Σε μια από τις πιο συναρπαστικές αναμετρήσεις της Ευρώπης φέτος, οι ολλανδικές βουλευτικές εκλογές της Τετάρτης 29 Οκτωβρίου 2025 κατέληξαν σε ντέρμπι, με το κεντρώο-φιλελεύθερο κόμμα D66 του Ρομπ Γέτεν να ισοβαθμίζει με το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του Γκέερτ Γουίλντερς. Με το 98% των ψήφων να έχει μετρηθεί, και οι δύο κορυφαίοι διεκδικούν 26 έδρες στην 150μελή Βουλή, σύμφωνα με προβολές του ολλανδικού πρακτορείου ειδήσεων ANP. Η διαφορά τους; Λιγότεροι από 1.400 ψήφοι – αρκετοί για να κρατούν την Ολλανδία σε αγωνία μέχρι την τελική καταμέτρηση. Αυτό το αποτέλεσμα, που χαρακτηρίζεται ως “ιστορική ανατροπή”, στέλνει μήνυμα ελπίδας για το κεντρώο πολιτικό τοπίο, ενώ βάζει φρένο στις ποπουλιστικές τάσεις που είχαν κυριαρχήσει τα τελευταία χρόνια.
Ένα Ντέρμπι που Άλλαξε τα Δεδομένα: Από τις Κάλπες στην Αγωνία της Καταμέτρησης
Οι εκλογές προκηρύχθηκαν τον Ιούνιο, όταν ο Γουίλντερς, ο “Ολλανδός Τραμπ” όπως τον αποκαλούν, ανέτρεψε την ίδια του την κυβέρνηση σε διαφωνία για τη μετανάστευση και το άσυλο. Παρά την κυριαρχία του PVV στις δημοσκοπήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της καμπάνιας, η εικόνα άλλαξε δραματικά τις τελευταίες ημέρες: Το D66, που είχε πέσει στην πέμπτη θέση με μόλις 9 έδρες το 2023, εκτοξεύτηκε σε 26, κερδίζοντας 17 έδρες – το καλύτερο αποτέλεσμά του από την ίδρυσή του το 1966.
Ο 38χρονος Ρομπ Τζέτεν, πρώην Υπουργός Κλίματος και ανοιχτά ομοφυλόφιλος, έγινε το πρόσωπο της αισιοδοξίας: Με χαμόγελο και προοδευτικό μήνυμα, κυριάρχησε στις τηλεοπτικές αναμετρήσεις, εστιάζοντας σε κατοικίες, εκπαίδευση και ελεγχόμενη μετανάστευση. “Εκατομμύρια Ολλανδοί γύρισαν σελίδα σήμερα. Είπαν αντίο στην πολιτική της αρνητικότητας, του μίσους και του ‘δεν γίνεται'”, δήλωσε ενθουσιασμένος στους οπαδούς του στο Leiden, φωνάζοντας “Yes, we can!” και κερδίζοντας χειροκροτήματα με ολλανδικές σημαίες. Η καμπάνια του, που τον έκανε το πιο “ορατό” πρόσωπο στην οθόνη, ανταποκρίθηκε στις ανησυχίες για υγειονομική περίθαλψη, στέγαση και κλιματική αλλαγή, μετατρέποντας το D66 σε “αντι-Γουίλντερς” δύναμη.
Από την άλλη, ο Γουίλντερς, ο μακροβιότερος ποπουλιστής ηγέτης της Ευρώπης με την αντι-ισλαμική ρητορική του, είδε το PVV να χάνει 11 έδρες (από 37 το 2023), πέφτοντας στις 26. “Θα προτιμούσαμε περισσότερες έδρες, λυπάμαι για την απώλεια, αλλά δεν εξαφανιστήκαμε”, παραδέχτηκε απογοητευμένος, τονίζοντας ότι είναι “η δεύτερη καλύτερη επίδοσή μας ποτέ”. Σε ανάρτηση στο X (πρώην Twitter), ισχυρίστηκε: “Αν βγούμε πρώτοι, πρέπει να έχουμε την πρώτη ευκαιρία να σχηματίσουμε κυβέρνηση”. Ωστόσο, όλοι οι mainstream ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Τζέτεν, έχουν αποκλείσει συνεργασία μαζί του, αφήνοντάς τον εκτός παιχνιδιού.
Οι “Άλλοι Παιχτες”: Σφιχτή Τετράδα και Πολωμένη Κοινωνία
Πίσω από το ντέρμπι, τρεις ακόμα δυνάμεις κοντεύουν: Οι συντηρητικοί φιλελεύθεροι VVD της Ντίλαν Γιεσιλγκёз προβάλλονται για 22 έδρες, ιδανικοί εταίροι για συνασπισμό με D66. Ακολουθούν η αριστερή συμμαχία Πράσινοι Αριστεροί-Εργατικό Κόμμα (GL-PvdA) με προβλεπόμενες απώλειες (ο Φρανς Τίμερμανς υπέβαλε παραίτηση μετά το αποτέλεσμα) και οι Χριστιανοδημοκράτες (CDA) με θετική άνοδο χάρη σε αισιόδοξη καμπάνια. Συνολικά, πέντε κόμματα διεκδικούσαν την πρωτιά, αντανακλώντας τις βαθιές διχασμούς στην ολλανδική κοινωνία: Από τη μια η προοδευτική βάση που στράφηκε στον Τζέτεν ως “ελπίδα”, από την άλλη οι ψηφοφόροι του Γουίλντερς που μένουν πιστοί στην αντι-μεταναστευτική ατζέντα.
Γιατί Είναι Ιστορικό: Μια Νίκη για το Κέντρο και Προοπτικές για Νέα Κυβέρνηση
Η εκλογική νύχτα, με exit polls να δίνουν αρχικά προβάδισμα στον Γέτεν (27 έδρες), μετατράπηκε σε αγωνία, αλλά το αποτέλεσμα φαίνεται να ευνοεί το D66: Ως πιθανός πρώτος, ο Τζέτεν έχει καλύτερες πιθανότητες να ηγηθεί κυβέρνησης – ίσως ως ο νεότερος Πρωθυπουργός (38 ετών) και ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος στην ιστορία της χώρας. “Δείξαμε όχι μόνο στην Ολλανδία, αλλά και στον κόσμο ότι μπορείς να νικήσεις ποπουλιστικές και ακροδεξιές δυνάμεις”, είπε, τονίζοντας την “τρομερή ευθύνη” για το μέλλον.
Αυτό το αποτέλεσμα, σε μια χώρα που βυθίστηκε σε πολιτική αστάθεια μετά την πτώση της κυβέρνησης Γουίλντερς, στέλνει σήμα στην Ευρώπη: Οι ποπουλισμοί δεν είναι ανίκητοι. Ωστόσο, η διαμόρφωση συνασπισμού σε ένα πολυκομματικό σύστημα μπορεί να πάρει μήνες, με ζητήματα όπως η μετανάστευση και η στέγαση να μένουν ανοιχτά. Οι επόμενες ώρες, με την ολοκλήρωση της καταμέτρησης, θα δείξουν αν η “σελίδα” που γύρισε ο Γέτεν είναι μόνιμη – ή αν η Ολλανδία μένει σε ισορροπία.