«Η Ινδία δεν νοιάζεται πόσοι πεθαίνουν στην Ουκρανία»: Ο Τραμπ Απειλεί με «Ουσιαστική» Αύξηση Δασμών για το Ρωσικό Πετρέλαιο
Σε μια κλιμακούμενη εμπορική και γεωπολιτική διαμάχη, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να επιβάλει «ουσιαστική» αύξηση των δασμών στις εισαγωγές από την Ινδία, κατηγορώντας τη χώρα ότι «αγοράζει τεράστιες ποσότητες ρωσικού πετρελαίου» και το μεταπωλεί στην ανοιχτή αγορά για «μεγάλα κέρδη». Σε ανάρτησή του στο Truth Social στις 4 Αυγούστου 2025, ο Τραμπ δήλωσε: «Η Ινδία δεν νοιάζεται πόσοι άνθρωποι σκοτώνονται στην Ουκρανία από τη ρωσική πολεμική μηχανή. Εξαιτίας αυτού, θα αυξήσω πολύ τους δασμούς που πληρώνει η Ινδία στις ΗΠΑ». Η κίνηση αυτή, που έρχεται λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση δασμών 25% στις ινδικές εξαγωγές, έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις στη Νέα Δελχί και εγείρει φόβους για τις ευρύτερες επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις και την παγκόσμια οικονομία.
Η Εμπορική Κόντρα και οι Κατηγορίες του Τραμπ
Η απόφαση του Τραμπ να στοχοποιήσει την Ινδία βασίζεται στη συνεχιζόμενη αγορά ρωσικού πετρελαίου από τη χώρα, η οποία έχει αυξηθεί δραματικά από το 2022, μετά την επιβολή δυτικών κυρώσεων στη Ρωσία λόγω της εισβολής στην Ουκρανία. Σύμφωνα με το Reuters, η Ινδία, ο τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής πετρελαίου παγκοσμίως, προμηθεύεται πλέον πάνω από το 35% του αργού πετρελαίου της από τη Ρωσία, εκμεταλλευόμενη τις εκπτώσεις που προσφέρει η Μόσχα. Το Bloomberg αναφέρει ότι η Ινδία όχι μόνο καλύπτει τις εγχώριες ανάγκες της, αλλά εξάγει μέρος του επεξεργασμένου πετρελαίου, γεγονός που ο Τραμπ χαρακτήρισε «αδιάφορο» για τις απώλειες στην Ουκρανία.
Η ανακοίνωση του Τραμπ έρχεται σε συνέχεια της επιβολής δασμών 25% στις ινδικές εξαγωγές από την 1η Αυγούστου, μαζί με μια αόριστη «ποινή» για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου και στρατιωτικού εξοπλισμού. Σύμφωνα με το The New York Times, ο Τραμπ έχει εκφράσει απογοήτευση για την αποτυχία επίτευξης εμπορικής συμφωνίας με την Ινδία, κατηγορώντας τη για υψηλούς δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα και «ενοχλητικά» μη δασμολογικά εμπόδια. Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Ινδία, που έφτασε τα 45,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, αποτελεί βασικό σημείο τριβής.
Η Αντίδραση της Ινδίας
Η Ινδία αντέδρασε έντονα, χαρακτηρίζοντας τις απειλές του Τραμπ «αδικαιολόγητες και παράλογες». Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Ραντίρ Τζαϊσβάλ, δήλωσε στις 4 Αυγούστου ότι οι ΗΠΑ είχαν ενθαρρύνει την Ινδία να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο στην αρχή του πολέμου στην Ουκρανία για να σταθεροποιηθούν οι παγκόσμιες αγορές ενέργειας. «Η στοχοποίηση της Ινδίας είναι αδικαιολόγητη», τόνισε, προσθέτοντας ότι η χώρα θα λάβει «όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των εθνικών της συμφερόντων» (BBC, The Hindu). Ο Υπουργός Εμπορίου Πιγιούς Γκογιάλ δήλωσε ότι η κυβέρνηση μελετά τις επιπτώσεις των δασμών και παραμένει αισιόδοξη για την επίτευξη «δίκαιης και αμοιβαία επωφελούς» εμπορικής συμφωνίας.
