Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε σήμερα ότι η αμερικανική πρόταση ειρήνης για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας αποτελεί «καλή βάση εργασίας», αλλά απαιτεί επανεξέταση με την εμπλοκή των Ευρωπαίων εταίρων, καθώς δεν διαπραγματεύτηκε μαζί τους. Οι δηλώσεις του, που έγιναν στο περιθώριο της Συνόδου του G20 στη Νότια Αφρική, αντικατοπτρίζουν την αυξανόμενη ευρωπαϊκή δυσφορία απέναντι στο σχέδιο των ΗΠΑ, το οποίο θεωρείται μονομερές και απειλητικό για την ουκρανική κυριαρχία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Οι Δηλώσεις Μακρόν στο G20
Μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά την έναρξη της Συνόδου του G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ – την πρώτη που φιλοξενείται στην Αφρική και την οποία μποϊκόταρε ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ – ο Μακρόν αναγνώρισε θετικά στοιχεία στην πρόταση: «Υπάρχει ένα σχέδιο ειρήνης που έχει προκύψει, το οποίο ενσωματώνει ιδέες αρκετά οικείες, είτε μοιραστήκαμε είτε όχι. Είναι καλό επειδή προτείνει ειρήνη και αναγνωρίζει σημαντικά στοιχεία σε θέματα κυριαρχίας και εγγυήσεων ασφαλείας», δήλωσε.
Ωστόσο, τόνισε την ανάγκη επανεξέτασης: «Είναι μια βάση εργασίας που πρέπει να επανεξεταστεί, όπως κάναμε πέρυσι το καλοκαίρι, επειδή αυτό το σχέδιο, πρώτα απ’ όλα, δεν διαπραγματεύτηκε με τους Ευρωπαίους», είπε, υπογραμμίζοντας ότι «καθορίζει πολλά πράγματα για τους Ευρωπαίους. Τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία κρατούνται από Ευρωπαίους. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Ουκρανίας είναι στα χέρια των Ευρωπαίων». Πρόσθεσε ότι «γνωρίζοντας τι κάνει το ΝΑΤΟ είναι στα χέρια των μελών του ΝΑΤΟ. Άρα υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν μπορούν απλώς να είναι αμερικανική πρόταση, που απαιτούν ευρύτερη διαβούλευση».
Ο Μακρόν προειδοποίησε επίσης ότι το G20 «είναι σε κίνδυνο» αν δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε παγκόσμιες κρίσεις, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, καλώντας σε «συλλογική επανενεργοποίηση» γύρω από προτεραιότητες όπως το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και η κυριαρχία.
Η Ευρωπαϊκή Αντίδραση και οι Συνομιλίες στο Περιθώριο του G20
Οι δηλώσεις του Μακρόν έρχονται μετά από τηλεφωνική επικοινωνία την Παρασκευή βράδυ της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ακολουθούμενη από συνάντηση με την Ιταλίδα Πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι. Σήμερα το πρωί, ο Μακρόν συναντήθηκε με τον Βρετανό Πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ και τον Γερμανό Καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, σε μια συνάντηση που επεκτάθηκε σε δώδεκα ηγέτες G7 και G20, συμπεριλαμβανομένων Ιαπωνίας, Καναδά, Ιταλίας, Νορβηγίας και ΕΕ.
Σε κοινή δήλωση, οι ηγέτες επανέλαβαν τη δέσμευσή τους στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι «τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν με τη βία» και ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει το Κίεβο και να σέβεται τα βασικά συμφέροντά του, με εγγυήσεις ασφαλείας. Ο Στάρμερ συμφώνησε ότι «ο δρόμος μπροστά είναι δύσκολος» και ότι το σχέδιο απαιτεί «κοινή υποστήριξη και συναίνεση ευρωπαϊκών εταίρων και συμμάχων του ΝΑΤΟ». Ο Μερτς, από την πλευρά του, τόνισε ότι «δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη στην Ουκρανία χωρίς τους Ουκρανούς και χωρίς σεβασμό στην κυριαρχία τους».
Η Σύνοδος υιοθέτησε δήλωση για την κλιματική κρίση και άλλα παγκόσμια ζητήματα, αλλά το Ουκρανικό κυριάρχησε στα περιθώρια, με Ευρωπαίους να προετοιμάζουν αντεπιλογές για να ενισχύσουν τις θέσεις του Κιέβου.
Το Πλαίσιο του Αμερικανικού Σχεδίου και οι Πιέσεις
Το αμερικανικό σχέδιο των 28 σημείων, που υπέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ, προβλέπει παραχωρήσεις εδάφους της Ουκρανίας στη Ρωσία (Κριμαία, Ντονμπάς), μείωση του ουκρανικού στρατού σε 600.000 άνδρες, απαγόρευση ένταξης στο ΝΑΤΟ και περιορισμένες εγγυήσεις ασφαλείας, χωρίς παρουσία δυνάμεων ΝΑΤΟ. Ο Τραμπ έθεσε προθεσμία την Ημέρα των Ευχαριστιών (27 Νοεμβρίου), απειλώντας με διακοπή βοήθειας αν το Κίεβο αρνηθεί.
Παράλληλα, η Ουκρανία ετοιμάζεται για διαβουλεύσεις με τις ΗΠΑ στην Ελβετία, με ομάδα υπό τον Άντριι Γιέρμακ, ενώ ο Ζελένσκι προειδοποιεί για «δύσκολη επιλογή» μεταξύ κυριαρχίας και αμερικανικής υποστήριξης. Από την πλευρά της Μόσχας, ο Βλαντίμιρ Πούτιν χαιρετίζει το σχέδιο ως «βάση συμφωνίας», αλλά απειλεί με προελάσεις.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η ευρωπαϊκή πίεση μπορεί να αγοράσει χρόνο στην Ουκρανία, αλλά η προθεσμία Τραμπ εντείνει τις εντάσεις, με κίνδυνο διχασμού ΝΑΤΟ και νέων συγκρούσεων. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά, ελπίζοντας σε λύση που να διασφαλίζει ειρήνη και σταθερότητα.
