Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, γνωστός για τις αιχμηρές του απόψεις ενάντια στην «προοδευτική ηγεμονία» της Δύσης, εξαπέλυσε σήμερα μια δραματική προειδοποίηση μέσω της πλατφόρμας X (πρώην Twitter). Σε ένα σύντομο βίντεο που ανέβασε στον λογαριασμό του @PM_ViktorOrban, ο Όρμπαν περιέγραψε μια «πολιτισμική μάχη» που μαίνεται στον δυτικό κόσμο, καλώντας την Ευρώπη να «ξυπνήσει» πριν να είναι αργά.
«Μια πολιτισμική σύγκρουση εξελίσσεται στον δυτικό κόσμο. Όσοι υπερασπίζονται τις χριστιανικές παραδοσιακές αξίες πρέπει να επικρατήσουν έναντι των ριζοσπαστικών προοδευτικών δυνάμεων που απειλούν τις κοινωνίες μας, τις οικογένειες μας και τη δημόσια ασφάλεια. Το μέλλον του δυτικού πολιτισμού διακυβεύεται. Ευρώπη, είναι ώρα να ξυπνήσεις!», τόνισε ο Όρμπαν, συγκεντρώνοντας χιλιάδες αντιδράσεις μέσα σε λίγες ώρες.
Αυτή η δήλωση δεν είναι η πρώτη φορά που ο Όρμπαν βάζει στο στόχαστρο τον «προοδευτικό φιλελευθερισμό». Ήδη από το 2024, σε ομιλίες του είχε χαρακτηρίσει την ηγεμονία της Δύσης ως «αποτυχημένη», προβλέποντας ότι τα 500 χρόνια δυτικής κυριαρχίας τελείωσαν και ότι η εποχή ανήκει πλέον στην Ευρασία. Σε παλαιότερες αναφορές, όπως σε συνεντεύξεις και συνέδρια, έχει συνδέσει τον «ριζοσπαστικό προοδευτισμό» με απειλές όπως η μαζική μετανάστευση, η «αντικατάσταση πληθυσμών» και η υπονόμευση της χριστιανικής ταυτότητας της Ευρώπης.
Το tweet του Όρμπαν έρχεται σε μια περίοδο έντασης για την Ευρώπη: Με φόντο την ενεργειακή κρίση, τις γεωπολιτικές εντάσεις με τη Ρωσία και τις επερχόμενες εκλογές σε αρκετές χώρες, ο Ούγγρος ηγέτης φαίνεται να ενισχύει το αφήγημά του για «εθνική κυριαρχία» έναντι της «παγκοσμιοποιημένης ατζέντας» των Βρυξελλών. Υποστηρικτές του, από συντηρητικούς κύκλους στις ΗΠΑ μέχρι ευρωπαϊκούς λαϊκιστές, το χειροκρότησαν ως «ξεκάθαρη αλήθεια» για την υπεράσπιση της χριστιανικής κληρονομιάς. Αντίθετα, επικριτές το χαρακτήρισαν «διχαστικό» και «αυταρχικό», βλέποντας πίσω από τις λέξεις μια απόπειρα να δικαιολογηθούν πολιτικές όπως η αντίθεση στην ΕΕ ή η σκληρή στάση απέναντι σε ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα και μετανάστες.
Πηγές όπως το Associated Press και το BBC έχουν κατά καιρούς αναλύσει παρόμοιες δηλώσεις του Όρμπαν ως μέρος μιας ευρύτερης «πολιτισμικής αντεπίθεσης» από δεξιούς ηγέτες, που βλέπουν στον προοδευτισμό μια «υπαρξιακή απειλή». Ωστόσο, διεθνή μέσα όπως το Reuters και το Al Jazeera δεν έχουν ακόμα καλύψει άμεσα το σημερινό tweet, κάτι που δείχνει ότι η απήχησή του παραμένει κυρίως σε συντηρητικά και κοινωνικά δίκτυα.
Ο Όρμπαν, που πρόσφατα επισκέφθηκε τις ΗΠΑ για συνομιλίες με τον Τραμπ, συνεχίζει να τοποθετεί την Ουγγαρία ως «προπύργιο» παραδοσιακών αξιών. Μένει να δούμε αν αυτή η «κραυγή αφύπνισης» θα ενισχύσει τις διαιρέσεις στην Ευρώπη ή θα εμπνεύσει μια νέα συζήτηση για το μέλλον του δυτικού πολιτισμού. Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμά του ακούγεται δυνατά – και προκαλεί θύελλα.