Σε μια επίσκεψη που σηματοδοτεί την πρώτη του ως Καγκελάριος στην Τουρκία, ο Φρίντριχ Μερτς συναντήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2025 με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, σε μια προσπάθεια επαναφοράς των γερμανοτουρκικών σχέσεων. Παρά τις βαθιές διαφωνίες για τη Γάζα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Μερτς τόνισε την στρατηγική σημασία της Τουρκίας για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ, προτείνοντας βαθύτερη συνεργασία σε άμυνα, μετανάστευση και οικονομία. Η κοινή συνέντευξη Τύπου ανέδειξε τόσο συγκλίσεις όσο και ρωγμές, βασισμένη σε δηλώσεις από έγκυρες διεθνείς πηγές όπως Reuters, DW, AP και Washington Times.
Η στήριξη του Μερτς στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας
Ο Γερμανός Καγκελάριος επαναβεβαίωσε την υποστήριξη της Γερμανίας στην παγωμένη υποψηφιότητα της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ, χαρακτηρίζοντάς την «κλειδί εταίρο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης: «Εγώ προσωπικά, και η γερμανική κυβέρνηση, βλέπουμε την Τουρκία ως στενό εταίρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλουμε να συνεχίσουμε να εξομαλύνουμε τον δρόμο προς την Ευρώπη». Επέμεινε ότι η Ευρώπη πρέπει να χτίσει βαθύτερη στρατηγική εταιρική σχέση με την Τουρκία, απέναντι σε παγκόσμιες προκλήσεις όπως οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα, όπου η Άγκυρα παίζει κρίσιμο ρόλο μεσολαβητή. Ωστόσο, προειδοποίησε για δημοκρατικές ελλείψεις: Οι αποφάσεις στην Τουρκία δεν πληρούν ακόμη τα κριτήρια της Κοπεγχάγης για ανεξαρτησία δικαιοσύνης και δημοκρατία, αναφερόμενος έμμεσα σε περιπτώσεις όπως η κράτηση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου για κατηγορίες διαφθοράς, που θεωρούνται πολιτικά κίνητρα από διεθνείς οργανισμούς όπως η Human Rights Watch.
Άμυνα και ΝΑΤΟ: Κοινά συμφέροντα απέναντι στη Ρωσία
Σε θέμα άμυνας, ο Μερτς βρήκε κοινή γλώσσα με τον Ερντογάν, χαιρετίζοντας την πρόσφατη αγορά 20 μαχητικών Eurofighter από την Τουρκία: «Η επιθετική αναθεωρητική πολιτική της Ρωσίας θέτει σε κίνδυνο την ευρωατλαντική ασφάλεια συνολικά… και σε αυτό το πλαίσιο, η γερμανική κυβέρνηση καλωσορίζει ρητά την απόφαση της Τουρκίας να προμηθευτεί 20 Eurofighter, ενισχύοντας την κοινή ασφάλεια της συμμαχίας». Υπογράμμισε την ανάγκη κοινών projects στη βιομηχανία άμυνας, βλέποντας την Τουρκία ως «απαραίτητο σύμμαχο» στο ΝΑΤΟ, ιδίως μετά την άρση γερμανικού βέτο στις εξαγωγές όπλων. Η Άγκυρα, από την πλευρά της, επιδιώκει πρόσβαση στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE (150 δισ. ευρώ για ενίσχυση στρατιωτικών δυνατοτήτων), με γερμανική υποστήριξη παρά τις αντιρρήσεις της Ελλάδας λόγω θαλασσίων διαφορών.
Μετανάστευση και οικονομία: Πρακτική συνεργασία
Ο Μερτς ζήτησε εντατικότερη συνεργασία στη μετανάστευση, πιέζοντας την Τουρκία να δεχτεί πίσω περισσότερους απορριφθέντες αιτούντες ασύλου από τη Γερμανία, σε μια εποχή που το Βερολίνο εντείνει τον έλεγχο παράτυπης μετανάστευσης. Παράλληλα, τόνισε την ανάπτυξη διμερών οικονομικών σχέσεων, ιδίως στον τομέα μεταφορών, με στόχο την αύξηση του εμπορίου (ήδη στα 50 δισ. δολάρια ετησίως) προς τα 60 δισ. Η Γερμανία βλέπει την Τουρκία ως μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο στην Ευρώπη, με έμφαση σε κοινές επενδύσεις και επιχειρηματική συνεργασία.
Η σύγκρουση για Γάζα: «Δεν συμφωνώ»
Παρά τα θετικά, η ένταση ξέσπασε στη Γάζα. Ο Ερντογάν κατηγόρησε τη Γερμανία ότι «δεν βλέπει τη γενοκτονία» (60.000 νεκροί, πείνα), ενώ ο Μερτς υπερασπίστηκε το Ισραήλ: «Η Γερμανία στέκεται σταθερά δίπλα στο Ισραήλ από την ίδρυσή του μετά το Ολοκαύτωμα», τονίζοντας το δίκαιο της αυτοάμυνας μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και κατηγορώντας ότι «τα παιδιά της Γάζας είναι όμηροι της Χαμάς». Παρά την κριτική του σε ισραηλινές ενέργειες (η Γερμανία ανέστειλε εξαγωγές όπλων φέτος), απέρριψε κατηγορίες γενοκτονίας ως «πρόσχημα για αντισημιτισμό». Ο Ερντογάν πρότεινε κοινή βοήθεια για την παροχή τροφίμων.
Συμπέρασμα: Η επίσκεψη Μερτς δείχνει πραγματισμό – η Τουρκία είναι «στρατηγικά απαραίτητη» για ΕΕ και ΝΑΤΟ – αλλά θέτει κόκκινες γραμμές σε δημοκρατία και δικαιώματα. Οι δηλώσεις του για «εξομάλυνση του δρόμου προς την Ευρώπη» και «κοινή ασφάλεια» ανοίγουν πόρτες, ενώ η πίεση για μεταρρυθμίσεις και μετανάστευση διατηρεί ισορροπία. Το μέλλον εξαρτάται από πράξεις: Θα υπερισχύσει η συνεργασία ή οι ιδεολογικές διαφορές;
