
Έντουαρντ Τρελόνι: Ο ρομαντικός τυχοδιώκτης που πολέμησε για την Ελλάδα
Στην ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, το όνομα του Έντουαρντ Τρελόνι δεν είναι τόσο γνωστό όσο αυτό του Λόρδου Βύρωνα, αλλά η συμβολή του και η ίδια η ζωή του είναι εξίσου συναρπαστικές. Άγγλος συγγραφέας, λάτρης της περιπέτειας και στενός φίλος των κορυφαίων ρομαντικών ποιητών της εποχής του, ο Τρελόνι δεν ακολούθησε τον Λόρδο Βύρωνα στην Ελλάδα απλώς ως συνοδός, αλλά ως ένας πραγματικός πολεμιστής, έτοιμος να ζήσει στο πετσί του τον αγώνα για την ελευθερία. Η ζωή του, γεμάτη φανταστικές ιστορίες, πειρατεία και στενές σχέσεις με τους σπουδαιότερους ανθρώπους των γραμμάτων, τον καθιστά έναν από τους πιο γοητευτικούς φιλέλληνες.
Από το Πολεμικό Ναυτικό στα σαλόνια της Πίζας
Γεννημένος σε μια παλιά αριστοκρατική οικογένεια της Κορνουάλης το 1792, ο Έντουαρντ Τρελόνι δεν ήταν φτιαγμένος για την ήσυχη ζωή. Σε ηλικία μόλις 13 ετών κατατάχθηκε στο Βρετανικό Πολεμικό Ναυτικό, όπου έζησε απίστευτες περιπέτειες και πολέμησε σε μάχες, όπως η κατάληψη της Μπατάβιας (σημερινή Τζακάρτα) το 1811. Αν και ο ίδιος δεν αγάπησε ποτέ τη στρατιωτική ζωή, οι εμπειρίες αυτές τον διαμόρφωσαν. Αργότερα, στην αυτοβιογραφική του αφήγηση «Περιπέτειες ενός νεώτερου γιου» (Adventures of a Younger Son, 1831), διηγείται μια φανταστική εκδοχή της ζωής του, όπου λιποτάκτησε και έγινε πειρατής στην Ανατολική Ινδία, γεγονός που τον χαρακτήρισε ως έναν από τους «μεγαλύτερους ψεύτες της λογοτεχνίας», όπως σημείωσε η κριτική αργότερα.
Ο πραγματικά καθοριστικός σταθμός στη ζωή του ήταν το 1822, όταν γνώρισε στην Πίζα της Ιταλίας τον ποιητή Πέρσι Σέλεϊ και τον Λόρδο Βύρωνα. Με τον Σέλεϊ συνδέθηκε άρρηκτα, αλλά η φιλία αυτή έληξε άδοξα με τον τραγικό πνιγμό του ποιητή. Ο Τρελόνι ήταν αυτός που φρόντισε για την περισυλλογή και την καύση της σορού του, μια πράξη που τον σημάδεψε βαθιά.
Στο πλευρό των επαναστατημένων Ελλήνων
Το 1823, ο Τρελόνι ακολούθησε τον Λόρδο Βύρωνα στο τελευταίο του ταξίδι στην Ελλάδα, αποφασισμένος να συνδράμει στην Ελληνική Επανάσταση. Ενώ ο Βύρωνας κατευθύνθηκε στο Μεσολόγγι, ο Τρελόνι επέλεξε έναν διαφορετικό δρόμο, αναζητώντας τη δράση και την άγρια ομορφιά του ελληνικού βουνού. Συνδέθηκε με τον οπλαρχηγό Οδυσσέα Ανδρούτσο, τον οποίο θαύμαζε απεριόριστα για την ηρωική του φυσιογνωμία και τον ανεξάρτητο χαρακτήρα του.
Ο Τρελόνι πολέμησε στο πλευρό του Ανδρούτσου και μάλιστα εγκαταστάθηκε μαζί του σε ένα φυσικό οχυρό, γνωστό ως “Σπήλαιο του Ανδρούτσου”, στους πρόποδες της Παρνασσίδας. Η σχέση τους επισφραγίστηκε με συγγένεια, καθώς ο Τρελόνι παντρεύτηκε τη 13χρονη ετεροθαλή αδελφή του Ανδρούτσου, Ταρσίτσα.
Μετά τη δολοφονία του Ανδρούτσου το 1825, ο Τρελόνι συνέχισε να ζει στο οχυρό. Εκεί, δέχτηκε επίθεση από Άγγλους και Σκωτσέζους που υπηρετούσαν στον ίδιο τον ελληνικό στρατό. Αν και τραυματίστηκε σοβαρά, κατάφερε να επιβιώσει και, τελικά, επέστρεψε στην Αγγλία.
Η κληρονομιά του φιλέλληνα τυχοδιώκτη
Μετά την επιστροφή του στην πατρίδα, ο Τρελόνι αφιέρωσε τη ζωή του στην απομνημόνευση των εμπειριών του. Έγραψε τις «Αναμνήσεις της Ελληνικής Επανάστασης» (Recollections of the Last Days of Shelley and Byron), ένα έργο που περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τον Βύρωνα, τον Σέλεϊ, αλλά και την ελληνική περιπέτειά του. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του, ο Τρελόνι μας δίνει μια μοναδική οπτική του Αγώνα, των ηρώων του και των πολιτικών μηχανορραφιών που τον συνόδευαν.
Ο Έντουαρντ Τρελόνι, ο άνθρωπος που έζησε μια ζωή βγαλμένη από μυθιστόρημα, πέθανε το 1881, σε ηλικία 88 ετών. Οι στάχτες του ενταφιάστηκαν δίπλα σε αυτές του φίλου του, Πέρσι Σέλεϊ, στο προτεσταντικό νεκροταφείο της Ρώμης. Η ιστορία του μας θυμίζει ότι η ελληνική επανάσταση δεν ήταν μόνο υπόθεση των Ελλήνων, αλλά ένα παγκόσμιο γεγονός που ενέπνευσε ρομαντικές ψυχές από κάθε γωνιά της Ευρώπης.