Microsoft: Διακόπτει την Πρόσβαση Ισραηλινής Υπηρεσίας σε Azure και AI Εργαλεία
Σε μια πρωτοφανή απόφαση που εγείρει ερωτήματα για τον ρόλο της τεχνολογίας σε εμπόλεμες ζώνες, η Microsoft ανακοίνωσε σήμερα ότι διακόπτει την πρόσβαση της ισραηλινής στρατιωτικής μονάδας πληροφοριών Unit 8200 σε κρίσιμες υπηρεσίες της, όπως η πλατφόρμα cloud Azure και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Η κίνηση έρχεται ως απάντηση σε αποκαλύψεις για τη χρήση αυτής της τεχνολογίας σε πρόγραμμα μαζικής παρακολούθησης εκατομμυρίων παλαιστινιακών τηλεφωνικών κλήσεων στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, προκαλώντας έντονες συζητήσεις για ηθικά και νομικά όρια.
Η απόφαση βασίστηκε σε ανεξάρτητη έρευνα της εταιρείας, η οποία ξεκίνησε μετά από κοινή έρευνα του Guardian, του ισραηλινο-παλαιστινιακού περιοδικού +972 Magazine και του εβραϊκού μέσου Local Call, δημοσιευμένη πέρυσι τον Αύγουστο. Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις, η Unit 8200 –η ισραηλινή αντίστοιχη της αμερικανικής NSA– χρησιμοποιούσε το Azure για να αποθηκεύει και να επεξεργάζεται τεράστιο όγκο δεδομένων: έως και 8.000 terabytes, ισοδύναμα με περίπου 195 εκατομμύρια ώρες ήχου. Το πρόγραμμα, που ξεκίνησε το 2021 μετά από συνάντηση του CEO της Microsoft Σάτια Ναντέλα με τον τότε διοικητή της μονάδας Γιόσι Σαριέλ, επέτρεπε την καταγραφή «ένα εκατομμυρίου κλήσεων την ώρα», μετατρέποντας την πλατφόρμα σε εργαλείο μαζικής συλλογής πληροφοριών.
Πριν από τη συνεργασία με τη Microsoft, η μονάδα περιοριζόταν στην αποθήκευση κλήσεων από δεκάδες χιλιάδες «ύποπτους» Παλαιστίνιους λόγω περιορισμένης εσωτερικής χωρητικότητας. Με το Azure, η κλίμακα εκτοξεύτηκε, επιτρέποντας την παρακολούθηση σχεδόν οποιουδήποτε κατοίκου της Δυτικής Όχθης (περίπου 3 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι) και της Γάζας. Πηγές από την Unit 8200 δήλωσαν ότι αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν για την προετοιμασία αεροπορικών επιδρομών στη Γάζα και συλλήψεις στη Δυτική Όχθη, ενώ η εταιρεία εντόπισε αποθηκευμένα αρχεία σε κέντρα δεδομένων της Microsoft στην Ολλανδία και την Ιρλανδία.
Η Microsoft ενημέρωσε τις ισραηλινές αρχές στα τέλη της περασμένης εβδομάδας ότι η μονάδα παραβίασε τους όρους χρήσης, αποθηκεύοντας δεδομένα μαζικής παρακολούθησης πολιτών –μια πρακτική που η εταιρεία απαγορεύει εδώ και πάνω από 20 χρόνια. Σε εσωτερικό μήνυμα προς το προσωπικό, ο αντιπρόεδρος και πρόεδρος Μπραντ Σμιθ δήλωσε: «Δεν παρέχουμε τεχνολογία που διευκολύνει τη μαζική παρακολούθηση πολιτών. Εφαρμόζουμε αυτήν την αρχή σε κάθε χώρα». Η έρευνα, που διενεργήθηκε χωρίς πρόσβαση στο περιεχόμενο των δεδομένων, βασίστηκε σε συνεντεύξεις υπαλλήλων και έγγραφα, και οδήγησε στην απενεργοποίηση συγκεκριμένων συνδρομών.
Η κίνηση αυτή πυροδότησε πιέσεις από εργαζομένους και επενδυτές, με διαδηλώσεις έξω από τα κεντρικά γραφεία της Microsoft στις ΗΠΑ και data centers στην Ευρώπη, όπως αυτή της ομάδας «No Azure for Apartheid» στην Ολλανδία. Μετά τις αποκαλύψεις, η Unit 8200 μετέφερε βιαστικά τα δεδομένα εκτός ΕΕ, φέροντάς τα στο cloud της Amazon Web Services, όπου η ισραηλινή στρατιωτική εξάρτηση αυξάνεται από τις 7 Οκτωβρίου 2023. Η Microsoft διευκρίνισε ότι η διακοπή αφορά αποκλειστικά αυτή τη μονάδα και δεν επηρεάζει τη γενικότερη εμπορική σχέση με το Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ.
Αυτή η εξέλιξη θέτει σε ερώτηση την εξάρτηση κρίσιμων στρατιωτικών επιχειρήσεων από ιδιωτικές υποδομές cloud, ιδίως σε πολιτικά ευαίσθητα περιβάλλοντα. Αναλυτές χαρακτηρίζουν την απόφαση ως «πρόδρομο» για εταιρείες όπως η Amazon και η Google, που αντιμετωπίζουν παρόμοιες κατηγορίες. Ενώ η Microsoft επιμένει ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για χρήση της τεχνολογίας σε στόχευση αμάχων, η υπόθεση αναδεικνύει πώς ουδέτερες εργαλεία όπως το cloud μπορούν να μετατραπούν σε όπλα επιτήρησης, θυμίζοντας μαθήματα από την ιστορία, όπως το Μουσείο Stasi στο Βερολίνο. Μένει να δούμε αν αυτή η «κόφτη» θα οδηγήσει σε ευρύτερες αλλαγές στις τεχνολογικές συνεργασίες – ή αν θα περιοριστεί σε ένα μεμονωμένο «μπλόκο».