Παρά τις απειλές, η Ινδία δεν δείχνει διατεθειμένη να διακόψει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου. Σύμφωνα με το The New York Times, δύο ανώτεροι Ινδοί αξιωματούχοι δήλωσαν στις 5 Αυγούστου ότι δεν υπάρχει αλλαγή πολιτικής, καθώς οι αγορές πετρελαίου αποτελούν «εθνική επιταγή» για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών 1,4 δισεκατομμυρίων κατοίκων. Ο Υπουργός Πετρελαίου Χαρντίπ Σινγκ Πούρι υπογράμμισε ότι η Ινδία προμηθεύεται πετρέλαιο από 40 χώρες και ότι οι αποφάσεις βασίζονται σε εμπορικά κριτήρια, όπως η τιμή και η ασφάλεια εφοδιασμού.
Οι Επιπτώσεις στην Παγκόσμια Σκηνή
Η κλιμάκωση της ρητορικής του Τραμπ αντανακλά την ευρύτερη στρατηγική του να χρησιμοποιεί δασμούς ως εργαλείο πίεσης, τόσο για την εξισορρόπηση εμπορικών ελλειμμάτων όσο και για την ενίσχυση της θέσης των ΗΠΑ στον πόλεμο της Ουκρανίας. Σύμφωνα με το CNN, ο Τραμπ έχει απειλήσει με «δευτερεύοντες δασμούς» έως και 100% σε χώρες που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, εάν η Ρωσία δεν συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός έως τις 8 Αυγούστου. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα αυτής της στρατηγικής αμφισβητείται. Αναλυτές, όπως ο Πανκάτζ Σαράν, πρώην Ινδός πρεσβευτής στη Μόσχα, υποστηρίζουν ότι η Κίνα, ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου σε αξία (62,6 δισ. δολάρια το 2024 έναντι 52,7 δισ. της Ινδίας), δεν έχει αντιμετωπίσει παρόμοιες πιέσεις, γεγονός που υποδηλώνει επιλεκτική στοχοποίηση της Ινδίας.
Η κρίση απειλεί να πλήξει τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Ινδίας, που θεωρούνταν στρατηγικός αντίβαρο στην Κίνα. Το 2024, ο διμερής εμπορικός τζίρος έφτασε τα 190 δισεκατομμύρια δολάρια, με στόχο να διπλασιαστεί έως το 2030. Ωστόσο, οι δασμοί του Τραμπ, που αναμένεται να επηρεάσουν τομείς όπως τα φαρμακευτικά, τα κλωστοϋφαντουργικά και τα ηλεκτρονικά, ενδέχεται να πλήξουν την ινδική οικονομία, μειώνοντας τις εξαγωγές και αυξάνοντας το κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές. Το Forbes επισημαίνει ότι οι ινδικές πετρελαιοβιομηχανίες, όπως η Indian Oil Corporation, έχουν ήδη μειώσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου μετά τις απειλές, αλλά οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις καθιστούν δύσκολη την πλήρη διακοπή.
Ένα Δίλημμα για την Ινδία και τον Τραμπ
Η στάση της Ινδίας αντικατοπτρίζει την αποφασιστικότητά της να διατηρήσει την ενεργειακή της ασφάλεια και τις ιστορικές σχέσεις με τη Ρωσία, παρά τις δυτικές πιέσεις. Αναλυτές, όπως ο Ματ Γκέρτκεν της BCA Research, υποστηρίζουν ότι η Ινδία μπορεί να στραφεί σε «σκιώδεις» στόλους τάνκερ για να παρακάμψει τις κυρώσεις, όπως έχει κάνει στο παρελθόν (NPR). Από την πλευρά του, ο Τραμπ φαίνεται να χρησιμοποιεί τους δασμούς ως διαπραγματευτικό όπλο, τόσο για να πιέσει τη Ρωσία όσο και για να εξασφαλίσει καλύτερους όρους στις εμπορικές συνομιλίες με την Ινδία. Ωστόσο, η επιλεκτική εστίαση στην Ινδία, ενώ η Κίνα παραμένει στο απυρόβλητο, έχει προκαλέσει ερωτήματα για τα κίνητρα του Τραμπ.
Καθώς η προθεσμία της 8ης Αυγούστου πλησιάζει, η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ινδίας αναμένεται να κλιμακωθεί. Η Ινδία, αντιμέτωπη με το δίλημμα της διατήρησης της ενεργειακής της σταθερότητας και της προστασίας των εμπορικών της συμφερόντων, καλείται να πλοηγηθεί σε ένα σύνθετο γεωπολιτικό τοπίο. Η έκβαση αυτής της κρίσης θα καθορίσει όχι μόνο τις διμερείς σχέσεις αλλά και το μέλλον του παγκόσμιου εμπορίου εν μέσω ενός ολοένα και πιο πολωμένου κόσμου.
