Μακρόν σε Ρόλο Διάσωσης: Νέος Πρωθυπουργός στη Γαλλία τις Επόμενες Μέρες, Αλλά η Κρίση Παραμένει Ανοιχτή Πληγή
Σε μια Γαλλία που μοιάζει να έχει μετατραπεί σε πολιτικό λαβύρινθο, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι θα διορίσει νέο πρωθυπουργό τις επόμενες ημέρες, μετά την αναμενόμενη κατάρρευση της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού. Η Εθνοσυνέλευση, με ψήφο 364 κατά έναντι 194 υπέρ, απέρριψε σήμερα, 8 Σεπτεμβρίου 2025, την πρόταση εμπιστοσύνης του Μπαϊρού, βυθίζοντας για πέμπτη φορά σε λιγότερο από δύο χρόνια το Παρίσι σε βαθιά πολιτική αστάθεια. Ο Μπαϊρού, 74 ετών και έμπειρος κεντρώος πολιτικός, θα υποβάλει την παραίτησή του αύριο στο Μέγαρο των Ηλυσίων, αφήνοντας τον Μακρόν να ψάχνει για τον πέμπτο πρωθυπουργό της θητείας του – ένα ρεκόρ που θυμίζει εποχές κοινοβουλευτικής κρίσης.
Η κίνηση του Μπαϊρού να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης ήταν ένας απελπισμένος τζόγος, με στόχο να πείσει το κατακερματισμένο κοινοβούλιο για την ανάγκη σκληρών μέτρων λιτότητας. Το σχέδιο προϋπολογισμού του για το 2026 προέβλεπε περικοπές 44 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης δύο αργιών (όπως η Δευτέρα του Πάσχα και η 8η Μαΐου, ημέρα της νίκης κατά του ναζισμού), παγώματος επιδομάτων και συντάξεων, καθώς και αυστηρότερης φορολογικής επιτήρησης. “Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: τα έξοδα αυξάνονται και το χρέος γίνεται ασήκωτο”, δήλωσε ο Μπαϊρού πριν την ψηφοφορία, προειδοποιώντας για ένα δημόσιο χρέος που αγγίζει τα 3,3 τρις. ευρώ, ισοδύναμο με 114% του ΑΕΠ. Το έλλειμμα του 2024 έφτασε το 5,8% του ΑΕΠ, διπλάσιο από το όριο της ΕΕ (3%), ενώ οι τόκοι του χρέους αναμένεται να ξεπεράσουν τα 100 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2029.
Η ήττα δεν προήλθε από μία πλευρά: Η ακροδεξιά του Εθνικού Συλλαφισμού (RN) της Μαρίν Λεπέν (123 έδρες), η αριστερά – από Σοσιαλιστές (66 έδρες) και Πράσινους μέχρι την ακροαριστερή Γαλλία Ακλόνητη (LFI) – και μέρος των συντηρητικών συσπειρώθηκαν εναντίον του, χαρακτηρίζοντας το σχέδιο “άδικο” και “τιμωρητικό” για τους πολίτες. Ο ηγέτης των Σοσιαλιστών Μπόρις Βαλόντ δήλωσε ότι η αριστερά μπορεί να προσφέρει “άλλη πορεία”, ενώ η Λεπέν κατηγόρησε τον Μακρόν ότι “προκάλεσε αυτή την κρίση”. Παρά την καταδίκη της Λεπέν για υπεξαίρεση κονδυλίων της ΕΕ (απαγόρευση υποψηφιότητας για πέντε χρόνια), το RN προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 33%, εκμεταλλευόμενο την αστάθεια.
Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στην απόφαση του Μακρόν τον Ιούνιο του 2024 να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση, ελπίζοντας σε ενίσχυση του κέντρου. Αντίθετα, το κοινοβούλιο διασπάστηκε σε τρεις πόλους χωρίς πλειοψηφία: κέντρο (Μακρόν), ακροδεξιά και αριστερά. Από τότε, τέσσερις πρωθυπουργοί έχουν περάσει από το Ματινιόν – ο Μισέλ Μπαρνιέ έμεινε μόλις τρεις μήνες, ο Μπαϊρού εννέα. Ο Μακρόν, με έγκριση μόλις 15%, αποκλείει νέες εκλογές (θα ευνοούσαν το RN) ή παραίτηση (η θητεία του λήγει το 2027). Αντίθετα, στρέφεται σε νέο διορισμό, πιθανώς από την κεντροαριστερά ή τους συντηρητικούς, για να γεφυρώσει τα χάσματα.
Πιθανοί υποψήφιοι περιλαμβάνουν τον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί (39 ετών, κοντά στον Μακρόν), τον υπουργό Δικαιοσύνης Ζεράλντ Νταρμαντέν ή ακόμα και Σοσιαλιστές όπως ο Μπενάρ Καζενέβ. Ωστόσο, κανένας δεν εγγυάται σταθερότητα: Το νέο σχέδιο προϋπολογισμού πρέπει να περάσει σύντομα, αλλιώς η Γαλλία κινδυνεύει με καθυστέρηση και πίεση από την ΕΕ. Οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά: Ο δείκτης CAC 40 έπεσε 1,5%, τα επιτόκια ομολόγων 10ετίας έφτασαν το 3,53% (υψηλότερα από της Ελλάδας), ενώ η ΕΕ απαιτεί μείωση ελλείμματος. Εξωτερικά, η Γαλλία αντιμετωπίζει τον πόλεμο στην Ουκρανία και εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ.
Η κρίση αντανακλά βαθύτερα ζητήματα: Υψηλή φορολογία (51% του ΑΕΠ), γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος και δυσκολία προσαρμογής σε λιτότητα. Οι περικοπές θεωρούνται “άδικες”, αγγίζοντας συντάξεις ενώ οι πλούσιοι γλιτώνουν. Μαζικές διαδηλώσεις προγραμματίζονται για τις 10 Σεπτεμβρίου (“Μπλοκάρουμε τα Πάντα”), με συμμετοχή συνδικάτων και αριστεράς, θυμίζοντας τα κίτρινα γιλέκα. Οι συνδικάτα σχεδιάζουν απεργίες στις 18 Σεπτεμβρίου, εντείνοντας την πίεση.
Η Γαλλία, πυλώνας της ΕΕ, κινδυνεύει να γίνει “ο άρρωστος άντρας της Ευρώπης”. Ο Μακρόν, απομονωμένος, πρέπει να βρει συμβιβασμό πριν η κρίση εξαπλωθεί. Ο νέος πρωθυπουργός θα κληθεί να ενώσει, αλλά το μέλλον παραμένει αβέβαιο: Θα υπάρξει σταθερότητα ή νέος κύκλος χάους; Η απάντηση κρύβεται στις επόμενες ημέρες, όπου ο Μακρόν παίζει το τελευταίο του χαρτί.
