Ένα Μυστηριώδες Ορυκτό στον Αστεροειδή Ryugu Ανατρέπει την Πλανητική Ιστορία
Η πρόσφατη ανακάλυψη ενός σπάνιου ορυκτού στον αστεροειδή Ryugu, που έφερε στη Γη η αποστολή Hayabusa2 της Ιαπωνίας, έχει προκαλέσει αίσθηση στην επιστημονική κοινότητα, καθώς αμφισβητεί τις υπάρχουσες θεωρίες για τη δημιουργία των αστεροειδών και την εξέλιξη του Ηλιακού μας Συστήματος. Το ορυκτό, γνωστό ως djerfisherite, εντοπίστηκε σε ένα μικροσκοπικό κόκκο του δείγματος που συλλέχθηκε από τον Ryugu και αποκαλύπτει νέες, συναρπαστικές πτυχές για την προέλευση των πλανητικών σωμάτων.
Η Ανακάλυψη που Έκπληξε τους Επιστήμονες
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Χιροσίμα, με επικεφαλής τον καθηγητή Masaaki Miyahara, ανακάλυψαν το djerfisherite, ένα ορυκτό πλούσιο σε κάλιο, σίδηρο και νικέλιο, κατά τη διάρκεια ανάλυσης δειγμάτων από τον αστεροειδή Ryugu. Η ανακάλυψη έγινε τυχαία, ενώ η ομάδα εξέταζε την επίδραση της γήινης ατμόσφαιρας στα δείγματα, χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές μικροσκοπίας (SEM και TEM). Το djerfisherite, που συνήθως σχηματίζεται σε υψηλές θερμοκρασίες και σε συνθήκες χημικής αναγωγής, όπως αυτές που συναντώνται σε ενστατιτικούς χονδρίτες, δεν είχε ποτέ πριν παρατηρηθεί σε υλικό παρόμοιο με αυτό του Ryugu, ο οποίος ανήκει στους C-τύπου αστεροειδείς, γνωστούς για την ομοιότητά τους με τους CI χονδρίτες.
«Η παρουσία του djerfisherite στον Ryugu είναι σαν να βρίσκεις ένα τροπικό φυτό στον Αρκτικό πάγο», δήλωσε ο Miyahara. «Αυτό υποδηλώνει είτε ότι ο Ryugu βίωσε τοπικές συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας, είτε ότι υλικά από άλλα μέρη του Ηλιακού Συστήματος αναμίχθηκαν κατά τη δημιουργία του».
Η Αποστολή Hayabusa2 και ο Ryugu
Η αποστολή Hayabusa2, που εκτοξεύτηκε από την Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA) το 2014, έφτασε στον Ryugu τον Ιούνιο του 2018. Ο αστεροειδής, με διάμετρο περίπου 1 χιλιομέτρου, είναι ένας κάρβουνος πλούσιος σε άνθρακα και νερό, που θεωρείται ότι σχηματίστηκε στις ψυχρές, εξωτερικές περιοχές του Ηλιακού Συστήματος, πριν από 1,8 έως 2,9 εκατομμύρια χρόνια μετά τη γέννησή του. Η αποστολή συνέλεξε δείγματα από την επιφάνεια και το υπέδαφος του Ryugu, τα οποία επέστρεψαν στη Γη τον Δεκέμβριο του 2020, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για τη σύνθεση των πρωτόγονων αστεροειδών.
Η ανακάλυψη του djerfisherite στο δείγμα C0105-042, που προέρχεται από το υπέδαφος του αστεροειδούς, αμφισβητεί την υπόθεση ότι ο Ryugu είχε ομοιόμορφη σύνθεση και χαμηλές θερμοκρασίες (κάτω από 50°C) κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του. Το ορυκτό αυτό απαιτεί συνθήκες θερμοκρασιών άνω των 350°C για να σχηματιστεί, κάτι που εγείρει ερωτήματα για το παρελθόν του αστεροειδούς.
Δύο Υποθέσεις για την Προέλευση του Ορυκτού
Οι επιστήμονες προτείνουν δύο πιθανές εξηγήσεις για την παρουσία του djerfisherite στον Ryugu:
- Εξωγενής Προέλευση: Το ορυκτό μπορεί να προέρχεται από έναν ενστατιτικό χονδρίτη ή αουμπρίτη, που σχηματίστηκε στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα και κατά κάποιο τρόπο ενσωματώθηκε στον Ryugu κατά τη δημιουργία του μητρικού του σώματος.
- Ενδογενής Προέλευση: Το djerfisherite μπορεί να σχηματίστηκε επιτόπου στον Ryugu, μέσω τοπικών αντιδράσεων μεταξύ υγρών πλούσιων σε κάλιο και θειούχων ενώσεων σιδήρου-νικελίου, υπό συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και αναγωγικού περιβάλλοντος.
Προκαταρκτικά στοιχεία υποστηρίζουν περισσότερο τη δεύτερη υπόθεση, αλλά η τελική απάντηση θα προκύψει από περαιτέρω ισοτοπικές αναλύσεις, που θα αποσαφηνίσουν την προέλευση του ορυκτού.
Σημασία για την Επιστήμη
Η ανακάλυψη αυτή υποδηλώνει ότι ο Ryugu μπορεί να μην είναι τόσο ομοιόμορφος όσο πιστευόταν, αλλά να φιλοξενεί υλικά με διαφορετικές ιστορίες σχηματισμού ή να έχει βιώσει τοπικές χημικές συνθήκες που δεν είχαν αναγνωριστεί προηγουμένως. Αυτό ανοίγει νέους δρόμους για την κατανόηση των διαδικασιών ανάμιξης υλικών και της θερμικής εξέλιξης στο πρώιμο Ηλιακό Σύστημα. Οι επόμενες μελέτες, που θα επικεντρωθούν σε ισοτοπικές αναλύσεις, αναμένεται να ρίξουν φως στην προέλευση του djerfisherite και να αποκαλύψουν περισσότερα για τη δυναμική των πρώιμων πλανητικών σωμάτων.
Η ανακάλυψη του djerfisherite στον Ryugu αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση της πολυπλοκότητας των αστεροειδών και της εξέλιξης του Ηλιακού Συστήματος. Όπως ένα απρόσμενο εύρημα που αλλάζει την οπτική μας για την ιστορία του πλανήτη μας, αυτό το ορυκτό μας καλεί να επανεξετάσουμε τις θεωρίες μας για το πώς σχηματίστηκαν τα ουράνια σώματα. Με την αποστολή Hayabusa2 να συνεχίζει την εξερεύνησή της, με επόμενο προορισμό τον αστεροειδή 1998 KY26 το 2031, η επιστήμη βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην αποκωδικοποίηση των μυστικών του διαστήματος.
Πηγή: Meteoritics & Planetary Science Journal
