Θεόδωρος Αρεταίος: Ο οραματιστής χειρουργός που άλλαξε την ελληνική ιατρική
Η ιστορία της ελληνικής ιατρικής είναι γεμάτη με φωτεινές προσωπικότητες που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους. Ανάμεσα σε αυτές, ο Θεόδωρος Αρεταίος ξεχωρίζει όχι μόνο για την εξαιρετική του ικανότητα ως χειρουργός, αλλά και για την ανιδιοτελή του προσφορά στην επιστήμη και την κοινωνία. Η ζωή του, γεμάτη μελέτη, εργασία και προσφορά, αποτελεί μέχρι και σήμερα πηγή έμπνευσης.
Από το Ναύπλιο στην καρδιά της ευρωπαϊκής ιατρικής
Ο Θεόδωρος Αρεταίος γεννήθηκε ως Θεόδωρος Κωνσταντινίδης στο Ναύπλιο το 1829. Προερχόμενος από μια οικογένεια με ρίζες στη Σμύρνη, οι σπουδές του χαρακτηρίστηκαν από δυσκολίες, τις οποίες όμως αντιμετώπισε με αποφασιστικότητα. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια συνέχισε την εκπαίδευσή του στο περίφημο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, από όπου αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1853.
Η αναζήτηση της γνώσης τον οδήγησε στις πιο προηγμένες κλινικές της εποχής, σε Βερολίνο, Βιέννη και Παρίσι, όπου εργάστηκε για τρία χρόνια. Αυτή η εμπειρία τον εφοδίασε με τις πιο σύγχρονες τεχνικές και γνώσεις, τις οποίες έφερε πίσω στην Ελλάδα, θέτοντας τα θεμέλια για τη σύγχρονη χειρουργική.
Η επιστροφή και η συμβολή του στην πανεπιστημιακή ζωή
Το 1856, με την επιστροφή του στην Αθήνα, ο Κωνσταντινίδης πήρε το επώνυμο Αρεταίος, ως φόρο τιμής στον αρχαίο Καππαδόκη γιατρό Αρεταίο. Διορίστηκε γιατρός στην τότε νεοσύστατη Αστυκλινική και ξεκίνησε μια λαμπρή καριέρα, τόσο ως γιατρός όσο και ως ακαδημαϊκός.
Η πανεπιστημιακή του πορεία ήταν ανοδική: υφηγητής της Εγχειρητικής και της Επιδεσμολογίας το 1863, έκτακτος καθηγητής της Χειρουργικής το 1864 και τακτικός το 1870. Η αφοσίωσή του τον οδήγησε στα ανώτατα αξιώματα, διατελώντας Κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής και Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι φοιτητές του τον εκτιμούσαν βαθύτατα όχι μόνο για τις επιστημονικές του γνώσεις, αλλά και για τον πράο χαρακτήρα και τη δικαιοσύνη του.
Η μεγάλη κληρονομιά: Το Αρεταίειο Νοσοκομείο
Ο Θεόδωρος Αρεταίος δεν ήταν μόνο ένας εξαιρετικός γιατρός και δάσκαλος. Ήταν και ένας μεγάλος ευεργέτης. Με τη σύζυγό του, Ελένη, κληροδότησαν το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας τους στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με μία συγκεκριμένη επιθυμία: να ιδρυθεί μια σύγχρονη χειρουργική και γυναικολογική κλινική.
Αυτή η πράξη ανιδιοτέλειας οδήγησε στην ανέγερση του Αρεταίειου Νοσοκομείου, του πρώτου πανεπιστημιακού νοσοκομείου στην Ελλάδα, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1898 επί της οδού Βασιλίσσης Σοφίας στην Αθήνα. Το νοσοκομείο αυτό αποτέλεσε φάρο ιατρικής περίθαλψης και εκπαίδευσης για δεκαετίες, συνεχίζοντας μέχρι σήμερα να τιμά τη μνήμη του μεγάλου οραματιστή.
Ο Θεόδωρος Αρεταίος έφυγε από τη ζωή το 1893, αλλά η κληρονομιά του ζει και συνεχίζεται. Το όνομά του παραμένει συνώνυμο με την πρόοδο, την επιστήμη και την ανθρώπινη προσφορά, υπενθυμίζοντας σε όλους μας τη δύναμη της γενναιοδωρίας και της γνώσης.
