Η Τεχνολογική Επανάσταση Στα Πόρτα Μας
Σε μια εποχή όπου η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και η ρομποτική αναδιαμορφώνουν τον κόσμο της εργασίας, η Ελλάδα δεν μένει απ’ έξω. Με ρυθμούς ανάπτυξης της AI αγοράς που προβλέπονται να φτάσουν σε διψήφια ποσοστά έως το 2025, οι Έλληνες εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν ένα διπλό σενάριο: απώλεια θέσεων εργασίας από αυτοματισμούς, αλλά και δημιουργία νέων ευκαιριών σε τομείς όπως η ανάπτυξη AI και η κυβερνοασφάλεια. Σύμφωνα με εκθέσεις του ΟΟΣΑ (OECD), περίπου το 14% των θέσεων εργασίας στις προχωρημένες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, κινδυνεύει να αυτοματοποιηθεί πλήρως, ενώ άλλο 32% θα μεταβληθεί ριζικά. Και ενώ παγκοσμίως προβλέπεται η αντικατάσταση 300 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας έως το 2030, η ερώτηση παραμένει: Θα γίνει η Ελλάδα “τάφος” θέσεων εργασίας ή γήπεδο καινοτομίας; Σήμερα, 23 Οκτωβρίου 2025, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να προωθεί τον AI Act για ηθική υιοθέτηση, εξερευνούμε τα δεδομένα και τις προοπτικές.
Η Πραγματικότητα στην Ελλάδα: Πού Κινδυνεύουν Περισσότερο οι Θέσεις Εργασίας;
Η ελληνική οικονομία, με έμφαση σε τουρισμό, ναυτιλία και γεωργία, δείχνει ευπάθεια σε συγκεκριμένους κλάδους. Σύμφωνα με έρευνα του Cedefop, η AI επηρεάζει ήδη ρουτινικές εργασίες, όπως η επεξεργασία δεδομένων και η βιομηχανική παραγωγή, όπου ρομπότ όπως τα autonomous industrial robots αντικαθιστούν μεσαίου επιπέδου δεξιότητες. Στην Ελλάδα, όπου το 25% των εργαζομένων εκφράζει ανησυχία για αυτοματισμό –υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο–, οι Νότιες χώρες όπως η Ελλάδα φαίνονται πιο εκτεθειμένες. Για παράδειγμα, στο manufacturing, η Goldman Sachs προβλέπει απώλεια 2 εκατομμυρίων θέσεων παγκοσμίως έως το 2025, με την Ελλάδα να μοιράζεται αυτό το βάρος λόγω εξαγωγών.
| Κλάδος | Ποσοστό Κινδύνου Αυτοματισμού | Παραδείγματα Επηρεαζόμενων Εργασιών |
| Κατασκευές & Βιομηχανία | 20-25% | Συναρμολόγηση, εποπτεία γραμμών παραγωγής |
| Τουρισμός & Υπηρεσίες | 15-20% | Ρεσεψιονίστ, καθαρισμός ξενοδοχείων (με ρομπότ όπως drones delivery) |
| Γεωργία | 18% | Συγκομιδή, άρδευση (με AI sensors) |
| Χρηματοοικονομικά | 14% | Επεξεργασία συναλλαγών, βασική εξυπηρέτηση πελατών |
Πηγή: Βασισμένο σε OECD και Cedefop reports . Στα social media, όπως στο X, χρήστες σχολιάζουν ότι “τα εργοστάσια θα χτίζουν ρομπότ με ρομπότ, όπως κάνει ήδη η Κίνα”, προβλέποντας γρήγορη μετάβαση σε ρομποτική εργασία.
