Εμπορική Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ: Ανακούφιση ή Ακριβός Συμβιβασμός;
Χθες, 27 Ιουλίου 2025, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέληξαν σε μια σημαντική εμπορική συμφωνία, αποτρέποντας την επιβολή υψηλών δασμών 30% στα ευρωπαϊκά προϊόντα που είχε απειλήσει ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Η συμφωνία, που υπογράφηκε μετά από έντονες διαπραγματεύσεις στη Σκωτία, προβλέπει δασμούς 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά εξαγώμενα προϊόντα, όπως αυτοκίνητα και φάρμακα, ενώ εξαιρεί ορισμένους κλάδους, όπως τα αεροσκάφη και τα μικροτσίπ. Παρά την ανακούφιση, η συμφωνία έχει διχάσει την Ευρώπη, καθώς πολλοί ανησυχούν για το κόστος αυτού του συμβιβασμού.
Τι Περιλαμβάνει η Συμφωνία
Η συμφωνία μειώνει τους δασμούς από το απειλητικό 30% στο 15% για τα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ, ενώ ο χάλυβας και το αλουμίνιο αντιμετωπίζουν ακόμα υψηλούς δασμούς 50%. Σε αντάλλαγμα, η ΕΕ δεσμεύτηκε να αγοράσει αμερικανικά προϊόντα ενέργειας (όπως φυσικό αέριο και πετρέλαιο) αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων και να επενδύσει 600 δισεκατομμύρια σε αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό τα επόμενα τρία χρόνια. Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, δεν θα επιβάλουν δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα που εισάγονται στην ΕΕ.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε τη συμφωνία «μεγάλο βήμα» για σταθερότητα, ενώ ο Τραμπ την αποκάλεσε «τη μεγαλύτερη συμφωνία όλων». Ωστόσο, δεν είναι όλοι τόσο ενθουσιασμένοι.
Αντιδράσεις στην Ευρώπη
Η συμφωνία έφερε ανακούφιση, καθώς αποφεύχθηκε ένας εμπορικός πόλεμος που θα κόστιζε δισεκατομμύρια σε επιχειρήσεις και καταναλωτές. Όμως, πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες και επιχειρήσεις εκφράζουν προβληματισμό. Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας, Μιχάλ Μάρτιν, είπε ότι οι δασμοί 15% θα κάνουν το εμπόριο πιο ακριβό, ενώ ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς αναγνώρισε ότι η μείωση των δασμών στα αυτοκίνητα βοηθά τη γερμανική οικονομία, αλλά προειδοποίησε για μικρή μείωση στην ανάπτυξη. Στην Ιταλία, η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι θεωρεί τους δασμούς «ανεκτούς», ενώ στη Γαλλία οι εξαγωγείς καλλυντικών διαμαρτύρονται για το επιπλέον κόστος.
Οι δασμοί 50% στον χάλυβα έχουν προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες χάλυβα αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα λόγω υψηλών τιμών ενέργειας και ανταγωνισμού από την Κίνα. Σε πλατφόρμες όπως το X, πολλοί χαρακτηρίζουν τη συμφωνία «άνιση», κατηγορώντας την ΕΕ ότι υποχώρησε υπερβολικά στις πιέσεις των ΗΠΑ.
Τι Σημαίνει για την Ευρώπη
Η συμφωνία διατηρεί την εμπορική σχέση ΕΕ-ΗΠΑ, που φτάνει τα 1,97 τρισεκατομμύρια δολάρια, αλλά εγείρει ερωτήματα για το μέλλον. Οι δασμοί 15% θα αυξήσουν το κόστος για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, ενώ η δέσμευση για τεράστιες αγορές από τις ΗΠΑ μπορεί να πιέσει τα ευρωπαϊκά μπάτζετ. Επιπλέον, η συμφωνία εξαρτάται από την καλή θέληση του Τραμπ, ο οποίος διατηρεί το δικαίωμα να αυξήσει τους δασμούς αν η ΕΕ δεν τηρήσει τις υποσχέσεις της.
Η νέα εμπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ αποτρέπει μια οικονομική κρίση, αλλά το τίμημα είναι υψηλό. Οι δασμοί, οι δεσμεύσεις για αγορές και η αβεβαιότητα για το μέλλον προβληματίζουν την Ευρώπη. Ενώ η συμφωνία φέρνει προσωρινή ηρεμία, η Ευρώπη καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην οικονομική σταθερότητα και την ανεξαρτησία της, σε μια εποχή που οι παγκόσμιες εμπορικές ισορροπίες αλλάζουν ραγδαία.
