Ερντογάν: «Θα Φέρω Πούτιν και Ζελένσκι στην Κωνσταντινούπολη», λέει για την ειρήνη στην Ουκρανία
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε στις 25 Ιουλίου 2025 ότι σκοπεύει να συνομιλήσει με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για να διερευνήσει τη δυνατότητα οργάνωσης συνάντησης κορυφής στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ του Πούτιν και του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Στην ερχόμενη περίοδο, ίσως και μέσα σε αυτή την εβδομάδα, θα προσπαθήσουμε να φέρουμε αυτούς τους ηγέτες μαζί στην Κωνσταντινούπολη, διεξάγοντας περαιτέρω συνομιλίες με τον κ. Πούτιν και, μαζί του, τον κ. Τραμπ», δήλωσε ο Ερντογάν, σύμφωνα με τη Διεύθυνση Επικοινωνιών της Τουρκίας. Η πρόταση αυτή έρχεται σε μια περίοδο έντασης, καθώς οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία κατέληξαν σε αδιέξοδο, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις για την επίτευξη ειρήνης.
Το Πλαίσιο της Πρότασης
Η ανακοίνωση του Ερντογάν ακολούθησε την τρίτη συνάντηση διαπραγματευτών από την Ουκρανία και τη Ρωσία στην Κωνσταντινούπολη στις 23 Ιουλίου 2025, η οποία, σύμφωνα με το Reuters (25 Ιουλίου 2025), διήρκεσε λιγότερο από μία ώρα και δεν οδήγησε σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός. Η Τουρκία έχει φιλοξενήσει δύο προηγούμενες συνομιλίες το 2022 και το 2025, που οδήγησαν σε περιορισμένα αποτελέσματα, όπως ανταλλαγές αιχμαλώτων, αλλά δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν σταθερή ειρήνη, όπως αναφέρει το BBC (1 Ιουνίου 2025).
Η πρόταση για συνάντηση κορυφής ανταποκρίνεται σε πρόσφατη πρωτοβουλία της Ουκρανίας για συνομιλίες πριν από το τέλος Αυγούστου, όπως σημειώνει το The Hill (24 Ιουλίου 2025). Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πέσκοφ, δήλωσε στις 25 Ιουλίου ότι μια τέτοια συνάντηση εντός 30 ημερών είναι «απίθανη» χωρίς προηγούμενη προετοιμασία σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, σύμφωνα με το Pravda (25 Ιουλίου 2025).
Η Δυναμική της Σύγκρουσης
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που ξεκίνησε με τη ρωσική εισβολή το 2022, παραμένει σε αδιέξοδο, με τη Ρωσία να ελέγχει περίπου το 20% της ουκρανικής επικράτειας. Η Ουκρανία απορρίπτει τις απαιτήσεις της Μόσχας για ουδετερότητα και παραχώρηση εδαφών, ενώ ο Ζελένσκι επιμένει σε πλήρη κατάπαυση του πυρός πριν από τις διαπραγματεύσεις, όπως ανέφερε στο The New York Times (13 Μαΐου 2025). Από την πλευρά της, η Ρωσία ζητά συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις, με τον Πούτιν να αποστέλλει χαμηλόβαθμους αντιπροσώπους στις προηγούμενες συνομιλίες, κίνηση που ο Ζελένσκι χαρακτήρισε «διακοσμητική», σύμφωνα με το Reuters (15 Μαΐου 2025).
Η Τουρκία, με τη στρατηγική της θέση και τις ισορροπημένες σχέσεις με τις δύο πλευρές, έχει αναλάβει ρόλο μεσολαβητή. Ωστόσο, η επιτυχία της πρωτοβουλίας του Ερντογάν εξαρτάται από τη βούληση του Πούτιν και του Ζελένσκι να συμμετάσχουν, καθώς και από την επιρροή του Τραμπ, ο οποίος πιέζει για ταχεία επίλυση της σύγκρουσης, απειλώντας με κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όπως σημειώνει το NPR (24 Ιουλίου 2025).
Ο Ρόλος του Τραμπ και η Διεθνής Κοινότητα
Ο Ντόναλντ Τραμπ, στη δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, έχει εκφράσει την πρόθεση να εμπλακεί ενεργά στις διαπραγματεύσεις, δηλώνοντας ότι «η σύγκρουση δεν θα επιλυθεί χωρίς άμεση συνάντηση με τον Πούτιν», σύμφωνα με το NBC News (15 Μαΐου 2025). Ωστόσο, η απουσία του από προηγούμενες συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, λόγω της μη συμμετοχής του Πούτιν, έχει εγείρει ερωτήματα για τη δέσμευσή του, όπως αναφέρει το Al Jazeera (11 Μαΐου 2025).
Η Ευρώπη, από την πλευρά της, πιέζει για κατάπαυση του πυρός 30 ημερών, με ηγέτες όπως ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Φρίντριχ Μερτς να απειλούν με νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, σύμφωνα με το DW (12 Μαΐου 2025). Η Μόσχα, ωστόσο, απορρίπτει αυτές τις προτάσεις ως «τελεσίγραφα», με τον Πέσκοφ να τονίζει ότι «η Ρωσία δεν δέχεται τέτοια γλώσσα».
Οι Προκλήσεις της Πρωτοβουλίας
Η πρόταση του Ερντογάν αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια. Η Ρωσία επιμένει σε όρους όπως η ουδετερότητα της Ουκρανίας και η αναγνώριση των κατεχόμενων εδαφών, ενώ ο Ζελένσκι απαιτεί πλήρη αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων και εγγυήσεις ασφαλείας. Η απουσία του Πούτιν από προηγούμενες συνομιλίες και η αποστολή χαμηλόβαθμων αντιπροσώπων ενισχύουν τις αμφιβολίες για τη δέσμευση της Μόσχας, όπως σημειώνει το The Hill (24 Ιουλίου 2025). Επιπλέον, η σχέση Τραμπ-Ζελένσκι παραμένει τεταμένη μετά την προσωρινή διακοπή της αμερικανικής βοήθειας τον Φεβρουάριο του 2025, όπως αναφέρει το Reuters (15 Μαΐου 2025).
Η Τουρκία, παρά τη διπλωματική της θέση, αντιμετωπίζει κριτική για την εξισορρόπηση μεταξύ των σχέσεών της με τη Ρωσία και το ΝΑΤΟ. Δημοσιεύσεις στο X (25 Ιουλίου 2025) χαρακτηρίζουν την πρωτοβουλία του Ερντογάν «υπερφιλόδοξη» και εκφράζουν σκεπτικισμό για την ικανότητά του να πείσει τον Πούτιν να συμμετάσχει.
Η δήλωση του Ερντογάν ότι «θα προσπαθήσουμε να φέρουμε αυτούς τους ηγέτες μαζί στην Κωνσταντινούπολη» αντικατοπτρίζει μια νέα απόπειρα της Τουρκίας να διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή στη σύγκρουση της Ουκρανίας. Ενώ η πρωτοβουλία έχει τη δυνατότητα να ανοίξει διάλογο μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών, οι βαθιές διαφωνίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, μαζί με την αβεβαιότητα για τη δέσμευση του Πούτιν και την επιρροή του Τραμπ, καθιστούν την επιτυχία αβέβαιη. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά, καθώς η έκβαση της πρωτοβουλίας θα κρίνει αν η Κωνσταντινούπολη μπορεί να αποτελέσει το επόμενο βήμα για την ειρήνη.
