Σε μια εξέλιξη που έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις, ο ιστότοπος των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ φαίνεται να έχει τροποποιήσει πρόσφατα τη γλώσσα του σχετικά με τη σύνδεση εμβολίων και αυτισμού, προκαλώντας πανηγυρισμούς από αντιεμβολιαστικές ομάδες και ανησυχίες από την επιστημονική κοινότητα. Η Children’s Health Defense (CHD), οργάνωση που υπήρξε επικεφαλής της οποίας ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ (RFK Jr.) –νυν υπουργός Υγείας–, χαιρέτισε τις αλλαγές ως “παράδοση στην αλήθεια”, ενώ ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο RFK Jr. συνεχίζουν να προωθούν μη τεκμηριωμένους ισχυρισμούς για εμβόλια και Tylenol. Η είδηση, που έσπασε χθες, 19 Νοεμβρίου 2025, έρχεται να επιδεινώσει την πόλωση γύρω από τα εμβόλια, με έρευνες να δείχνουν πτώση εμπιστοσύνης στο CDC.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της CHD στο X, “τα CDC αρχίζουν να παραδέχονται την αλήθεια σχετικά με αυτή την ασθένεια που πλήττει εκατομμύρια, αποκηρύσσοντας το θρασύ, μακροχρόνιο ψέμα ότι ‘τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό'”. Η οργάνωση, γνωστή για τις αντιεμβολιαστικές της θέσεις, βλέπει στις τροποποιήσεις του ιστότοπου –που αναφέρουν τώρα ότι οι υγειονομικές αρχές “αγνόησαν στοιχεία” για πιθανή σύνδεση– μια νίκη ετών. Ο RFK Jr., που διορίστηκε υπουργός Υγείας τον Ιανουάριο 2025, έχει μακρά ιστορία προώθησης τέτοιων θεωριών, επιδιώκοντας αλλαγές στις εθνικές πολιτικές ανοσοποίησης, όπως η μείωση υποχρεωτικών εμβολιασμών και η επανεξέταση του προγράμματος εμβολιασμών παιδιών.
Η αφορμή φαίνεται να είναι μια σειρά ανακοινώσεων από τον Λευκό Οίκο τον Σεπτέμβριο, όπου ο Τραμπ και ο RFK Jr. συνέδεσαν τον αυτισμό όχι μόνο με εμβόλια, αλλά και με τη λήψη Tylenol (ακεταμινοφαίνη) από εγκύους. Σε συνέντευξη Τύπου στις 22 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ δήλωσε: “Η χρήση ακεταμινοφαίνη κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να συνδέεται με πολύ αυξημένο κίνδυνο αυτισμού”, συμβουλεύοντας τις εγκύους να “παλέψουν σκληρά” για να αποφύγουν το φάρμακο, ακόμα και σε περιπτώσεις υψηλού πυρετού. Παράλληλα, επανέλαβε την παρωχημένη θεωρία για το εμβόλιο ιλαγγικού-παρωτίτιδας-ερυθράς (MMR), βασισμένη σε αποσυρμένη μελέτη του 1998, και πρότεινε καθυστερήσεις σε εμβόλια όπως αυτό της ηπατίτιδας B.
Ο RFK Jr. υποστήριξε αυτούς τους ισχυρισμούς, ανακοινώνοντας ότι η FDA θα προειδοποιήσει για ετικέτα αλλαγή στο Tylenol και θα ξεκινήσει καμπάνια ενημέρωσης, ενώ το Υπουργείο Υγείας θα χρηματοδοτήσει έρευνες για “περιβαλλοντικούς παράγοντες” στον αυτισμό. Ωστόσο, τον Οκτώβριο, ο Κένεντι έκανε μερική υπαναχώρηση, καλώντας για “προσεκτική προσέγγιση” και αναγνωρίζοντας ότι το Tylenol παραμένει “σημαντικό εργαλείο” για εγκύους, μετά από κριτική από ιατρικούς συλλόγους.
Η επιστημονική κοινότητα αντέδρασε άμεσα και κατηγορηματικά. Το CDC, το FDA και οργανισμοί όπως η Autism Science Foundation (ASF) τονίζουν ότι “δεν υπάρχει καμία επιστημονική έρευνα που να δείχνει αιτιώδη σύνδεση μεταξύ ακεταμινοφαίνη και αυτισμού”, βασισμένοι σε δεκαετίες μελετών. Μια ανασκόπηση 46 μελετών του 2025 πρότεινε πιθανή συσχέτιση, αλλά οι ερευνητές (από Mount Sinai και Harvard) ξεκαθαρίζουν ότι “δεν αποδεικνύει αιτία”. Η Αμερικανική Εταιρεία Γυναικολόγων-Μαιευτήρων συνιστά το Tylenol “με μέτρο, μετά από συμβουλή ιατρού”, ως ασφαλέστερο παυσίπονο στην εγκυμοσύνη. Για τα εμβόλια, δεκάδες peer-reviewed μελέτες απορρίπτουν κάθε σύνδεση με αυτισμό, ενώ η αύξηση διαγνώσεων οφείλεται σε καλύτερη ανίχνευση.
Η κριτική κορυφώθηκε από επιστήμονες όπως ο γερουσιαστής Μπιλ Κάσιντι (Ρεπουμπλικανός γιατρός), που ζήτησε “δεδομένα” για να στηρίξουν τα ισχυρισμούς, και την ASF, που χαρακτήρισε τις ανακοινώσεις “βαθιά ανησυχητικές” και “επικίνδυνες” για τη δημόσια υγεία. Μια έρευνα KFF του Οκτωβρίου δείχνει πτώση 24% στην εμπιστοσύνη των Δημοκρατικών στο CDC για εμβόλια, με αύξηση κρουσμάτων ιλαγγικού-παρωτίτιδας-ερυθράς κατά 2025. Η κατασκευάστρια εταιρεία Kenvue (Tylenol) δηλώνει: “Η επιστήμη δείχνει ξεκάθαρα ότι η ακεταμινοφαίνη δεν προκαλεί αυτισμό”.
Οι αλλαγές στο CDC, που δεν συνεδρίασαν ειδικοί, θεωρούνται από κριτικούς ως πολιτική παρέμβαση από τον RFK Jr., μέρος της “Make America Healthy Again” (MAHA) ατζέντας του Τραμπ. Ειδικοί προειδοποιούν για κινδύνους: Μείωση εμβολιασμών μπορεί να οδηγήσει σε επιδημίες, ενώ η αποφυγή Tylenol εκθέτει εγκύους σε ρίσκα από ανεξέλεγκτο πόνο ή πυρετό. “Αυτοί οι ισχυρισμοί είναι ‘άρρωστοι’ και παραποιούν γεγονότα”, λένε επιστήμονες στο CBS.
Πίσω από τις πολιτικές διαμάχες, ο αυτισμός –που διαγιγνώσκεται σε 1 στα 31 παιδιά στις ΗΠΑ– είναι σύνθετος, με γονιδιακούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, αλλά όχι από εμβόλια ή Tylenol. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε $50 εκατ. για έρευνα, αλλά χωρίς συμμετοχή CDC εμπειρογνωμόνων, οι αμφιβολίες παραμένουν. Οι αρχές καλούν σε ενημέρωση από αξιόπιστες πηγές, ενώ η CHD και ο RFK Jr. βλέπουν “νίκη”. Σε μια εποχή fake news, η επιστήμη υπενθυμίζει: Τα εμβόλια σώζουν ζωές, και η αλήθεια δεν αλλάζει με ανακοινώσεις.