«Η Ευρώπη Κρούει τον Κώδωνα: Σι Τζινπίνγκ, Πίεσε τον Πούτιν ή Αλλιώς!»
Σε μια σύνοδο κορυφής γεμάτη ένταση στο Πεκίνο, η Ευρωπαϊκή Ένωση έστειλε σαφές μήνυμα στην Κίνα: να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να πιέσει τη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται σε «σημείο καμπής». Κατά τη διάρκεια της 25ης Συνόδου ΕΕ-Κίνας, που πραγματοποιήθηκε σήμερα, 24 Ιουλίου 2025, ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ χαρακτήρισε την Κίνα και την ΕΕ «δύο μεγάλους παίκτες» στην παγκόσμια σκηνή, καλώντας και τις δύο πλευρές να κάνουν «σωστές στρατηγικές επιλογές». Ωστόσο, οι βαθιές διαφωνίες για το εμπόριο, την Ουκρανία και τις σπάνιες γαίες κυριάρχησαν στις συνομιλίες, υπογραμμίζοντας την εύθραυστη κατάσταση των σχέσεων.
Εμπορικές Ανισορροπίες και Κρίσιμες Απαιτήσεις
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τόνισε ότι οι σχέσεις ΕΕ-Κίνας έχουν φτάσει σε «σημείο καμπής», με το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ να εκτοξεύεται στα 305,8 δισ. ευρώ το 2024. «Καθώς η συνεργασία μας εμβαθύνει, οι ανισορροπίες αυξάνονται», δήλωσε, καλώντας την Κίνα να προσφέρει «πραγματικές λύσεις» για μια «αμοιβαία επωφελή» σχέση. Η ΕΕ έχει επιβάλει δασμούς σε κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα, κατηγορώντας το Πεκίνο για κρατικές επιδοτήσεις που παραμορφώνουν τον ανταγωνισμό, ενώ κλιμακώνει τις ανησυχίες της για την υπερπαραγωγή κινεζικών προϊόντων.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, πρόσθεσε ότι η ΕΕ αναμένει «συγκεκριμένη πρόοδο» σε εμπορικά ζητήματα και κάλεσε την Κίνα, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, να πιέσει τη Ρωσία να σεβαστεί τον Χάρτη του ΟΗΕ και να τερματίσει την «επιθετική» της δράση στην Ουκρανία. Η ΕΕ επέβαλε πρόσφατα κυρώσεις σε δύο κινεζικές τράπεζες για τη σχέση τους με τη Ρωσία, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Πεκίνου, το οποίο εξέφρασε «ισχυρή δυσαρέσκεια» και «αποφασιστική αντίθεση».
Η Απάντηση της Κίνας και η Γεωπολιτική Στάση
Ο Σι Τζινπίνγκ, αποφεύγοντας άμεσες αναφορές στην Ουκρανία, κάλεσε την ΕΕ να «χειριστεί σωστά τις διαφορές και τις τριβές» και να αποφύγει «την οικοδόμηση τειχών», υπονοώντας τις ευρωπαϊκές εμπορικές κυρώσεις. «Οι σημερινές προκλήσεις της Ευρώπης δεν προέρχονται από την Κίνα», δήλωσε, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο Xinhua, καλώντας για «βαθύτερη συνεργασία» και «αμοιβαία εμπιστοσύνη». Το Πεκίνο έχει ανταποδώσει με έρευνες για ευρωπαϊκά προϊόντα, όπως χοιρινό και μπράντι, ενώ οι περιορισμοί του στις εξαγωγές σπάνιων γαιών έχουν προκαλέσει διαταραχές στις ευρωπαϊκές αλυσίδες εφοδιασμού.
Η στήριξη της Κίνας στη Ρωσία, μέσω αγορών πετρελαίου και παροχής τεχνολογιών διπλής χρήσης, παραμένει βασικό σημείο τριβής. Πρόσφατες αναφορές αποκάλυψαν ότι ο Κινέζος Υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι εξέφρασε ιδιωτικά σε ευρωπαίους αξιωματούχους ότι το Πεκίνο δεν μπορεί να δεχτεί ήττα της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς αυτό θα επέτρεπε στις ΗΠΑ να στρέψουν την προσοχή τους στην Κίνα. Παρά τις δημόσιες δηλώσεις για «ουδετερότητα» και «ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων», η στρατηγική στήριξη της Κίνας στη Μόσχα έχει ενισχυθεί από τη «χωρίς όρια» συνεργασία που ανακοινώθηκε το 2022.
Μια Σύνοδος με Χαμηλές Προσδοκίες
Η σύνοδος, που αρχικά είχε προγραμματιστεί για δύο ημέρες αλλά περιορίστηκε σε μία κατόπιν αιτήματος του Πεκίνου, δεν οδήγησε σε κοινή δήλωση, αντανακλώντας τις βαθιές διαφορές. Ωστόσο, οι δύο πλευρές αναμένεται να υπογράψουν μια περιορισμένη συμφωνία για την κλιματική αλλαγή, ένα από τα λίγα σημεία συνεργασίας. Η ΕΕ, πιεζόμενη από τις απειλές του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για δασμούς 10-20% στις ευρωπαϊκές εξαγωγές, αναζητά ισορροπία μεταξύ της συνεργασίας με την Κίνα και της ευθυγράμμισης με τις ΗΠΑ. Το Πεκίνο, από την πλευρά του, βλέπει την ΕΕ ως κρίσιμο εταίρο για την αντιμετώπιση των αμερικανικών εμπορικών πιέσεων, αλλά η σκληρή του στάση περιπλέκει τις διαπραγματεύσεις.
Προς ένα Αβέβαιο Μέλλον
Η σύνοδος ανέδειξε την τριπλή ταυτότητα της Κίνας για την ΕΕ: εταίρος, ανταγωνιστής και συστημικός αντίπαλος. Ενώ ο Σι Τζινπίνγκ τόνισε την ανάγκη για «σταθερότητα» και «αμοιβαία εμπιστοσύνη», οι ευρωπαίοι ηγέτες επέμειναν σε «αμοιβαία επωφελείς» σχέσεις και σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Η επιτυχία οποιασδήποτε μελλοντικής επαναπροσέγγισης θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των δύο πλευρών να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε ένα γεωπολιτικό τοπίο που χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα και ανταγωνισμό.
