ΗΠΑ και Ισραήλ: Σκέψεις για Κοινή Επιχείρηση Κατά Ιρανικών Πυρηνικών Εγκαταστάσεων
Η πρόσφατη κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή φέρνει στο προσκήνιο την πιθανότητα ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να εξετάζει τη συμμετοχή σε ισραηλινές επιχειρήσεις κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Η δυναμική αυτή εξέλιξη έρχεται καθώς το Ισραήλ εντείνει τις επιθέσεις του σε στόχους στο Ιράν, με έμφαση σε εγκαταστάσεις που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Το άρθρο εξετάζει την κατάσταση, τις πιθανές συνέπειες και τις διπλωματικές προκλήσεις που ανακύπτουν.
Η Κλιμάκωση της Σύγκρουσης
Από τις 13 Ιουνίου 2025, το Ισραήλ έχει εξαπολύσει πάνω από 100 αεροπορικές επιδρομές στην Τεχεράνη, στοχεύοντας εγκαταστάσεις παραγωγής πυραύλων και κέντρα εμπλουτισμού ουρανίου, όπως το εργοστάσιο φυγοκέντρισης στο Νατάνζ, που υπέστη σημαντικές ζημιές. Η ισραηλινή αεροπορία, με περισσότερα από 50 αεροσκάφη, κατέστρεψε κρίσιμες υποδομές του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Το Ιράν ανταπάντησε με εκτοξεύσεις πυραύλων, συμπεριλαμβανομένου ενός υπερηχητικού πυραύλου Fattah-1 προς το Τελ Αβίβ, αν και η κλίμακα των επιθέσεών του έχει μειωθεί πρόσφατα.
Η Στάση του Τραμπ
Ο Τραμπ εξετάζει τη συμμετοχή των ΗΠΑ, με πιθανό στόχο την υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, που είναι δύσκολο να καταστραφεί. Μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν τη βόμβα MOP των 30.000 λιβρών, ικανή να πλήξει τέτοιους στόχους. Παράλληλα, ο Τραμπ έχει υιοθετήσει επιθετική ρητορική, καλώντας το Ιράν να παραδοθεί άνευ όρων μέσω αναρτήσεων στο Truth Social, ενώ δήλωσε ότι γνωρίζει την τοποθεσία του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, χωρίς να προχωρήσει σε ενέργειες «προς το παρόν». Η στάση του συνδυάζει πίεση για διπλωματία με ετοιμότητα για στρατιωτική δράση.
Διχασμός στους Συμβούλους και Διεθνείς Αντιδράσεις
Η απόφαση για αμερικανική εμπλοκή δεν είναι ομόφωνη. Οι σύμβουλοι του Τραμπ διχάζονται, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι μια τέτοια κίνηση θα αλλάξει τη δυναμική της σύγκρουσης και άλλους να ανησυχούν για ευρύτερη περιφερειακή κρίση. Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, πιέζει για στρατιωτική δράση, θεωρώντας την αδυναμία του Ιράν ευκαιρία για αποφασιστικό πλήγμα.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία. Ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι έτοιμες για διαπραγματεύσεις, αν επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός. Υπάρχουν φόβοι ότι μια ισραηλινή επίθεση χωρίς έγκριση των ΗΠΑ θα οδηγήσει σε κλιμάκωση ή διαρροή ραδιενεργού υλικού.
Το Ιστορικό Πλαίσιο
Η κρίση συνδέεται με την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία του 2015 το 2018, που αύξησε τις εντάσεις. Το Ιράν έχει φτάσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο 60%, κοντά στο επίπεδο για πυρηνικά όπλα, αν και επιμένει ότι το πρόγραμμά του είναι ειρηνικό. Οι ισραηλινές επιθέσεις έχουν αποδυναμώσει την αεράμυνα και τις υποδομές πυραύλων του Ιράν, καθιστώντας το ευάλωτο σε περαιτέρω πλήγματα.
Συμπέρασμα
Η πιθανή αμερικανική συμμετοχή σε ισραηλινές επιχειρήσεις κατά του Ιράν αποτελεί κρίσιμη καμπή για τη Μέση Ανατολή. Ο Τραμπ προτιμά τη διπλωματία, αλλά η πίεση από το Ισραήλ και οι αποτυχημένες διαπραγματεύσεις περιπλέκουν την κατάσταση. Η απόφασή του θα κρίνει το μέλλον του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και τη σταθερότητα της περιοχής. Η διεθνής κοινότητα παραμένει σε εγρήγορση, ελπίζοντας ότι η διπλωματία θα υπερισχύσει.
