Ουάσινγκτον, 7 Οκτωβρίου 2025 – Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έριξε «βόμβα» χθες στο Οβάλ Γραφείο, δηλώνοντας ότι είναι έτοιμος να χρησιμοποιήσει έναν παλιό νόμο για να στείλει στρατεύματα σε αμερικανικές πόλεις όπως το Σικάγο και το Πόρτλαντ. «Έχουμε τον Νόμο για Εξέγερση για κάποιον λόγο. Αν χρειαστεί να τον εφαρμόσω, θα το κάνω», είπε απλά και ξεκάθαρα στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι θα προχωρούσε αν «σκοτώνονται άνθρωποι» ή αν δικαστήρια και τοπικές αρχές τον εμποδίζουν. Αυτή η δήλωση έρχεται ενώ το Ιλινόις και το Όρεγκον πολεμούν στα δικαστήρια να σταματήσουν την ανάπτυξη της Εθνοφρουράς, χαρακτηρίζοντας τις κινήσεις του Τραμπ «συνταγματική εισβολή».
Γιατί Συμβαίνει Αυτό Τώρα?
Όλα ξεκίνησαν από έντονες διαδηλώσεις εναντίον της αυστηρής πολιτικής μετανάστευσης της κυβέρνησης. Στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, διαδηλωτές συγκεντρώνονται καθημερινά γύρω από κτίρια της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE), διαμαρτυρόμενοι για βίαιες απελάσεις. Πρόσφατα, ένα περιστατικό πυροβολισμού μιας γυναίκας σε διαδήλωση πυροδότησε νέο κύμα οργής. Ο Τραμπ χαρακτηρίζει την πόλη «καιγόμενη κόλαση» και «εγκληματική εξέγερση», αλλά μια ομοσπονδιακή δικαστής (διορισμένη από τον ίδιο!) την απέκλεισε προσωρινά, λέγοντας ότι οι ισχυρισμοί του είναι «αβάσιμοι και μακριά από την πραγματικότητα». Παρά ταύτα, στρατεύματα από την Καλιφόρνια έφτασαν εκεί, προκαλώντας οργή από τον κυβερνήτη Γκάβιν Νιούσομ.
Στο Σικάγο του Ιλινόις, η κατάσταση είναι παρόμοια: Επιδρομές ICE με ελικόπτερα Black Hawk και δακρυγόνα έχουν οδηγήσει σε συγκρούσεις, με κατηγορίες για «στρατιωτική εισβολή». Ο Δημοκρατικός κυβερνήτης Τζέι Μπι Πρίτζκερ κατηγορεί τον Τραμπ ότι «δημιουργεί χάος» για να δικαιολογήσει στρατιωτική επέμβαση, ενώ η πολιτεία μήνυσε για να μπλοκάρει 300 μέλη Εθνοφρουράς από το Τέξας. Ο δήμαρχος Μπράντον Τζόνσον μιλάει για «ζώνες ελεύθερες από ICE» να προστατεύσουν τους κατοίκους.
Ο Τραμπ βλέπει αυτές τις διαδηλώσεις ως απειλή για την εθνική ασφάλεια και την επιβολή νόμων, ενώ οι επικριτές του λένε ότι υπερβάλλει: Οι ανθρωποκτονίες στο Σικάγο έπεσαν 50% φέτος, και οι συλλήψεις στο Πόρτλαντ είναι περιορισμένες (μόλις 128 από Ιούνιο).
Τι Είναι Αυτός ο Νόμος για Εξέγερση; (Απλά και Καθαρά)
Ο Νόμος για Εξέγερση (Insurrection Act) είναι ένας νόμος από το 1807 που δίνει στον Πρόεδρο εξουσία να στείλει στρατεύματα μέσα στις ΗΠΑ για να σταματήσει εξεγέρσεις, επαναστάσεις ή «παράνομες εμποδιές». Σε αντίθεση με τον νόμο Posse Comitatus (1878), που απαγορεύει γενικά τον στρατό από αστυνομικές δουλειές, αυτός λειτουργεί ως «εξαίρεση».
- Πώς δουλεύει; Ο Πρόεδρος αποφασίζει μόνος του – χωρίς έγκριση Κογκρέσου. Μπορεί να στείλει στρατό για να προστατεύσει ομοσπονδιακά κτίρια ή να επιβάλει νόμους.
- Πότε έχει χρησιμοποιηθεί; Λίγες φορές: Το 1957 από τον Άιζενχάουερ για να ανοίξουν σχολεία σε μαύρους μαθητές (Λιτλ Ροκ), το 1992 από τον Μπους για τα επεισόδια στο Λος Άντζελες. Ο Τραμπ το απείλησε το 2020 για Black Lives Matter, αλλά δεν το έκανε.
Αν το εφαρμόσει, θα είναι η πρώτη μεγάλη χρήση εδώ και δεκαετίες – και πολλοί βλέπουν πίσω πολιτική στρατηγική: Ενόψει εκλογών, ο Τραμπ στοχεύει «μπλε» πόλεις για να ενθουσιάσει τους ψηφοφόρους του με θέματα εγκλήματος και μετανάστευσης.
Ποιος Λέει Τι; Οι Κύριες Φωνές
- Ο Τραμπ: «Θέλω να σώσω ζωές. Το Πόρτλαντ είναι κόλαση, το Σικάγο εγκλήματα. Αν χρειαστεί, θα στείλω στρατό.»
- Κυβερνήτης Πρίτζκερ (Ιλινόις): «Αυτό είναι κατασκευασμένο χάος για να στείλει τανκς στους δρόμους μας. Παλεύουμε μέχρι τέλους.»
- Δικαστής Καρίν Ιμέργκατ (Πόρτλαντ): «Οι δηλώσεις του Τραμπ δεν ταιριάζουν με τα γεγονότα. Παραβιάζει το Σύνταγμα.»
- Υφυπουργός Στιούαρτ Μίλερ (Λευκός Οίκος): «Εξετάζουμε όλες τις επιλογές. Αυτή είναι εξέγερση εναντίον του νόμου.»
Τι Συμβαίνει Αύριο;
Οι υποθέσεις φτάνουν γρήγορα σε ανώτερα δικαστήρια, με εφέσεις ήδη σε εξέλιξη. Αν ο Τραμπ προχωρήσει, θα δούμε στρατεύματα στους δρόμους – ένα σενάριο που θυμίζει ταινίες, αλλά μπορεί να διχάσει τη χώρα βαθιά. Οι Δημοκρατικοί μιλούν για «απειλή στη δημοκρατία», ενώ Ρεπουμπλικάνοι όπως ο Δαγκ Μπέργκουμ τον στηρίζουν. Η Αμερική παρακολουθεί: Θα γίνει απειλή πράξη, ή θα μείνει σε λόγια; Η ένταση ανεβαίνει, και οι δρόμοι του Σικάγο με του Πόρτλαντ είναι στο επίκεντρο.