πάνω από 15 εκατομμύρια επισκέπτες αναμενόμενους το 2025. Οι τοπικές αρχές σχεδιάζουν ήδη να μετατρέψουν τον χώρο σε τουριστικό αξιοθέατο, προσελκύοντας λάτρεις της ιστορίας και ερευνητές από όλο τον κόσμο.
Αυτή η ανακάλυψη υπενθυμίζει πόσο πολλά κρύβει ακόμα το έδαφος των Βαλκανίων, προσφέροντας νέα παράθυρα σε έναν πολιτισμό που διαμόρφωσε την Ευρώπη. Οι ανασκαφές συνεχίζονται, και οι αρχαιολόγοι ελπίζουν σε περισσότερα μυστικά που θα φωτίσουν την καθημερινή ζωή των Ρωμαίων σε αυτή την άγνωστη γωνιά της αυτοκρατορίας.
