Η τελευταία πράξη ενός φοιτητή: Πώς ο Κώστας Γεωργάκης έγινε “μάρτυρας” της ελευθερίας – «Το έκανα για χάρη της Ελλάδας! Ζήτω η δημοκρατία!»
Στις 19 Σεπτεμβρίου 1970, σε μια πλατεία της Γένοβας, ο 22χρονος Κώστας Γεωργάκης διάλεξε έναν τρόπο διαμαρτυρίας που συγκλόνισε την Ευρώπη και αποκάλυψε το βάθος της απελπισίας και της αντίστασης απέναντι στη Χούντα των Συνταγματαρχών. Η αυτοπυρπόλησή του δεν ήταν μια πράξη απόγνωσης, αλλά ένα συνειδητό, ηρωικό «ΝΑΙ» στην ελευθερία, που έγινε σύμβολο του αγώνα ενάντια στον φασισμό και την τυραννία.
Τα πρώτα χρόνια και η συνείδηση της αντίστασης
Ο Κώστας Γεωργάκης γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου 1948 στην Κέρκυρα, μια εποχή που η Ελλάδα αναζητούσε την ταυτότητά της μέσα από τις στάχτες του Εμφυλίου Πολέμου. Ως φοιτητής της γεωλογίας στην Ιταλία, είχε ήδη συνείδηση των πολιτικών εξελίξεων στην πατρίδα του και, ως μέλος της νεολαίας της Ένωσης Κέντρου, είχε ενεργή συμμετοχή στον αντιδικτατορικό αγώνα στο εξωτερικό. .
Το 1970, η συνειδητοποίηση ότι η δικτατορία είχε επεκτείνει τα πλοκάμια της ακόμη και στις οργανώσεις των Ελλήνων φοιτητών στην Ιταλία τον οδήγησε σε μια τολμηρή κίνηση. Σε ανώνυμη συνέντευξή του, αποκάλυψε τη δράση της χούντας, γνωρίζοντας πως πλέον δεν θα μπορούσε να μείνει ασφαλής. Ο φόβος ότι η αποκάλυψη της ταυτότητάς του θα έθετε σε κίνδυνο την οικογένειά του στην Ελλάδα τον ώθησε να πάρει μια δραματική απόφαση, μια πράξη που θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα χωρίς να επιτρέψει αντίποινα εναντίον των αγαπημένων του.
Το δράμα της Γένοβας και το τελευταίο μήνυμα
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 19ης Σεπτεμβρίου 1970, ο Γεωργάκης οδήγησε το αυτοκίνητό του, ένα μικρό Fiat 500, στην πλατεία Ματεότι της Γένοβας, μπροστά από το δικαστικό μέγαρο. Μέσα από ένα γράμμα που είχε στείλει σε έναν σύντροφο του, είχε ήδη διατυπώσει με σαφήνεια το σκεπτικό του: «Είμαι βέβαιος ότι, αργά ή γρήγορα, οι λαοί της Ευρώπης θα καταλάβουν ότι ένα φασιστικό καθεστώς… δεν αντιπροσωπεύει μονάχα μια προσβολή στην αξιοπρέπεια των ελευθέρων ανθρώπων, αλλά και μια συνεχή απειλή για την ίδια την Ευρώπη».
Μπροστά στα έκπληκτα μάτια τεσσάρων οδοκαθαριστών, ο Κώστας Γεωργάκης περιέλουσε τον εαυτό του με βενζίνη. Οι φλόγες τον τύλιξαν, και την ίδια στιγμή, οι κραυγές του αντηχούσαν στην ήσυχη πλατεία: «Το έκανα για χάρη της Ελλάδας! Ζήτω η δημοκρατία! Όλοι οι Ιταλοί ας αναφωνήσουν: Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα!». Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου εξέπνευσε λίγες ώρες αργότερα.
Η πράξη του, αν και αποσιωπήθηκε από τον ελληνικό Τύπο λόγω της λογοκρισίας της χούντας, διαδόθηκε αστραπιαία σε όλο τον κόσμο. Προκάλεσε έντονη συγκίνηση στη διεθνή κοινότητα, καθώς θύμισε την αντίστοιχη πράξη του Τσεχοσλοβάκου φοιτητή Γιαν Πάλαχ, που είχε αυτοπυρποληθεί το 1969 σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της σοβιετικής εισβολής. .
Η μνήμη που τιμάται από την ιστορία
Η δικτατορία, με εσκεμμένη κωλυσιεργία, καθυστέρησε την επιστροφή της σορού του στην Ελλάδα για τέσσερις μήνες. Όταν τελικά έφτασε στην Κέρκυρα, ενταφιάστηκε στο Α’ Νεκροταφείο. Μετά την πτώση της Χούντας, η μνήμη του Κώστα Γεωργάκη τιμήθηκε με κάθε επισημότητα. Στη Γένοβα, μια αναμνηστική πλάκα μπροστά στο δικαστικό μέγαρο φέρει την επιγραφή: «Στο νεαρό Έλληνα Κωνσταντίνο Γεωργάκη που θυσίασε τα 22 χρόνια του για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία της πατρίδας του. Όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι σκιρτούν μπροστά στην ηρωική του χειρονομία. Η Ελεύθερη Ελλάδα θα τον θυμάται για πάντα».
Στην Κέρκυρα, μια πλατεία και ένας ανδριάντας τιμούν τη θυσία του, ενώ στη Θεσσαλονίκη δρόμος φέρει το όνομά του. Η πράξη του Γεωργάκη δεν ήταν μια απλή διαμαρτυρία· ήταν μια κραυγή που ξεπέρασε τα σύνορα και τον θάνατο, δίνοντας ένα δυνατό μήνυμα αντίστασης σε όλους τους λαούς που μάχονταν για την ελευθερία και τη δημοκρατία.
