Όλοι το έχουμε νιώσει:
- Όταν είσαι ερωτευμένος, δεν κρυώνεις ούτε με -5 βαθμούς.
- Όταν έχεις άγχος για λεφτά, πονάει το στομάχι σου σαν να έφαγες πέτρες.
- Όταν είσαι σε κατάθλιψη, κρυώνεις συνέχεια και δεν μπορείς να σηκωθείς από το κρεβάτι.
Δεν είναι τυχαία. Είναι βιολογία.
1. Ο άξονας «εγκέφαλος – αδένες – ανοσοποιητικό» λειτουργεί 24/7
Όταν το μυαλό είναι σε κατάσταση χρόνιας έντασης (άγχος, θυμός, θλίψη), ο εγκέφαλος στέλνει σήμα στον υποθάλαμο → αυτός ενεργοποιεί την υπόφυση → αυτή με τη σειρά της τα επινεφρίδια → και ξαφνικά το σώμα πλημμυρίζει κορτιζόλη και αδρεναλίνη.
Αποτέλεσμα:
- Η φλεγμονή στο σώμα αυξάνεται (η κορτιζόλη είναι φλεγμονώδης ορμόνη σε υψηλά επίπεδα).
- Το ανοσοποιητικό πέφτει (τα κύτταρα που σκοτώνουν ιούς και καρκίνο μειώνονται κατά 30-50%).
- Η πέψη σταματάει (γι’ αυτό το άγχος προκαλεί γαστρίτιδα, σπαστική κολίτιδα, δυσκοιλιότητα).
- Ο ύπνος διαλύεται (η κορτιζόλη μπλοκάρει τη μελατονίνη).
2. Τα επιστημονικά στοιχεία είναι αμείλικτα
- Άτομα με χρόνια κατάθλιψη έχουν 60% μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή (Johns Hopkins, 2023).
- Οι άνθρωποι που νιώθουν μοναξιά έχουν ίδια φλεγμονή με όσους καπνίζουν 15 τσιγάρα την ημέρα (μελέτη Πανεπιστημίου Σικάγο).
- Μία μόνο ώρα έντονου θυμού μειώνει την ανοσία για τις επόμενες 6 ώρες.
- Αντίθετα, 10 λεπτά γνήσιου γέλιου την ημέρα αυξάνουν τα αντισώματα κατά 35% (Πανεπιστήμιο Loma Linda).
3. Τα πιο συχνά «ψυχοσωματικά» που βλέπουν οι γιατροί σήμερα
- Πονοκέφαλοι τάσεως (90% προέρχονται από άγχος)
- Πόνος στη μέση και στον αυχένα (το σώμα σφίγγεται όταν το μυαλό είναι σε συναγερμό)
- Αυτοάνοσα (θυρεοειδίτιδα Hashimoto, ρευματοειδής αρθρίτιδα) – το ανοσοποιητικό επιτίθεται στον εαυτό του όταν είναι συνέχεια «on»
- Δερματικά (ψωρίαση, έκζεμα, ακμή ενηλίκων)
- Σεξουαλική δυσλειτουργία (στύση, λίμπιντο, οργασμός) – το άγχος κλείνει την παροχή αίματος εκεί που πρέπει
4. Πώς η ψυχική ηρεμία γίνεται φάρμακο
Όταν το μυαλό είναι ισορροπημένο:
- Πέφτει η κορτιζόλη → μειώνεται η φλεγμονή → το σώμα αυτοθεραπεύεται καλύτερα.
- Ενεργοποιείται το παρασυμπαθητικό σύστημα («rest and digest») → καλύτερη πέψη, καλύτερος ύπνος, καλύτερο σεξ.
- Αυξάνονται οι ενδορφίνες, η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη → φυσικά παυσίπονα και αντικαταθλιπτικά.
- Το ανοσοποιητικό δουλεύει στο φουλ → λιγότερα κρυολογήματα, ταχύτερη επούλωση.
5. Πρακτικές που αλλάζουν το σώμα μέσω του μυαλού (και έχουν αποδεδειγμένη δράση)
- 10 λεπτά διαφραγματική αναπνοή την ημέρα → πέφτει η πίεση κατά 10 μονάδες σε 8 εβδομάδες.
- Καθημερινή ευγνωμοσύνη (γράφεις 3 πράγματα που είσαι ευγνώμων) → μειώνει τη φλεγμονή κατά 25% σε 6 εβδομάδες.
- 20 λεπτά περπάτημα στη φύση → πέφτει η κορτιζόλη κατά 21% (ιαπωνική μελέτη shinrin-yoku).
- Αγκαλιές και φυσική επαφή → απελευθερώνεται ωκυτοκίνη, η ορμόνη που «σβήνει» την κορτιζόλη.
- Διαλογισμός ή προσευχή → αυξάνει το πάχος του προμετωπιαίου φλοιού (εκεί που παίρνουμε αποφάσεις αντί να αντιδρούμε).
Το απόλυτο συμπέρασμα
Το σώμα δεν έχει firewall. Ό,τι συμβαίνει στο μυαλό, το σώμα το πληρώνει ή το εισπράττει αμέσως.
Η καλύτερη «γυμναστική», «διατροφή» και «συμπλήρωμα» που μπορείς να δώσεις στον οργανισμό σου δεν είναι στο γυμναστήριο ή στο φαρμακείο.
Είναι η ησυχία στο κεφάλι σου.
Όπως έλεγε και ο Ιπποκράτης πριν 2.500 χρόνια:
«Η φυσική δύναμη που υπάρχει μέσα στον καθένα μας είναι ο μεγαλύτερος γιατρός όλων των ασθενειών».
Και αυτή η δύναμη ενεργοποιείται μόνο όταν το μυαλό είναι ήρεμο.
Photo; Pixabay StockSnap