1922 – Έιζα Τζένινγκς: Ο Άγνωστος Σωτήρας χιλιάδων Ελλήνων στη Σμύρνη [Βίντεο]
Η ιστορία συχνά ξεχνά ανθρώπους που δεν κρατούν όπλα ή εξουσία, αλλά με αφοσίωση και θάρρος αλλάζουν την τύχη χιλιάδων ζωών. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο Έιζα Τζένινγκς (Asa Kent Jennings, 1877–1933), Αμερικανός μεθοδιστής πάστορας και μέλος της Χριστιανικής Αδελφότητας Νέων (Y.M.C.A.), ο οποίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διάσωση άνω των 500.000 προσφύγων κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Αν και αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας από νεαρή ηλικία λόγω της σπάνιας Νόσου του Pott, που του προκάλεσε μόνιμη αναπηρία, ο Τζένινγκς αφοσιώθηκε στην κοινωνική προσφορά και ανθρωπιστική δράση. Το 1922, όταν η Σμύρνη κατακλύστηκε από χάος, πυρκαγιές και μαζική φυγή πληθυσμών, ανέλαβε πρωτοβουλία χωρίς προηγούμενη διπλωματική εμπειρία.
Με αποφασιστικότητα που ξεπερνά κάθε ιστορική αφήγηση, ήρθε σε επαφή με τον Κεμάλ Ατατούρκ και κατάφερε να λάβει άδεια για τη διάσωση των μη μουσουλμανικών πληθυσμών. Ο Τζένινγκς έλαβε μόνο 11 ημέρες για να οργανώσει τη σωτηρία των χιλιάδων ανθρώπων και πλήρωσε από την τσέπη του ναύλο σε ξένα πλοία για τη μεταφορά τους σε ασφαλείς περιοχές. Κατά την εκκένωση προς τη Μυτιλήνη, συνάντησε τον ελληνικό στόλο με 25 πλοία, προσπαθώντας να διασφαλίσει τη συνδρομή τους. Αρχικά η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε τη βοήθεια, στέλνοντας μόνο ένα θωρηκτό, το «Κιλκίς». Ο Τζένινγκς, με σπάνιο θάρρος και διπλωματική τόλμη, απείλησε ότι θα καταγγείλει διεθνώς την αδράνεια της ελληνικής κυβέρνησης, γεγονός που οδήγησε τελικά στην ενεργοποίηση των 25 πλοίων υπό την εποπτεία του αμερικανικού στόλου. Η πράξη του αυτή του χάρισε τον άτυπο τίτλο του «ναυάρχου» του ελληνικού στόλου.
Για την ηρωική του δράση, ο Έιζα Τζένινγκς τιμήθηκε από το Ελληνικό Κράτος με τον Σταυρό του Τάγματος του Σωτήρος και το Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας, αναγνωρίζοντας την ανιδιοτελή προσφορά του στην προστασία αμέτρητων ζωών.
Η ιστορία του Τζένινγκς υπενθυμίζει ότι η ηρωική πράξη δεν απαιτεί στρατό ή εξουσία· απαιτεί αποφασιστικότητα, θάρρος και πίστη στην αξία της ανθρώπινης ζωής. Η θυσία του παραμένει φωτεινό παράδειγμα ανθρωπισμού και αλληλεγγύης, μια ζωντανή υπενθύμιση ότι ακόμη και ένας άνθρωπος μπορεί να σώσει χιλιάδες ζωές.