Η Άλλη Πλευρά του Νομίσματος: Νέες Ευκαιρίες και Δημιουργία Θέσεων
Όμως, η ιστορία δεν τελειώνει στην απώλεια. Το World Economic Forum εκτιμά ότι η AI θα δημιουργήσει 97 εκατομμύρια νέες θέσεις παγκοσμίως έως το 2025, με έμφαση σε data analysis, AI development και robotics engineering. Στην Ελλάδα, η αγορά AI προβλέπεται να αναπτυχθεί ραγδαία, με εταιρείες να υιοθετούν machine learning για βελτίωση αποδοτικότητας – από logistics στη ναυτιλία έως personalized services στον τουρισμό. Μια μελέτη του World Bank δείχνει ότι σε αναπτυσσόμενες οικονομίες όπως η ελληνική, η υιοθέτηση ρομπότ αυξάνει συνολικά την απασχόληση στο manufacturing, καθώς η υψηλότερη παραγωγικότητα οδηγεί σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Συγκεκριμένα, νέοι ρόλοι όπως AI ethicists, robot technicians και data scientists αναδύονται, με την Ελλάδα να αντιμετωπίζει ελλείψεις σε ICT και green jobs –περιοχές όπου η AI ενσωματώνεται γρήγορα. Στο X, συζητήσεις τονίζουν ότι “σε 10-20 χρόνια, drones και robot taxis θα είναι η αρχή”, αλλά και ότι “θα χρειαστούν άνθρωποι για επισκευή και διαχείριση αυτών των συστημάτων”. Επιπλέον, το 60% των εργαζομένων που αλληλεπιδρούν με AI και ρομπότ αναφέρουν θετικές επιπτώσεις σε ασφάλεια και παραγωγικότητα, σύμφωνα με έρευνα του MIT.
Η Μεταμόρφωση των Δεξιοτήτων: Από Ρουτίνα σε Δημιουργικότητα
Η AI δεν αντικαθιστά ανθρώπους, αλλά εργασίες. Όπως αναφέρει ο OECD, οι μηχανές αναλαμβάνουν ρουτίνα, αφήνοντας χώρο για δεξιότητες όπως κριτική σκέψη, δημιουργικότητα και συναισθηματική νοημοσύνη – στοιχεία που οι ρομπότ δυσκολεύονται να μιμηθούν. Στην Ελλάδα, όπου το 37% των εργαζομένων αντιμετωπίζει skill mismatches, η ανάγκη εκπαίδευσης είναι επιτακτική. Η generative AI μπορεί να αυτοματοποιήσει 20-25% των εργασιών, ενισχύοντας την παραγωγικότητα κατά 1,2% ετησίως, αλλά απαιτεί upskilling.
Προβλέψεις για το 2030 δείχνουν ότι το 14% των εργαζομένων παγκοσμίως θα χρειαστεί αλλαγή καριέρας, με έμφαση σε lifelong learning. Στην Ελλάδα, πρωτοβουλίες όπως το Digital Transformation της κυβέρνησης και προγράμματα ΕΕ στοχεύουν σε αυτό, ενώ εταιρείες όπως η Amazon επενδύουν σε fellowships για AI και ρομποτική.
Πολιτικές και Προκλήσεις: Πώς να Προετοιμαστούμε;
Η μετάβαση δεν είναι αναπόφευκτη καταστροφή, αλλά ευκαιρία με σωστές πολιτικές. Ο OECD προτείνει φορολογικές μεταρρυθμίσεις για ισορροπία κεφαλαίου-εργασίας, ώστε να αποφευχθεί υπερβολικός αυτοματισμός. Στην Ελλάδα, η ΕΕ’s AI Act εξασφαλίζει διαφάνεια και προστασία, ενώ επενδύσεις σε εκπαίδευση –όπως το 3,22% του ΑΕΠ σε αγορές εργασίας, όπως στη Δανία– μπορούν να μειώσουν ανισότητες.
Προκλήσεις περιλαμβάνουν την ανισότητα: χαμηλές δεξιότητες και ηλικιωμένοι εργαζόμενοι κινδυνεύουν περισσότερο, ενώ οι 3rd world χώρες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα εμπόδια. Ωστόσο, όπως δείχνει η ιστορία από την Βιομηχανική Επανάσταση, η τεχνολογία δημιουργεί περισσότερες θέσεις από όσες αφαιρεί μακροπρόθεσμα.
Η Ελληνική Απάντηση στην Ρομποτική Εποχή
Τα ρομπότ δεν θα “αντικαταστήσουν” την Ελλάδα – θα την αναγκάσουν να εξελιχθεί. Με προβλεπόμενη απώλεια 13 εκατομμυρίων θέσεων στις ΗΠΑ μόνον έως το 2025, η Ελλάδα μπορεί να γίνει hub AI στη Μεσόγειο, αν επενδύσει σε εκπαίδευση και καινοτομία. Όπως λένε ειδικοί, “μάθε δεξιότητες που τα ρομπότ δεν μπορούν να κάνουν – ή μάθε να τα επισκευάζεις”. H πρόκληση είναι σαφής: Ας μετατρέψουμε τον φόβο σε ευκαιρία, για ένα μέλλον εργασίας πιο ανθρώπινο και παραγωγικό.
PHOTO: pexels-cottonbro