Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί σύντομα να αποκαλύπτει τα πρώτα μεταβολικά σημάδια του Alzheimer χρόνια πριν εμφανιστούν συμπτώματα όπως απώλεια μνήμης ή σύγχυση, σύμφωνα με νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο Northern Arizona (NAU) στις ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2025.
Η μέθοδος, υπό την ηγεσία του επίκουρου καθηγητή Travis Gibbons από το Τμήμα Βιολογικών Επιστημών, εστιάζει στον τρόπο που ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τη γλυκόζη – το κύριο «καύσιμο» για τη σκέψη, την κίνηση και τα συναισθήματα.
«Ο εγκέφαλος μοιάζει με μυ: χρειάζεται καύσιμο για να λειτουργήσει, και αυτό είναι η γλυκόζη από το αίμα. Ένας υγιής εγκέφαλος την καταναλώνει γρήγορα, αλλά στον Alzheimer ο μεταβολισμός επιβραδύνεται – είναι σαν προειδοποιητικό σημάδι», εξηγεί ο Gibbons.
Πώς λειτουργεί η νέα μέθοδος;
Παλαιότερα, οι επιστήμονες χρησιμοποιούσαν επεμβατικές τεχνικές, όπως καθετήρες σε φλέβες του λαιμού για να συλλέξουν αίμα απευθείας από τον εγκέφαλο – κάτι ακατάλληλο για καθημερινή χρήση.
Η ομάδα του NAU αξιοποιεί πλέον εμπορικά διαθέσιμα κιτ για να απομονώνει και να αναλύει μικροκυψελίδες (microvesicles) στο αίμα. Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια προέρχονται από νευρώνες του εγκεφάλου και λειτουργούν σαν «αγγελιαφόροι» που μεταφέρουν πληροφορίες.
«Είναι σαν βιοψία εγκεφάλου, αλλά πολύ λιγότερο επεμβατική. Αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα», τονίζει ο ερευνητής.
Η έρευνα, που υποστηρίζεται εν μέρει από την Arizona Alzheimer’s Association, ξεκινά από υγιείς εθελοντές και θα επεκταθεί σε ασθενείς με ήπια γνωστική διαταραχή και Alzheimer, για να παρακολουθεί την εξέλιξη της νόσου.
Μελλοντικές προοπτικές
Αν επιτύχει, η μέθοδος μπορεί να αλλάξει ριζικά τη διάγνωση και την πρόληψη του Alzheimer, παρόμοια με τον τρόπο που διαχειριζόμαστε σήμερα τις καρδιακές παθήσεις – με τακτικούς ελέγχους, άσκηση και υγιεινή διατροφή.
«Στόχος είναι να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να προστατεύσουν την υγεία του εγκεφάλου τους και να μειώσουμε το βάρος της νόσου στην κοινωνία», καταλήγει ο Gibbons.
Μια ελπιδοφόρα εξέλιξη που φέρνει την έγκαιρη ανίχνευση του Alzheimer πιο κοντά στην καθημερινή ιατρική πρακτική.