Ρωσικά drones: Γιατί η Τουσκ Ζητά την Ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ
Η είδηση ότι η Πολωνία ζήτησε την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία. Σήμερα, 11 Σεπτεμβρίου 2025, η Βαρσοβία βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής λόγω των πρόσφατων παραβιάσεων του εναέριου χώρου της από ρωσικά drones. Βασισμένο σε έγκυρες πηγές, όπως το Reuters και το BBC, αυτό το άρθρο παρουσιάζει με απλό και κατανοητό τρόπο το τι σημαίνει αυτή η εξέλιξη και γιατί είναι τόσο σημαντική, χωρίς να παραβιάζει τις οδηγίες του Facebook για ευαίσθητο περιεχόμενο.
Τι Συνέβη;
Τη νύχτα της Τρίτης, 9 Σεπτεμβρίου 2025, ο πολωνικός εναέριος χώρος παραβιάστηκε 19 φορές από μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), τα περισσότερα εκ των οποίων προήλθαν από τη Λευκορωσία, σύμμαχο της Ρωσίας. Τουλάχιστον τρία drones καταρρίφθηκαν από τις πολωνικές ένοπλες δυνάμεις, ενώ ένα τέταρτο πιθανότατα είχε την ίδια τύχη. Ο Ντόναλντ Τουσκ, μιλώντας στο κοινοβούλιο, χαρακτήρισε την κατάσταση «πρωτοφανή» και «σοβαρότερη από ποτέ», τονίζοντας ότι οι παραβιάσεις αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου πλαισίου απειλών, με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία να σχεδιάζουν «επιθετικές» στρατιωτικές ασκήσεις τις επόμενες μέρες.
Τι Είναι το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ;
Το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ είναι ένας μηχανισμός που επιτρέπει σε ένα κράτος-μέλος να ζητήσει επίσημες διαβουλεύσεις με τη Συμμαχία όταν θεωρεί ότι η εδαφική του ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλειά του απειλείται. Δεν ενεργοποιεί στρατιωτική δράση, όπως το Άρθρο 5, αλλά ανοίγει τον δρόμο για συζητήσεις και πιθανά μέτρα υποστήριξης. Από την ίδρυση του ΝΑΤΟ το 1949, το Άρθρο 4 έχει ενεργοποιηθεί μόλις επτά φορές, με την τελευταία το 2022 μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η απόφαση της Πολωνίας να το επικαλεστεί σήμερα δείχνει τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Γιατί το Ζήτησε η Πολωνία;
Ο Τουσκ υπογράμμισε ότι οι παραβιάσεις δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, αλλά μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής έντασης από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία. «Η κατάσταση είναι πιο επικίνδυνη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η Πολωνία χρειάζεται περισσότερα από λόγια αλληλεγγύης. Οι διαβουλεύσεις με το ΝΑΤΟ αποσκοπούν στην ενίσχυση της αεράμυνας της χώρας και στην αποτροπή περαιτέρω προκλήσεων. Επιπλέον, ο Τουσκ τόνισε τη στήριξη της Πολωνίας προς την Ουκρανία, υπογραμμίζοντας ότι η ασφάλεια της γειτονικής χώρας συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια της Πολωνίας.
Πώς Αντιδρά η Διεθνής Κοινότητα;
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε τις παραβιάσεις «απερίσκεπτες και άνευ προηγουμένου», ενώ το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση. Οι σύμμαχοι της Πολωνίας, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, εξέφρασαν τη στήριξή τους, με τον Τουσκ να αναμένει «σημαντική υποστήριξη» κατά τις διαβουλεύσεις. Παράλληλα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι η Πολωνία στοχοποιήθηκε σκόπιμα από τη Ρωσία, ενισχύοντας την αίσθηση ότι η κρίση έχει ευρύτερες γεωπολιτικές διαστάσεις.
Τι Σημαίνει για το Μέλλον;
Η ενεργοποίηση του Άρθρου 4 δεν σημαίνει ότι η Πολωνία βρίσκεται σε πόλεμο, όπως καθησύχασε ο Τουσκ, αλλά υπογραμμίζει την ανάγκη για εγρήγορση. Οι πολωνικές αρχές διαβεβαίωσαν ότι δεν υπάρχουν θύματα ή ζημιές από τις παραβιάσεις, και η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Ωστόσο, η κλιμάκωση της έντασης στα σύνορα της Ανατολικής Ευρώπης, ειδικά με τις προγραμματισμένες στρατιωτικές ασκήσεις Ρωσίας-Λευκορωσίας, κρατά τον κόσμο σε επαγρύπνηση. Η κίνηση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε ενίσχυση της παρουσίας του ΝΑΤΟ στην περιοχή ή σε νέα μέτρα για την προστασία των συνόρων.
Συμπέρασμα
Η απόφαση της Πολωνίας να ενεργοποιήσει το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ αποτελεί μια κρίσιμη στιγμή για την ασφάλεια της Ευρώπης. Με τον Ντόναλντ Τουσκ να καλεί σε ενότητα και δράση, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ελπίζοντας ότι η διπλωματία θα αποτρέψει περαιτέρω κλιμάκωση. Η κρίση αυτή μας υπενθυμίζει ότι η ειρήνη στην περιοχή παραμένει εύθραυστη, και η συνεργασία μεταξύ των κρατών είναι πιο σημαντική από ποτέ.
