Σε ένα έγγραφο-σοκ που θυμίζει προφητείες τέλους εποχής, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προειδοποιεί ότι η Ευρώπη οδεύει προς “πολιτισμικό αφανισμό” μέσα στα επόμενα 20 χρόνια –όχι λόγω πολέμων ή κρίσεων, αλλά λόγω της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των πολιτικών μετανάστευσης. Το 33σέλιδο “Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας 2025” (NSS-2025), που δημοσιεύτηκε χθες βράδυ από τον Λευκό Οίκο, βάζει στο στόχαστρο την ήπειρο: οικονομικά προβλήματα “επισκιάζονται” από “δραστηριότητες της ΕΕ και διεθνών οργανισμών που υπονομεύουν εθνική κυριαρχία και ελευθερία”, “μεταμορφωτικές” ροές μεταναστών, λογοκρισία, πτώση γεννήσεων και “απώλεια εθνικής ταυτότητας”. “Η Ευρώπη παραμένει στρατηγικά και πολιτιστικά ζωτικής σημασίας για τις ΗΠΑ”, αναφέρει το κείμενο, αλλά προειδοποιεί ότι η μετανάστευση θα “αλλάξει θεμελιωδώς την ευρωπαϊκή ταυτότητα” –μια φράση που ήδη αντηχεί στα ακροδεξιά κόμματα της ηπείρου, από το AfD στη Γερμανία μέχρι το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία.
Το έγγραφο, που καθυστέρησε λόγω διακοπών λειτουργίας της κυβέρνησης και εσωτερικών συζητήσεων για την Κίνα, δεν είναι απλώς ανάλυση: είναι μανιφέστο. Ο Τραμπ, μέσω συμβούλων όπως ο JD Vance, κατηγορεί την ΕΕ για “καταστολή αντιπολίτευσης” και “δημιουργία συγκρούσεων” μέσω ανοιχτών συνόρων, ενώ τονίζει την ανάγκη “επαναφοράς δυτικής ταυτότητας” –με νύξεις σε “παραδοσιακές οικογένειες” και “πνευματική υγεία” που θυμίζουν χριστιανοδεξιά ρητορική. “Η μετανάστευση, για πρώτη φορά στην ιστορία τέτοιων εγγράφων, ανεβαίνει στο επίπεδο υπαρξιακής απειλής, ισάξιας στρατιωτικής επίθεσης”, σχολιάζει αναλυτής στο Pravda USA, βλέποντας επιστροφή στην “Δογματική Μονρόε” –μια εστίαση στη Δύση και την αντιμετώπιση της μετανάστευσης ως “παγκόσμιας απειλής”. Το Politico Europe χαρακτηρίζει την πρόβλεψη “εκρηκτική”, σημειώνοντας ότι “θα βρει απήχηση στα ακροδεξιά προγράμματα, που βασίζονται σε κριτική ΕΕ, περιορισμούς σε μουσουλμανικές χώρες και πατριωτική ‘ανάκαμψη'”.
Αυτή η ρητορική δεν είναι καινούργια για τον Τραμπ: τον Σεπτέμβριο, στην ΟΗΕ, προέτρεψε ευρωπαϊκές χώρες να “σταματήσουν την μετανάστευση, γιατί οι χώρες σας καταστρέφονται” –με αναφορές σε “αλλαγμένο” Λονδίνο λόγω του μουσουλμάνου δημάρχου Σαντίκ Χαν. Τώρα, η NSS-2025 το κάνει επίσημο: η Ευρώπη, παρά τα οικονομικά της προβλήματα, κινδυνεύει από “πολιτισμική διάβρωση” λόγω ΕΕ και μεταναστών. Το έγγραφο υπαινίσσεται και “υποστήριξη” σε ιδεολογικούς συμμάχους: “Θα προωθήσουμε δυτική ταυτότητα στην Ευρώπη”, λέει, κάτι που πηγές βλέπουν ως “υποστήριξη ακροδεξιών κομμάτων”. Στην πράξη, η κυβέρνηση Τραμπ στρέφεται στη Δυτική Ημισφαίριο –μείωση μετανάστευσης από Λατινική Αμερική, στρατιωτική ενίσχυση– και βλέπει την Ευρώπη ως “ευάλωτο κρίκο”.
Οι αντιδράσεις; Στην Ευρώπη, σιωπή –αλλά και ανησυχία. Η ICMPD προβλέπει ότι η ρητορική Τραμπ θα ενισχύσει “σκληρές πολιτικές” το 2025, με πιέσεις για περιορισμούς και “ορατά μέτρα” κατά μεταναστών, εν μέσω σταθεροποίησης ροών. Στο Zeteo, πηγές λένε ότι το σχέδιο “υποστηρίζει ακροδεξιά κόμματα στο εξωτερικό”, ενώ το Real Instituto Elcano βλέπει “ευρωπαϊκό τείχος” κατά μετανάστευσης, από Βρετανία (επιδρομές σε εργασίες) μέχρι Ουγγαρία. Ο Τραμπ, λοιπόν, δεν απειλεί μόνο: προειδοποιεί –και ίσως “βοηθάει” όσους μιλάνε την ίδια γλώσσα. Για την ΕΕ, αυτό δεν είναι απλώς κριτική: είναι πρόσκληση σε πολιτισμικό “πόλεμο” που μπορεί να αλλάξει τα πάντα.