Βρυξέλλες, 3 Δεκεμβρίου 2025 – Σε μια ημέρα που σημαδεύεται από ιστορικές αποφάσεις, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε δύο κρίσιμα πακέτα μέτρων: την οριστική διακοπή των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου από την ΕΕ, καθώς και προτάσεις για οικονομική και στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας ύψους 90 δισ. ευρώ. Οι ανακοινώσεις, που έγιναν μέσω Twitter (X) και συνέντευξης Τύπου, υπογραμμίζουν την αποφασιστικότητα της ΕΕ να τερματίσει την ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία και να ενισχύσει την άμυνα της Ουκρανίας εν μέσω της συνεχιζόμενης εισβολής.
To Τέλος της Ενεργειακής Εξάρτησης από τη Ρωσία: “Κλείνουμε τη Βρύση Μια για Πάντα”
Σε ανάρτησή της στο X, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε: “It’s decided. Europe is closing the tap on Russian fossil fuels once and for all. Energy independence starts now.” Η δήλωση αυτή συνοδεύεται από βίντεο συνέντευξης Τύπου, όπου η Πρόεδρος της Επιτροπής χαρακτηρίζει την ημέρα ως “την αυγή μιας νέας εποχής: την εποχή της πλήρους ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρώπης από τη Ρωσία.”
Σύμφωνα με την προσωρινή πολιτική συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, η ΕΕ θα απαγορεύσει πλήρως τις εισαγωγές ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έως το τέλος του 2026, ενώ οι εισαγωγές μέσω αγωγών θα σταματήσουν τον Νοέμβριο του 2027. Παράλληλα, προωθείται η σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου έως το τέλος του 2027, με νομοθετική πρόταση να υποβάλλεται νωρίς το 2026. Η απόφαση αυτή μειώνει δραστικά τα έσοδα της Ρωσίας από ενέργεια – από 12 δισ. ευρώ μηνιαίως στην αρχή του πολέμου σε 1,5 δισ. σήμερα – και στρέφει την ΕΕ σε νέες εταιρικές σχέσεις για πράσινη ενέργεια.
Η φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι “εξαντλώντας το ταμείο πολέμου του Πούτιν, στεκόμαστε αλληλέγγυα στην Ουκρανία και ανοίγουμε δρόμο για νέες ευκαιρίες στον ενεργειακό τομέα.” Ωστόσο, η Ουγγαρία, μέσω του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, προειδοποιεί για νομικές προσφυγές, καθώς εξαρτάται ακόμα σε μεγάλο βαθμό από ρωσικές προμήθειες. Τα κράτη-μέλη καλούνται να υποβάλουν σχέδια αποζημίωσης έως τις 1 Μαρτίου 2026.
Στήριξη στην Ουκρανία: Δάνεια με Εγγύηση από Κατεχόμενα Ρωσικά Περιουσιακά Στοιχεία
Παράλληλα, η Επιτροπή παρουσίασε δύο προτάσεις για την κάλυψη των αναγκών της Ουκρανίας ύψους 136 δισ. ευρώ για τα έτη 2026-2027, καλύπτοντας τα 2/3 αυτών (90 δισ.) μέσω δανείων. Σε δεύτερη ανάρτηση στο X, η φον ντερ Λάιεν έγραψε: “With today’s proposals, we can give Ukrainians the means to defend themselves. And take forward peace talks from a position of strength. We are putting forward solutions to support Ukraine’s budget and strengthen its defence industry.”
Οι προτάσεις περιλαμβάνουν: (α) Δανεισμό από κεφαλαιαγορές με εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ (“headroom”), και (β) “δάνεια αποζημίωσης” εξασφαλισμένα από τα 140 δισ. ευρώ σε κατεχόμενα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, κυρίως στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η δεύτερη επιλογή, που υποστηρίζεται από τον Γερμανό Καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, θα επιτρέψει στην Ουκρανία να ενισχύσει την οικονομία και την αμυντική βιομηχανία της, ενσωματώνοντάς την στην ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού.
“Σήμερα στέλνουμε ένα πολύ ισχυρό μήνυμα στον ουκρανικό λαό: Είμαστε μαζί τους για μεγάλο διάστημα,” δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, προσθέτοντας ότι η πρόταση ενημερώθηκε στην κυβέρνηση Τραμπ. Το πακέτο περιλαμβάνει πέντε νομοθετικά κείμενα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων προστασίας από ρωσικές αντίποινες.
Αντιδράσεις και Προκλήσεις
Παρά την ευρεία υποστήριξη, η πρόταση για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία αντιμετωπίζει εμπόδια. Το Βέλγιο, όπου φυλάσσονται τα περισσότερα, απορρίπτει το σχέδιο ως “θεμελιωδώς λανθασμένο” λόγω οικονομικών και νομικών κινδύνων, προτείνοντας εναλλακτικά δάνεια 45 δισ. από τον κοινό προϋπολογισμό. Η Ουγγαρία, επίσης, εμποδίζει την ομοφωνία που απαιτείται. Οι προτάσεις θα συζητηθούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο, με στόχο την υιοθέτηση έως τις αρχές του 2026.
Συμπέρασμα: Μια Στρατηγική Στροφή για την ΕΕ
Οι σημερινές ανακοινώσεις της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν σηματοδοτούν μια τολμηρή στρατηγική στροφή: από την ενεργειακή εξάρτηση στην αυτονομία και από την αμυντική αδυναμία στην ενίσχυση της Ουκρανίας. “Δεν υπάρχει πια εκβιασμός. Δεν υπάρχει πια χειραγώγηση αγορών από τον Πούτιν,” τόνισε η Πρόεδρος. Ενώ οι προκλήσεις παραμένουν, η ΕΕ επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για μια πράσινη, ασφαλή και αλληλέγγυα Ευρώπη, σε μια εποχή γεωπολιτικών αναταράξεων.
