Τραμπ: «Είναι στο Χέρι του Ισραήλ» – Μια Νέα Στροφή στην Ιστορία της Γάζας
Σε μια πρόσφατη δήλωση που προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι η κατοχή της Γάζας είναι «στο χέρι του Ισραήλ» («up to Israel»), αφήνοντας την ευθύνη για το μέλλον της περιοχής στην ισραηλινή κυβέρνηση, ενώ παράλληλα δεσμεύτηκε να συνεχίσει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστίνιους. Η δήλωση αυτή, που έγινε στις 5 Αυγούστου 2025, έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για τη Γάζα, όπου η ανθρωπιστική κρίση κλιμακώνεται, με δεκάδες χιλιάδες θανάτους και εκτεταμένες καταστροφές μετά από 22 μήνες συγκρούσεων. Ας εξετάσουμε τι σημαίνει αυτή η θέση του Τραμπ και πώς επηρεάζει το πολύπλοκο τοπίο της Μέσης Ανατολής, βασισμένοι σε έγκυρες διεθνείς πηγές.
Το Πλαίσιο της Δήλωσης
Η δήλωση του Τραμπ έγινε στο πλαίσιο συζητήσεων για την κατάσταση στη Γάζα, η οποία έχει πληγεί σκληρά από τον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Σύμφωνα με ανάρτηση στο X από το @AFpost στις 5 Αυγούστου 2025, ο Τραμπ δήλωσε ότι η απόφαση για την κατοχή της Γάζας ανήκει στο Ισραήλ, ενώ παράλληλα τόνισε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστίνιους. Αυτή η τοποθέτηση έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες δηλώσεις του τον Φεβρουάριο του 2025, όπου είχε προτείνει οι ΗΠΑ να «πάρουν τον έλεγχο» της Γάζας και να μετεγκαταστήσουν μόνιμα τους Παλαιστίνιους σε γειτονικές χώρες, χαρακτηρίζοντας την περιοχή «Riviera της Μέσης Ανατολής».
Η δήλωση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, καθώς θεωρήθηκε ότι υπονομεύει τη μακροχρόνια πολιτική των ΗΠΑ υπέρ της λύσης δύο κρατών, που προβλέπει τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους με τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη. Επιπλέον, η αρχική πρόταση του Τραμπ για μετεγκατάσταση των Παλαιστίνιων είχε καταδικαστεί από αραβικές χώρες, τον ΟΗΕ και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου, που απαγορεύει τη βίαιη μεταφορά πληθυσμών από κατεχόμενα εδάφη.
Η Ανθρωπιστική Κρίση στη Γάζα
Η Γάζα αντιμετώπιζε ήδη μια «πραγματική λιμοκτονία», όπως είχε παραδεχθεί ο ίδιος ο Τραμπ τον Ιούλιο του 2025, διαφωνώντας με τις ισραηλινές αξιώσεις ότι δεν υπάρχει πείνα. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας, περισσότεροι από 47.550 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 111.600 έχουν τραυματιστεί από την έναρξη των ισραηλινών επιχειρήσεων μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Το 92% των κατοικιών και το 60% των κτιρίων, συμπεριλαμβανομένων σχολείων και νοσοκομείων, έχουν καταστραφεί. Η πρόσβαση σε τρόφιμα, καθαρό νερό και ιατρικές προμήθειες παραμένει περιορισμένη, με τον ΟΗΕ να αναφέρει ότι τουλάχιστον 1.373 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί κοντά σε σημεία διανομής βοήθειας από τον Μάιο του 2025, κυρίως από ισραηλινά πυρά.
Ο Τραμπ έχει υποστηρίξει ότι οι ΗΠΑ έχουν συνεισφέρει σημαντικά στην ανθρωπιστική βοήθεια, αναφέροντας 60 εκατομμύρια δολάρια για τρόφιμα και προμήθειες, αλλά κατηγόρησε τη Χαμάς ότι «κλέβει» την βοήθεια. Ωστόσο, αναφορές από το Reuters και τη New York Times υποδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για συστηματική κλοπή βοήθειας από τη Χαμάς, ενώ ο ΟΗΕ κατηγορεί το Ισραήλ για «σκόπιμο μπλοκάρισμα» της βοήθειας.
Διεθνείς Αντιδράσεις και η Στάση του Ισραήλ
Η δήλωση του Τραμπ ότι η κατοχή της Γάζας είναι «στο χέρι του Ισραήλ» έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης έντασης στη σχέση του με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Τον Ιούλιο του 2025, ο Τραμπ εξέφρασε απογοήτευση για τις ισραηλινές ενέργειες στη Γάζα και τη Συρία, συμπεριλαμβανομένης της βομβιστικής επίθεσης σε καθολική εκκλησία στη Γάζα, και τηλεφώνησε στον Νετανιάχου για να «διορθώσει» την κατάσταση. Παρά τη στενή τους συμμαχία κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, πηγές αναφέρουν ότι η σχέση τους παραμένει περίπλοκη, με αμοιβαία δυσπιστία.
Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, είχε υποδεχθεί με ενθουσιασμό την προηγούμενη πρόταση του Τραμπ για «αμερικανική ανάληψη» της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς την «επαναστατική» και «πρωτοποριακή». Ωστόσο, η πρόσφατη δήλωση του Τραμπ μεταθέτει την ευθύνη αποκλειστικά στο Ισραήλ, κάτι που μπορεί να αντανακλά την πίεση που δέχεται ο Τραμπ από διεθνείς και εσωτερικές φωνές που αντιτίθενται σε οποιαδήποτε αμερικανική εμπλοκή. Αραβικές χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και η Ιορδανία έχουν απορρίψει κατηγορηματικά κάθε σχέδιο μετεγκατάστασης Παλαιστινίων, τονίζοντας την ανάγκη για παλαιστινιακό κράτος. Ο ΟΗΕ και οργανώσεις όπως η Amnesty International έχουν καταδικάσει τέτοιες προτάσεις ως «παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου» και «ηθικό αίσχος».
Τι Σημαίνει Αυτό για το Μέλλον
Η δήλωση του Τραμπ ότι η κατοχή της Γάζας είναι «στο χέρι του Ισραήλ» εγείρει ερωτήματα για το μέλλον της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή. Ενώ φαίνεται να απομακρύνεται από την αρχική του πρόταση για αμερικανική κατοχή, η στάση του παραμένει αμφιλεγόμενη, καθώς δεν διευκρινίζει πώς το Ισραήλ θα πρέπει να χειριστεί την κατάσταση ούτε πώς οι ΗΠΑ θα εξασφαλίσουν την ανθρωπιστική βοήθεια χωρίς να εμπλακούν βαθύτερα. Αναλυτές, όπως η Beth Sanner, πρώην αναπληρώτρια διευθύντρια εθνικής νοημοσύνης, θεωρούν ότι τέτοιες προτάσεις στερούνται νομικής βάσης και πρακτικής εφαρμογής, ενώ οι Παλαιστίνιοι δηλώνουν ότι δεν θα εγκαταλείψουν τη γη τους.
Η Χαμάς, από την πλευρά της, έχει απορρίψει κάθε ιδέα μετεγκατάστασης, χαρακτηρίζοντάς την «γελοία» και «συνταγή για χάος», ενώ επιμένει στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων για κατάπαυση του πυρός. Η εύθραυστη κατάπαυση του πυρός, που επιτεύχθηκε στις αρχές του 2025, κινδυνεύει να καταρρεύσει, καθώς οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας (απελευθέρωση ομήρων και μόνιμη εκεχειρία) παραμένουν στάσιμες.
Ένα Μήνυμα στους Παλαιστίνιους και τον Κόσμο
Για τους Παλαιστίνιους, η δήλωση του Τραμπ θυμίζει την «Νάκμπα» του 1948, όταν 700.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν κατά τη δημιουργία του Ισραήλ. Στη Χαν Γιουνίς, κάτοικοι όπως η Narmin Nour El Din δήλωσαν ότι «όλοι οι Παλαιστίνιοι απορρίπτουν την ιδέα» και θα παραμείνουν στη γη τους. Η διεθνής κοινότητα, από την Ευρώπη μέχρι τον Αραβικό κόσμο, καλεί για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και την προστασία των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων, ενώ η πίεση αυξάνεται για μια δίκαιη λύση που θα περιλαμβάνει τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
Η δήλωση του Τραμπ ότι η κατοχή της Γάζας είναι «στο χέρι του Ισραήλ» αντικατοπτρίζει μια στροφή από τις προηγούμενες φιλόδοξες, αλλά αμφιλεγόμενες, προτάσεις του για αμερικανική ανάληψη της περιοχής. Ωστόσο, η έλλειψη σαφήνειας και η συνεχιζόμενη ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα καθιστούν τη θέση του προβληματική. Ενώ ο Τραμπ δεσμεύεται για βοήθεια, η ευθύνη που μεταθέτει στο Ισραήλ, χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο, αφήνει ανοιχτά πολλά ερωτήματα. Η Γάζα παραμένει ένα από τα πιο περίπλοκα ζητήματα της διεθνούς διπλωματίας, και η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί στενά τα επόμενα βήματα του Τραμπ και του Νετανιάχου.
