ΥΓΕΙΑ

Η Νόσος Πάρκινσον Ξεκινά Αθόρυβα: Πώς τα Τ Κύτταρα του Ανοσοποιητικού «Χτυπούν Καμπανάκι» Δεκαετίες Πριν

Η νόσος του Πάρκινσον, γνωστή για τα κινητικά της συμπτώματα όπως ο τρόμος και η δυσκαμψία, μπορεί να ξεκινά δεκαετίες πριν εμφανιστούν οι πρώτες εμφανείς ενδείξεις. Μια πρωτοποριακή μελέτη από το La Jolla Institute for Immunology αποκαλύπτει ότι τα Τ κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να «ανιχνεύουν» την ασθένεια πολύ νωρίτερα, προσφέροντας ελπίδα για έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.

Τ Κύτταρα: Οι Αθέατοι Φρουροί της Πάρκινσον

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στις 26 Μαΐου 2025, δείχνει ότι τα Τ κύτταρα, βασικά στοιχεία του ανοσοποιητικού, εμφανίζουν αυξημένη δραστηριότητα κατά την «προδρομική» φάση της νόσου—δηλαδή, τα χρόνια πριν από τη διάγνωση, όταν τα συμπτώματα παραμένουν αόρατα. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Alessandro Sette και τη Δρ. Cecilia Lindestam Arlehamn, διαπίστωσαν ότι τα Τ κύτταρα στοχεύουν δύο βασικές πρωτεΐνες του εγκεφάλου, την α-συνουκλεΐνη και την PINK1, που συνδέονται με την καταστροφή των ντοπαμινεργικών νευρώνων, χαρακτηριστικό της Πάρκινσον. «Αυτή η ανοσολογική δραστηριότητα θα μπορούσε να λειτουργήσει ως δείκτης για έγκαιρη θεραπεία της Πάρκινσον, ακόμα και πριν εμφανιστούν συμπτώματα», δήλωσε ο Sette, τονίζοντας ότι η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την έκβαση της νόσου.

Η Προδρομική Φάση: Ένα Παράθυρο Ευκαιρίας

Η προδρομική φάση της Πάρκινσον μπορεί να διαρκέσει δεκαετίες, με μη ειδικά συμπτώματα όπως διαταραχές στον ύπνο REM ή απώλεια όσφρησης να περνούν συχνά απαρατήρητα. Η ομάδα του LJI μελέτησε εθελοντές υψηλού κινδύνου—άτομα με γενετικούς παράγοντες ή πρώιμα συμπτώματα—και διαπίστωσε ότι η δραστηριότητα των Τ κυττάρων είναι πιο έντονη κατά την προδρομική περίοδο, μειώνεται μετά τη διάγνωση και εξαφανίζεται σχεδόν εντελώς δέκα χρόνια αργότερα. Αυτό υποδηλώνει ότι τα Τ κύτταρα μπορεί να παίζουν κρίσιμο ρόλο στην έναρξη της νόσου, πιθανώς μέσω «φιλικού πυρός», επιτιθέμενα κατά λάθος σε υγιείς νευρώνες.

Μια Αυτοάνοση Διάσταση

Η έρευνα ενισχύει την υπόθεση ότι η Πάρκινσον έχει αυτοάνοσα χαρακτηριστικά. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές απόψεις που εστιάζουν στη συσσώρευση α-συνουκλεΐνης ως κύρια αιτία, η μελέτη υποδεικνύει ότι τα Τ κύτταρα μπορεί να επιδεινώνουν τη βλάβη, στοχεύοντας πρωτεΐνες όπως η PINK1, που κανονικά ρυθμίζει τη λειτουργία των μιτοχονδρίων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαπίστωση ότι οι άνδρες με Πάρκινσον εμφανίζουν εξαπλάσια αύξηση στα Τ κύτταρα που στοχεύουν την PINK1 σε σύγκριση με υγιείς άνδρες, ενώ στις γυναίκες η αύξηση είναι ελάχιστη, εξηγώντας εν μέρει γιατί η νόσος είναι διπλάσια συχνή στους άνδρες.

Προς Έγκαιρη Διάγνωση και Θεραπεία

Η ανακάλυψη ανοίγει τον δρόμο για νέες διαγνωστικές μεθόδους. «Αν τα Τ κύτταρα λειτουργούν ως ‘συναγερμός’ για την Πάρκινσον, θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε εργαλεία έγκαιρης ανίχνευσης», εξηγεί η Δρ. Lindestam Arlehamn. Επιπλέον, η έρευνα υποδηλώνει ότι η παρέμβαση για την καταστολή αυτών των Τ κυττάρων, π.χ. με ανοσοθεραπείες, θα μπορούσε να επιβραδύνει ή ακόμα και να αποτρέψει την εξέλιξη της νόσου. Ωστόσο, ο Sette προειδοποιεί ότι τα Τ κύτταρα δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας. «Η Πάρκινσον είναι πολύπλοκη. Το ερώτημα είναι αν η καταστροφή των νευρώνων προκαλεί την αυτοανοσία ή αν η αυτοανοσία οδηγεί στη νόσο», σημειώνει, αναφερόμενος στο κλασικό δίλημμα «η κότα ή το αυγό» της φλεγμονής.

Η Σημασία της Έρευνας

Η μελέτη, που χρηματοδοτήθηκε από το Michael J. Fox Foundation, το Aligning Science Across Parkinson’s και την Kyowa Kirin, υπογραμμίζει τη σημασία της κατανόησης του ανοσοποιητικού συστήματος για την αντιμετώπιση νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Οι ερευνητές συνεχίζουν να εξετάζουν πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτά τα ευρήματα για τη δημιουργία νέων θεραπειών, με στόχο όχι μόνο την ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλά και την πρόληψη της νόσου.

Η ανακάλυψη ότι τα Τ κύτταρα μπορεί να λειτουργούν ως πρώιμοι δείκτες της Πάρκινσον φέρνει επανάσταση στην κατανόηση της νόσου. Με τη δυνατότητα έγκαιρης ανίχνευσης και παρέμβασης, η έρευνα προσφέρει ελπίδα για εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Η Πάρκινσον μπορεί να ξεκινά αθόρυβα, αλλά το ανοσοποιητικό σύστημα φαίνεται να «μιλά» δυνατά, δίνοντας στους επιστήμονες ένα πολύτιμο εργαλείο για να την αντιμετωπίσουν πριν γίνει αισθητή.

author avatar
NewsOk
Νέα από την Ελλάδα και τον Κόσμο & Ιστορικά Βίντεο