Σαν σήμερα, η Ανακάλυψη της Παναγίας του Καζάν: Ένα Θαύμα Μέσα από τις Στάχτες

Η Ανακάλυψη της Παναγίας του Καζάν

Σαν σήμερα, στις 8 Ιουλίου 1579, η πιο θαυματουργή εικόνα της ρωσικής εκκλησίας, η Παναγία του Καζάν, ανακαλύφθηκε ανάμεσα στα αποκαΐδια ενός σπιτιού στην πόλη Καζάν. Το σπίτι ενός εμπόρου είχε καεί ολοσχερώς, αλλά η εικόνα δεν έπαθε την παραμικρή γρατσουνιά.

Το Όνειρο της Ματρώνας

Η μικρή κόρη του εμπόρου, η Ματρώνα, άρχισε να βλέπει επαναλαμβανόμενα όνειρα για ένα εικόνισμα που παρέμενε κρυμμένο στα χαλάσματα. Ενθαρρυμένη από τα όνειρά της, η Ματρώνα αποφάσισε να ψάξει τα συντρίμμια του σπιτιού. Προς έκπληξή όλων, βρήκε την εικόνα τυλιγμένη σε ένα παλιό ύφασμα, θαμμένη βαθιά μέσα στις στάχτες.

Θαυματουργές Ιδιότητες

Η εικόνα της Παναγίας του Καζάν σύντομα έγινε διάσημη και άρχισε να συσχετίζεται με θαύματα. Δύο τυφλοί άνδρες ισχυρίστηκαν ότι βρήκαν το φως τους όταν στάθηκαν μπροστά στην εικόνα. Λόγω των θαυματουργών της ιδιοτήτων, η εικόνα θεωρήθηκε η προστάτιδα της Ρωσίας και λιτανευόταν από τόπο σε τόπο όταν η χώρα βρισκόταν σε κίνδυνο.

Αυτή η Ιερά Εικόνα έγινε το σύμβολο και η προστάτης όλων των Ρώσων, ενώ οι Τσάροι σταύρωναν τα δαχτυλίδια των αρραβώνων τους πάνω σ’ αυτήν για ευλογία. Υπήρχε μάλιστα και μια παράδοση, πως όσο η Ιερά Εικόνα ήταν στη Ρωσία θα υπήρχε ειρήνη. Η Ιερά Εικόνα της Παναγίας φυλασσόταν στην Ιερά Μονή της Θεοτόκου του Καζάν, η οποία χτίστηκε στο σημείο όπου βρέθηκε.

Στις 29 Νοεμβρίου του 1904, η Ιερά Εικόνα εξαφανίστηκε μυστηριωδώς.  Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι και το αντίγραφο που βρισκόταν στην Αγία Πετρούπολη εξαφανίστηκε το 1917 καθ’ οδόν προς τη Μόσχα

Οι κλέφτες προφανώς έβαλαν στο μάτι τη χρυσή κορνίζα, η οποία ήταν στολισμένη με πολύτιμα πετράδια. Χρόνια αργότερα, η αστυνομία συνέλαβε τους δράστες και ανακάλυψε την αμυθήτου αξίας κορνίζα, όχι όμως και την εικόνα, η οποία πρέπει να θεωρείται οριστικά χαμένη, αφού στην απολογία τους οι κλέφτες υποστήριξαν ότι την τεμάχισαν και την έκαψαν.

Η Ρωσική Εκκλησία ερμήνευσε την καταστροφή της εικόνας ως κακό σημάδι και ως πηγή δεινών για τη Ρωσία. Ο απλός θρησκευόμενος λαός συσχέτισε την καταστροφή της με την Επανάσταση του 1905, την ήττα της Ρωσίας στον Ρωσο-Ιαπωνικό Πόλεμο (1904-1905) και την Οκτωβριανή Επανάσταση (1917).

Υπάρχουν περισσότερα από εξήντα αντίγραφα της Παναγίας του Καζάν, πολλά από τα οποία θεωρούνται θαυματουργά. Ένα αντίγραφο, που χρονολογείται από το 1730, αποκτήθηκε τη δεκαετία του ’70 από το προσκύνημα της Παναγίας στο χωριό Φάτιμα της Πορτογαλίας (Το θαύμα της Φάτιμα) και μεταφέρθηκε στο Βατικανό το 1993. Ο Πάπας Ιωάννης-Παύλος ΙΙπροσευχόταν επί 11 χρόνια στην εικόνα, έχοντας πει ότι η Παναγία του Καζάν «βρήκε ένα σπίτι και με συνοδεύει με το μητρικό βλέμμα της στα καθημερινά μου εκκλησιαστικά καθήκοντα».

Στη Ρωσική Μονή Αγίου Παντελεήμονα του Αγίου Όρους φυλάσσεται αντίγραφο της Παναγίας του Καζάν, μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας. Στον ελλαδικό χώρο, αντίγραφα της Παναγίας του Καζάν υπάρχουν στο Καθολικό της Ιεράς Μονής της Παναγίας (Κερατέα), στο παρεκκλήσιο της Οσίας Ξένης της Ρωσίδος (Μάνδρα Αττικής) και στον Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Καλλιθέα Αττικής.

Η Παναγία του Καζάν είναι πολιούχος του Καζάν και προστάτιδα της Ρωσίας. Τιμάται στις 8 Ιουλίου  και στις 4 Νοεμβρίου, ημέρα που η Ρωσία γιορτάζει την Ημέρα της Εθνικής Ενότητας. Παραδοσιακά, με την εικόνα της Παναγίας του Καζάν ευλογούνται οι αρραβώνες στη Ρωσία. Ναοί προς τιμή της Παναγίας του Καζάν έχουν κτισθεί στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη.

Η Κληρονομιά της Παναγίας του Καζάν

Η Παναγία του Καζάν έγινε το πιο σημαντικό έργο θρησκευτικής τέχνης στη Ρωσία, εμπνέοντας την ανέγερση εκκλησιών προς τιμήν της. Η εικόνα συνεχίζει να αποτελεί σύμβολο πίστης και ελπίδας για τους πιστούς, διατηρώντας τη φήμη της ως θαυματουργή εικόνα.