Η Γιόγκα Δεν Είναι η Πανάκεια για την Καρδιά: Τι Λένε οι Νέες Έρευνες για Άσκηση και Υγεία Αγγείων

Σε έναν κόσμο όπου η γιόγκα έχει καθιερωθεί ως σύμβολο ηρεμίας και ευεξίας, μια φρέσκια έρευνα έρχεται να ταράξει τα νερά: Δεν είναι τόσο ισχυρή σύμμαχος για την υγεία της καρδιάς όσο νομίζουμε. Μια εκτεταμένη ανασκόπηση δείχνει ότι η γιόγκα υστερεί σε σχέση με παραδοσιακές μορφές άσκησης στην ενίσχυση της αγγειακής λειτουργίας. Δραστηριότητες όπως το Pilates, το Tai Chi και η ενδοφλέβια εκπαίδευση (interval training) αποδεικνύονται πιο αποτελεσματικές στο να διατηρούν τα αιμοφόρα αγγεία ελαστικά και ανθεκτικά, ιδίως σε ενήλικες με καθιστική ζωή. Παρόλα αυτά, η γιόγκα διατηρεί την αξία της για την προσβασιμότητα και τον πολιτιστικό της ρόλο – οι ειδικοί προτείνουν απλώς να συνδυάζεται με πιο έντονες δραστηριότητες για πλήρη προστασία της καρδιάς.

Η Γιόγκα Δεν Είναι Όσο Καρδιοπροστατευτική Όσο Φανταζόμαστε

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η γιόγκα προσφέρει ορισμένα οφέλη για το καρδιαγγειακό σύστημα, αλλά δεν φτάνει την αποτελεσματικότητα της δομημένης άσκησης στην βελτίωση της αγγειακής λειτουργίας. Για να προστατεύσουμε την υγεία της καρδιάς, ειδικά σε άτομα με καθιστική ζωή, η γιόγκα πρέπει να συνδυάζεται με πιο έντονες κινήσεις.

Παρά την ευρεία πεποίθηση ότι η γιόγκα είναι το ιδανικό «πακέτο» για σώμα και πνεύμα, μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Advances in Integrative Medicine αποκαλύπτει μια λιγότερο γοητευτική πλευρά της: Μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματική όσο οι κλασικές μορφές άσκησης στην ενίσχυση της υγείας των αιμοφόρων αγγείων. Η έρευνα, που διεξήχθη από ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Σαραζά στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, εξετάζει συστηματικά υπάρχουσες μελέτες, συμπεριλαμβανομένων τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών, δοκιμών σταυροειδούς σχεδιασμού και μη τυχαιοποιημένων έρευνων, συγκρίνοντας τη γιόγκα με άλλες παρεμβάσεις άσκησης σε ενήλικες με καθιστική ζωή.

Οι ερευνητές εστίασαν στην αξιολόγηση του αντίκτυπου αυτών των παρεμβάσεων στην αγγειακή λειτουργία, μετρώντας την μέσω υπερήχων – μια μέθοδος που δίνει ακριβή εικόνα για την κατάσταση των αιμοφόρων αγγείων.

Τι είναι όμως αυτή η «αγγειακή λειτουργία»; Πρόκειται για την ικανότητα των αιμοφόρων αγγείων να μεταφέρουν αποδοτικά το αίμα στους ιστούς του σώματος. Η ελαστικότητα και η γρήγορη αντίδρασή τους σε αλλαγές είναι κρίσιμα δείκτες για την καρδιαγγειακή υγεία. Η καθιστική συμπεριφορά και η παρατεταμένη καθιστή θέση – φαινόμενο σύνηθες στην εποχή του γραφείου και των οθονών – βλάπτουν αυτή τη λειτουργία, αυξάνοντας τον κίνδυνο υπέρτασης, συσσώρευσης χοληστερόλης και θρόμβωσης.

Η Δρ. Λίνα Ντέιβιντ, συν-συγγραφέας της μελέτης και ειδική στην ιατρική διαγνωστική απεικόνιση στο Πανεπιστήμιο του Σαραζά, εξηγεί με απλά λόγια: «Φανταστείτε τα αιμοφόρα αγγεία σαν εύκαμπτους κήπους σωλήνες. Όταν είναι ελαστικά, το νερό (το αίμα) ρέει ομαλά. Η γιόγκα βοηθάει κάπως, αλλά δραστηριότητες όπως το Tai Chi ή το Pilates τα κάνουν πιο δυνατά και ανθεκτικά». Η ομάδα κατέληξε ότι παραδοσιακές μορφές άσκησης, όπως το Tai Chi, το Pilates και η προπόνηση υψηλής έντασης με διαλείμματα (HIIT), υπερτερούν σταθερά της γιόγκα στη βελτίωση της αγγειακής λειτουργίας σε άτομα με χαμηλή φυσική δραστηριότητα.

Αυτά τα ευρήματα δεν έρχονται από το πουθενά. Η ανασκόπηση εξέτασε δεκάδες μελέτες, δείχνοντας ότι ενώ η γιόγκα μειώνει το στρες και βελτιώνει την ευλυγισία, δεν φτάνει τις πιο δυναμικές ασκήσεις σε ό,τι αφορά την κυκλοφορία του αίματος και την ελαστικότητα των αρτηριών. Για παράδειγμα, το Pilates, με τις ελεγχόμενες κινήσεις και την έμφαση στον πυρήνα του σώματος, ή το Tai Chi, με τις αργές ροές που μιμούνται «χτύπημα» των αγγείων, δείχνουν καλύτερα αποτελέσματα σε μετρήσεις όπως η διαστολή της βραχιονικής αρτηρίας (ένα δείκτη υγείας αγγείων).

Παρόλο που η γιόγκα δεν κερδίζει το «χρυσό μετάλλιο» στην καρδιοπροστασία, κανείς δεν λέει να την εγκαταλείψουμε. Οι ερευνητές τονίζουν την προσβασιμότητά της – είναι εύκολη, δεν απαιτεί γυμναστήριο και ταιριάζει σε όλες τις ηλικίες – καθώς και την πολιτιστική της σημασία, που ενισχύει την ψυχική υγεία. Το κλειδί, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ο συνδυασμός: Μια ρουτίνα με γιόγκα για χαλάρωση και λίγα λεπτά πιο έντονης άσκησης την εβδομάδα για να «ξυπνήσουν» τα αγγεία.

Σε εποχές όπου η καθιστική ζωή απειλεί εκατομμύρια, αυτή η έρευνα θυμίζει ότι η ισορροπημένη άσκηση είναι το πραγματικό «ελιξίριο» για την καρδιά. Ίσως είναι ώρα να προσθέσουμε λίγο ρυθμό στη ροή της γιόγκα μας – η υγεία μας θα μας ευχαριστήσει.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Advances in Integrative Medicine (τόμος 12, τεύχος 4, άρθρο 100556, DOI: 10.1016/j.aimed.2025.100556).