Η Generation Z (Gen Z), γεννημένη περίπου από το 1997 έως το 2012, είναι η πρώτη γενιά που μεγάλωσε πλήρως σε έναν ψηφιακό κόσμο. Σε αντίθεση με τους Millennials (Gen Y), που προσαρμόστηκαν στην τεχνολογία, η Gen Z είναι digital natives – το internet, τα social media και τα smartphones είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους από τη γέννησή τους. Το 2025, με τα μεγαλύτερα μέλη να είναι γύρω στα 28 ετών, η Gen Z αποτελεί ήδη το 27-30% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού και διαμορφώνει ριζικά την κοινωνία, την οικονομία και τον πολιτισμό.
Αυτή η γενιά διαφέρει σημαντικά από τις προηγούμενες: Είναι πιο ρεαλιστική, λιγότερο ονειροπόλα, πιο ανήσυχη για το μέλλον (κλιματική κρίση, οικονομική αστάθεια, AI) και απαιτεί αυθεντικότητα, ισορροπία και νόημα σε όλα. Ας δούμε τις βασικότερες αλλαγές στη νοοτροπία της.
1. Από την Αισιοδοξία στην Πραγματιστική Επιφυλακτικότητα
Οι Millennials μεγάλωσαν με την υπόσχεση ότι “αν προσπαθήσεις, θα πετύχεις”. Η Gen Z, αντίθετα, βίωσε από παιδιά την οικονομική κρίση του 2008, την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την κλιματική αλλαγή. Αποτέλεσμα; Είναι πιο ρεαλιστές και απαισιόδοξοι για το μέλλον, αλλά αισιόδοξοι για την προσωπική τους ζωή.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες (2025), οι νέοι 18-27 ετών είναι μορφωμένοι αλλά αγχωμένοι, κακοπληρωμένοι και έτοιμοι να μεταναστεύσουν – 1 στους 3 σκέφτεται σοβαρά το εξωτερικό λόγω έλλειψης προοπτικών.
2. Εργασία: Όχι “Καριέρα για Πάντα”, αλλά Ευελιξία και Νόημα
Η Gen Z δεν ονειρεύεται την “καριέρα-σκάλα”. Θέλει work-life balance, mental health support και purpose.
- Μόνο το 6% θεωρεί πρωταρχικό στόχο την άνοδο σε θέση ηγεσίας (Deloitte 2025).
- Προτιμά χαμηλότερο μισθό αν η δουλειά υποστηρίζει την ψυχική υγεία (67% σύμφωνα με APA).
- Απορρίπτει το 9-5 και την “υπερκόπωση” – φαι τάσεις όπως “quiet quitting” και “career minimalism” είναι δικές της εφευρέσεις.
- Στην Ελλάδα: Επισφαλείς συμβάσεις, μισθοί κάτω από τα βασικά και εξάρτηση από γονείς – γι’ αυτό αλλάζει συχνά δουλειά ή κάνει side hustles.
3. Αυθεντικότητα και Αξίες Πάνω από Όλα
Η Gen Z μισεί το “fake”. Θέλει brands, πολιτικούς και εργοδότες να είναι αυθεντικοί.
- Απαιτεί διαφάνεια για χρήση AI, περιβαλλοντική ευθύνη και πραγματική ποικιλομορφία (DEI που περιλαμβάνει και mental health, disabilities κ.λπ.).
- Είναι η πιο πολυπολιτισμική και προοδευτική γενιά: Υποστηρίζει ισότητα φύλων, LGBTQ+ δικαιώματα και αντιρατσισμό πιο έντονα από κάθε προηγούμενη.
- Χρήση AI καθημερινά, αλλά με κριτική ματιά – δεν το βλέπει ως αντικατάσταση, αλλά ως εργαλείο.
4. Ψυχική Υγεία: Δεν Είναι Ταμπού, Είναι Προτεραιότητα
Η Gen Z είναι η “anxious generation”. Μεγάλωσε με social media και πανδημία, γι’ αυτό:
- Το 61% νιώθει άγχος για χρήματα και μέλλον.
- Απαιτεί από εργοδότες προγράμματα ψυχικής υγείας, ευέλικτο ωράριο και “mental health days”.
- Απορρίπτει την hustle culture – προτιμά self-care, mindfulness και “main character energy”.
5. Κατανάλωση: Συνειδητή και Ψηφιακή
- “Split-brain budgeting”: Εξοικονομεί αλλά και ξοδεύει σε εμπειρίες/self-care.
- Προτιμά βιώσιμα προϊόντα, second-hand και brands με κοινωνικό αντίκτυπο.
- Αγορές από κινητό, επιρροή από TikTok/Instagram – όχι παραδοσιακή διαφήμιση.
