Ερντογάν: «Ούτε η Τουρκία ούτε η Δαμασκός θα ανεχθούν όσους επιδιώκουν να προκαλέσουν αναταραχή στο συριακό έδαφος»
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σήμερα ότι η Τουρκία και η Συρία δεν θα επιτρέψουν σε όσους «επιδιώκουν να σπείρουν το χάος» να επικρατήσουν, υποσχόμενος να διαφυλάξει την ενότητα της Συρίας. Μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του από τη σύνοδο της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) στην Κίνα, ο Ερντογάν τόνισε ότι «οι πολεμοκάπηλοι που επενδύουν στο χάος θα χάσουν αυτή τη φορά» και ότι «ο συριακός λαός, συμπεριλαμβανομένων Αράβων, Κούρδων, Τουρκμενίων, Αλαουιτών, Σουνιτών και Χριστιανών, θα επικρατήσει». Ωστόσο, η δήλωσή του, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές, εγείρει ερωτήματα για τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας σε μια χώρα που μαστίζεται από δεκαετίες πολέμου και αστάθειας.
Σύμφωνα με το Reuters και το Anadolu Agency, ο Ερντογάν υπογράμμισε την ανάγκη για «διαρκή ευημερία και ειρήνη» στη Συρία, επιμένοντας ότι η ενότητα της χώρας είναι αδιαπραγμάτευτη. «Τα πρόσφατα γεγονότα έδειξαν ότι η αναταραχή στη Συρία επηρεάζει περισσότερο εμάς», δήλωσε, αναφερόμενος στις επιπτώσεις της συριακής κρίσης στην Τουρκία, η οποία φιλοξενεί περίπου 3,5 εκατομμύρια Σύριους πρόσφυγες. Επιπλέον, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η κυβέρνηση του μεταβατικού προέδρου της Συρίας, Αχμέντ αλ-Σαράα, μοιράζεται το όραμα για μια ενωμένη Συρία, ενώ υποσχέθηκε ότι η Τουρκία «δεν θα εγκαταλείψει» τη γειτονική χώρα.
Πίσω από τη Ρητορική: Τουρκικές Φιλοδοξίες και Κουρδικό Ζήτημα
Παρά τις δηλώσεις για ενότητα και σταθερότητα, η στάση του Ερντογάν εγείρει αμφιβολίες για το κατά πόσο η Τουρκία επιδιώκει γνήσια ειρήνη ή μεγαλύτερη επιρροή στη Συρία. Το The Guardian αναφέρει ότι η Τουρκία, ως βασικός υποστηρικτής των ανταρτικών δυνάμεων που ανέτρεψαν τον Μπασάρ αλ-Άσαντ τον Δεκέμβριο του 2024, έχει επενδύσει σημαντικά στη διαμόρφωση του μετα-Άσαντ τοπίου. Η Άγκυρα έχει μακρά ιστορία υποστήριξης ισλαμιστικών ομάδων, όπως η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), και διατηρεί στρατιωτική παρουσία σε «ζώνες ασφαλείας» στη βόρεια Συρία, με στόχο κυρίως την αποτροπή της κουρδικής αυτονομίας.
Η έμφαση του Ερντογάν στην ενότητα της Συρίας φαίνεται να συγκρούεται με την εχθρότητά του προς τις κουρδικές δυνάμεις, ιδιαίτερα τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), τις οποίες η Τουρκία θεωρεί παρακλάδι του PKK, μιας οργάνωσης που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική από την Άγκυρα, τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Το Reuters σημειώνει ότι η Τουρκία επιδιώκει να περιορίσει την επιρροή των Κούρδων στη βορειοανατολική Συρία, ενώ προωθεί τη δημιουργία τουρκικών στρατιωτικών βάσεων και την εκπαίδευση του νέου συριακού στρατού, κινήσεις που υποδηλώνουν στρατηγική επέκταση της επιρροής της.
Διπλωματικό Παιχνίδι και Εσωτερικές Πιέσεις
Η δήλωση του Ερντογάν έρχεται σε μια στιγμή που η Τουρκία αντιμετωπίζει εσωτερικές πιέσεις λόγω της οικονομικής κρίσης και της αυξανόμενης δυσαρέσκειας για τους Σύριους πρόσφυγες. Το Anadolu Agency αναφέρει ότι ο Ερντογάν παρουσιάζει την Τουρκία ως σταθεροποιητική δύναμη, ενώ παράλληλα επιχειρεί να καθησυχάσει το εγχώριο κοινό, υποσχόμενος ότι η Συρία θα «αναστηθεί» χωρίς να επιτραπεί περαιτέρω αστάθεια. Ωστόσο, οι επικριτές του, όπως αναφέρει το The Guardian, βλέπουν τις κινήσεις του ως προσπάθεια να ενισχύσει το γεωπολιτικό του κύρος ενόψει των εκλογών του 2028, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει το «κουρδικό ζήτημα» που θεωρεί απειλή για την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας.
Διεθνής Αντίδραση και Αμφισβητήσεις
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις κινήσεις της Τουρκίας. Η δήλωση Ερντογάν για συνεργασία με τη Δαμασκό έρχεται σε αντίθεση με την πρόσφατη ένταση με το Ισραήλ, το οποίο πραγματοποίησε αεροπορικές επιδρομές σε συριακές στρατιωτικές βάσεις που φέρονται να προορίζονταν για χρήση από την Τουρκία. Το Reuters αναφέρει ότι ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν έχει ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ για την αποτροπή στρατιωτικών συγκρούσεων, υποδεικνύοντας την πολυπλοκότητα της τουρκικής εμπλοκής στη Συρία.
Η δέσμευση του Ερντογάν για ειρήνη και ενότητα στη Συρία, αν και φαινομενικά ευγενής, φαίνεται να εξυπηρετεί πρωτίστως τα τουρκικά συμφέροντα, ιδιαίτερα την καταστολή της κουρδικής αυτονομίας και την ενίσχυση της περιφερειακής επιρροής της Άγκυρας. Ενώ η Τουρκία παρουσιάζεται ως φύλακας της σταθερότητας, η ιστορία της υποστήριξης ανταρτικών ομάδων και η στρατιωτική της παρουσία στη Συρία εγείρουν ερωτήματα για το αν οι δηλώσεις του αποτελούν γνήσια δέσμευση ή στρατηγική ρητορική για την εδραίωση της τουρκικής κυριαρχίας στη μετα-Άσαντ εποχή.
