Σκύλοι-Εξερευνητές της Υγείας: «Ανιχνεύουν το Πάρκινσον Πριν τα Συμπτώματα με 98% Ακρίβεια
Μια πρωτοποριακή έρευνα φέρνει στο προσκήνιο τον εκπληκτικό ρόλο των σκύλων στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον, προσφέροντας ελπίδα για μια μη επεμβατική και αποτελεσματική μέθοδο ανίχνευσης. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε χθες, 16 Ιουλίου 2025, στο Journal of Parkinson’s Disease, δύο εκπαιδευμένοι σκύλοι, ο Μπάμπερ (ένα Γκόλντεν Ριτρίβερ) και ο Πίνατ (ένας Μαύρος Λαμπραντόρ), κατάφεραν να ανιχνεύσουν τη νόσο του Πάρκινσον μέσω δειγμάτων σμήγματος από το δέρμα με ευαισθησία έως 80% και ειδικότητα έως 98%, ακόμη και σε ασθενείς με άλλες παθήσεις.
Η νόσος του Πάρκινσον, η δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική ασθένεια παγκοσμίως, παραμένει δύσκολο να διαγνωστεί έγκαιρα λόγω της απουσίας οριστικού διαγνωστικού τεστ. Τα συμπτώματα, όπως ο τρόμος και η δυσκαμψία, εμφανίζονται συνήθως όταν περισσότερα από τα μισά νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου έχουν ήδη καταστραφεί, συχνά έως και 20 χρόνια μετά την έναρξη της νόσου. Η έρευνα, που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ σε συνεργασία με την οργάνωση Medical Detection Dogs, δείχνει ότι οι σκύλοι μπορούν να ανιχνεύσουν μοναδικές πτητικές οργανικές ενώσεις στο σμήγμα των ασθενών, προσφέροντας μια μη επεμβατική μέθοδο για έγκαιρη διάγνωση.
Συρράκος Παπαδόπουλος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε στο ScienceDaily: «Οι σκύλοι μας πέτυχαν υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει μια χαρακτηριστική οσμή που συνδέεται με τη νόσο του Πάρκινσον. Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να οδηγήσει σε μια γρήγορη, μη επεμβατική και οικονομικά αποδοτική μέθοδο διάγνωσης». Στη μελέτη, οι σκύλοι εκπαιδεύτηκαν επί 38-53 εβδομάδες με περισσότερα από 200 δείγματα σμήγματος από ασθενείς με Πάρκινσον και υγιείς εθελοντές. Σε διπλά τυφλές δοκιμές, ο Μπάμπερ πέτυχε ευαισθησία 70% και ειδικότητα 90%, ενώ ο Πίνατ έφτασε το εντυπωσιακό 80% ευαισθησία και 98% ειδικότητα, ακόμη και σε δείγματα από ασθενείς που δεν είχαν ξεκινήσει φαρμακευτική αγωγή.
Η έρευνα ενισχύεται από προηγούμενες μελέτες, όπως αυτή του 2022 που δημοσιεύτηκε στο Movement Disorders, η οποία ανέφερε ότι εκπαιδευμένοι σκύλοι πέτυχαν ευαισθησία 91% και ειδικότητα 95% σε ασθενείς υπό φαρμακευτική αγωγή, και 89% ευαισθησία και 86% ειδικότητα σε ασθενείς χωρίς φάρμακα. Επιπλέον, μια μελέτη του 2024 στο Animal Cognition έδειξε ότι 23 κατοικίδια σκυλιά διαφόρων φυλών πέτυχαν μέση ευαισθησία 89% και ειδικότητα 87% σε δείγματα σμήγματος, αποδεικνύοντας ότι η ικανότητα αυτή δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένες ράτσες.
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει νέους ορίζοντες για τη διάγνωση του Πάρκινσον, ιδιαίτερα σε πρώιμα στάδια, πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η δουλειά τους θα οδηγήσει στην ανάπτυξη τεχνολογιών, όπως «ηλεκτρονικές μύτες», που θα μιμούνται την οσφρητική ικανότητα των σκύλων. Όπως ανέφερε η New Scientist, η μέθοδος αυτή θα μπορούσε να επιτρέψει την έγκαιρη θεραπεία, επιβραδύνοντας την εξέλιξη της νόσου και μειώνοντας την ένταση των συμπτωμάτων.
Παρά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την επικύρωση των ευρημάτων και την εξέταση παραγόντων όπως η ηλικία των ασθενών ή η προσωπική υγιεινή, που μπορεί να επηρεάσουν την ακρίβεια των σκύλων. Εν τω μεταξύ, ο Μπάμπερ και ο Πίνατ, μαζί με άλλους τετράποδους «ιατρικούς ντετέκτιβ», συνεχίζουν να προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες, δίνοντας ελπίδα για ένα μέλλον όπου η διάγνωση του Πάρκινσον θα είναι πιο γρήγορη, ακριβής και προσιτή.
