Φον ντερ Λάιεν στη Βουλγαρία: Εθνικιστές Επιτέθηκαν σε Όχημα και Υποψίες για Ρωσική Παρεμβολή GPS
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στη Βουλγαρία την Κυριακή, 31 Αυγούστου 2025, δύο σοβαρά περιστατικά σημάδεψαν την περιοδεία της: μια επίθεση από μέλη του εθνικιστικού κόμματος Revival (Βαζραζντάνε) σε αυτοκίνητο που πίστευαν ότι τη μετέφερε και μια παρεμβολή GPS στο αεροσκάφος της κατά την προσγείωση στο Πλόβντιβ, με τις βουλγαρικές αρχές να υποπτεύονται ρωσική εμπλοκή. Τα γεγονότα αυτά, που συνέβησαν στο πλαίσιο της περιοδείας της σε επτά κράτη-μέλη της ΕΕ που συνορεύουν με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, υπογραμμίζουν τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ.
Επίθεση από Εθνικιστές στο Σόποτ
Η Φον ντερ Λάιεν, συνοδευόμενη από τον Βούλγαρο Πρωθυπουργό Ρόσεν Ζελιάζκοφ, επισκέφθηκε το εργοστάσιο όπλων VMZ Sopot για να συζητήσει την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και τον ρόλο της Βουλγαρίας ως βασικού προμηθευτή πυρομαχικών στην Ουκρανία. Όπως ανέφερε, «η Βουλγαρία παρείχε το ένα τρίτο των όπλων που προμήθευσε η ΕΕ στην Ουκρανία στην αρχή του πολέμου», ενώ εξήρε τα σχέδια για νέο εργοστάσιο πυρίτιδας που θα δημιουργήσει έως και 1.000 θέσεις εργασίας.
Έξω από το εργοστάσιο, μέλη του εθνικιστικού κόμματος Revival, υπό την ηγεσία του Κοστάντιν Κοστάντινοφ, μαζί με μέλη του κόμματος Velichie, οργάνωσαν διαδήλωση κατά της ευρωπαϊκής πολιτικής και της υποστήριξης στην Ουκρανία. Σύμφωνα με το Euronews και το Politico, οι διαδηλωτές περικύκλωσαν ένα μαύρο αυτοκίνητο, πιστεύοντας ότι μετέφερε τη Φον ντερ Λάιεν, χτυπώντας το με πανό και φωνάζοντας συνθήματα όπως «Η Βουλγαρία δεν είναι αποικία των Βρυξελλών». Βίντεο που δημοσίευσε ο Κοστάντινοφ δείχνει διαδηλωτές με βουλγαρικές και ρωσικές σημαίες να εμποδίζουν το όχημα, ενώ ο ίδιος κατηγόρησε την αστυνομία ότι «προσπάθησε να τον πατήσει» κατά την απομάκρυνση των διαδηλωτών. Η Φον ντερ Λάιεν δεν βρισκόταν στο αυτοκίνητο και συνέχισε το πρόγραμμά της χωρίς περαιτέρω διακοπή.
Το Revival, γνωστό για τις αντι-ΕΕ και αντι-ΝΑΤΟ θέσεις του, έχει ιστορικό παρόμοιων ενεργειών, όπως βανδαλισμούς στην αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Σόφια. Ο Κοστάντινοφ έχει χαρακτηρίσει τη Φον ντερ Λάιεν «σύμβολο της υποβάθμισης του ευρωπαϊκού πολιτισμού» και τους Βούλγαρους πολιτικούς «υπηρέτες» της ΕΕ, αντικατοπτρίζοντας τις εντάσεις μεταξύ εθνικιστικών ομάδων και της φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης.
Παρεμβολή GPS και Υποψίες για Ρωσία
Παράλληλα, το αεροσκάφος που μετέφερε τη Φον ντερ Λάιεν αντιμετώπισε σοβαρή παρεμβολή GPS κατά την προσέγγισή του στο αεροδρόμιο του Πλόβντιβ, αναγκάζοντάς το να περιφέρεται για μία ώρα πριν προσγειωθεί με ασφάλεια. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Επιτροπής, Αριάννα Ποντεστά, «μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι υπήρξε παρεμβολή GPS, αλλά το αεροσκάφος προσγειώθηκε με ασφάλεια στη Βουλγαρία. Οι βουλγαρικές αρχές υποπτεύονται ότι αυτή η παρεμβολή προκλήθηκε από τη Ρωσία». Οι πιλότοι κατέφυγαν σε χάρτινους χάρτες για την προσγείωση, καθώς το σήμα GPS «ουδετεροποιήθηκε», όπως ανέφερε η Αρχή Αεροπορικών Υπηρεσιών της Βουλγαρίας.
Η παρεμβολή GPS, μια τακτική υβριδικού πολέμου που αποδίδεται συχνά στη Ρωσία, έχει αυξηθεί σημαντικά από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία το 2022, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA). Το περιστατικό εντάσσεται σε ένα ευρύτερο μοτίβο παρεμβολών που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της αεροπορίας, με την ΕΕ να καλεί για αυξημένη επαγρύπνηση. Η Ποντεστά τόνισε ότι τέτοιες «απειλές και εκφοβισμοί αποτελούν τακτικό μέρος των εχθρικών ενεργειών της Ρωσίας», ενισχύοντας τη δέσμευση της ΕΕ να υποστηρίξει την Ουκρανία και να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες.
Πλαίσιο και Σημασία
Η επίσκεψη της Φον ντερ Λάιεν στη Βουλγαρία αποτελεί μέρος μιας τετραήμερης περιοδείας σε Φινλανδία, Εσθονία, Λιθουανία, Λετονία, Πολωνία, Βουλγαρία και Ρουμανία, με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ενότητας και της υποστήριξης προς την Ουκρανία. Η Βουλγαρία, ως σημαντικός προμηθευτής όπλων, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο, ενώ η Φον ντερ Λάιεν έχει χαρακτηρίσει τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν «αρπακτικό» που μπορεί να περιοριστεί μόνο μέσω «ισχυρής αποτροπής». Η επίθεση στο αυτοκίνητο και η παρεμβολή GPS υπογραμμίζουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ, από εσωτερικές αντιδράσεις εθνικιστικών ομάδων μέχρι εξωτερικές υβριδικές απειλές.
Η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει κυρώσεις σε ρωσικές οντότητες για παρόμοιες παρεμβολές, ενώ ο Επίτροπος Άμυνας, Άντριους Κουμπίλιους, ανακοίνωσε σχέδια για αύξηση των δορυφόρων χαμηλής τροχιάς για την ανίχνευση τέτοιων ενεργειών. Το Κρεμλίνο, μέσω του εκπροσώπου Ντμίτρι Πεσκόφ, αρνήθηκε τις κατηγορίες για την παρεμβολή, χαρακτηρίζοντάς τις «λανθασμένες». Παρά τις προκλήσεις, η Φον ντερ Λάιεν συνέχισε το πρόγραμμά της, καλώντας για ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και αλληλεγγύης απέναντι στις αυξανόμενες απειλές.
