Σε μια κίνηση που αποσκοπεί στην άμεση επίλυση ενός παρατεταμένου διπλωματικού αδιεξόδου, ο Αυστραλός Πρωθυπουργός Άντονι Άλμπανίζ δηλωσε σήμερα ότι έστειλε επιστολή στον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με στόχο την επίλυση της διαμάχης για τη φιλοξενία της COP31, της επόμενης Συνόδου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, που προγραμματίζεται για το 2026. Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς η απουσία συναίνεσης μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της διοργάνωσης για και τις δύο χώρες.
Η Αυστραλία και η Τουρκία υπέβαλαν υποψηφιότητες από το 2022 για τη φιλοξενία της COP31, αλλά καμία πλευρά δεν έχει υποχωρήσει, δημιουργώντας ένα αδιέξοδο που καθυστερεί την τελική απόφαση. «Δεν υπάρχει πραγματική διαδικασία για τον τελικό καθορισμό του ζητήματος. Έχω γράψει στον Πρόεδρο Ερντογάν της Τουρκίας, συνεχίζουμε τις επαφές», δήλωσε ο Άλμπανίζ σε συνέντευξη στο Sky News, τονίζοντας την ανάγκη για συναίνεση. Ρωτηθείς αν πιστεύει ότι η Αυστραλία θα αναλάβει τελικά τη διοργάνωση, απάντησε: «Είναι δύσκολο όταν δεν υπάρχει συναίνεση, με δύο υποψηφιότητες. Η δική μας, φυσικά, είναι σε συνεργασία με τον Ειρηνικό».
Το Πλαίσιο της Διαμάχης
Η COP31, ως η 31η Σύνοδος των Μερών της Σύμβασης-Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, είναι κρίσιμη για την καθορισμό νέων στόχων μείωσης εκπομπών έως το 2035, μετά την COP30 στη Βραζιλία το 2025. Η επιλογή οικοδεσπότη γίνεται από την ομάδα των 28 χωρών της «Δυτικής Ευρώπης και Λοιπών» (Western Europe and Others Group), με απαίτηση ομόφωνης συμφωνίας – μια διαδικασία που έχει αποδειχθεί εμπόδιο εδώ και χρόνια. Το ΟΗΕ έχει ήδη προειδοποιήσει τον Ιούλιο ότι η καθυστέρηση είναι «μη χρήσιμη και περιττή», με προθεσμία Ιούνιου που έχει λήξει χωρίς αποτέλεσμα.
Η Αυστραλία προβάλλει την υποψηφιότητά της ως ευκαιρία να ενισχυθούν οι φωνές των νησιών του Ειρηνικού, που απειλούνται άμεσα από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις ακραίες καιρικές συνθήκες. Η πρόταση της Καμπέρα υποστηρίζεται από το Φόρουμ των Νήσων του Ειρηνικού, μια ομάδα 18 χωρών, και περιλαμβάνει σχέδια για συνδιοργάνωση που θα δώσουν ρόλο στην περιοχή. «Θέλουμε να διασφαλίσουμε τα συμφέροντα των εθνών των νησιών του Ειρηνικού», τόνισε ο Άλμπανίζ, υπογραμμίζοντας την στρατηγική σημασία μιας «COP του Ειρηνικού» για την προώθηση φιλόδοξων μέτρων.
Από την πλευρά της, η Τουρκία επιμένει στην υποψηφιότητά της, προβάλλοντας την εμπειρία της σε διεθνείς διοργανώσεις και τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα της πόλης της Ανταλιάς ως πιθανής τοποθεσίας. Παρά τις προτάσεις της Αυστραλίας για συμβιβασμό –όπως κοινή προεδρία ή καταμερισμός ρόλων– η Άγκυρα δεν έχει δείξει σημάδια υποχώρησης, με τον Ερντογάν να εμφανίζεται αποφασισμένος να διεκδικήσει τη διοργάνωση. Πρόσφατες διπλωματικές πρωτοβουλίες, όπως η ακυρωμένη συνάντηση Άλμπανίζ-Ερντογάν στα περιθώρια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, δεν έχουν φέρει πρόοδο, ενώ η πίεση εντείνεται ενόψει της COP30 τον Νοέμβριο στη Βραζιλία.
Κίνδυνοι και Προοπτικές
Αν η διαμάχη παραμείνει άλυτη, τα δικαιώματα φιλοξενίας θα περάσουν αυτόματα στην πόλη του Βόννης στη Γερμανία, ως εφεδρική λύση – ένα σενάριο που θα στερήσει και από τις δύο χώρες την ευκαιρία να ηγηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Ηλεκτρονικές πηγές αναφέρουν ότι η Αυστραλία έχει προτείνει «πολλαπλές λύσεις» για να διατηρήσει την προεδρία, δίνοντας ταυτόχρονα ρόλο στην Τουρκία, αλλά η απάντηση από την Άγκυρα παραμένει περιορισμένη. Ο Πρόεδρος του Παλού, Σουράγκελ Γουίπς Τζούνιορ, κάλεσε πρόσφατα τον Άλμπανίζ να «κλείσει τη συμφωνία» στη Βραζιλία, εκτιμώντας ότι η παρουσία του θα ενισχύσει την πίεση προς την Τουρκία.
Η διαμάχη αυτή δεν αφορά μόνο logistics, αλλά και γεωπολιτική: Η Αυστραλία βλέπει την COP31 ως πλατφόρμα για ενίσχυση των δεσμών με τον Ειρηνικό και προώθηση πράσινων πρωτοβουλιών, ενώ η Τουρκία την εκλαμβάνει ως ευκαιρία διεθνούς προβολής. Περιβαλλοντικές οργανώσεις και η ΕΕ καλούν σε ταχεία λύση, προειδοποιώντας ότι η καθυστέρηση υπονομεύει την παγκόσμια προετοιμασία για κλιματικές προκλήσεις.
Η Σημασία μιας Λύσης
Σε μια εποχή όπου η κλιματική κρίση επιταχύνεται, η άμεση επίλυση αυτού του αδιεξόδου είναι επιτακτική. Η επιστολή του Άλμπανίζ μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για διάλογο, αλλά απαιτείται αμοιβαία κατανόηση από την τουρκική πλευρά. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά, ελπίζοντας ότι η COP31 θα πραγματοποιηθεί σε ένα περιβάλλον που προάγει πραγματική πρόοδο, όχι διπλωματικά εμπόδια.
