Τραμπ: «Χωρίς δασμούς, και όλα τα ΤΡΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΔΟΛΑΡΙΑ που έχουμε ήδη εισπράξει, η χώρα μας θα είχε καταστραφεί ολοσχερώς»
Σε μια φλογερή ανάρτηση στην πλατφόρμα Truth Social, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπερασπίστηκε με πάθος την πολιτική του για επιβολή δασμών, χαρακτηρίζοντάς τους ως «ζωτικής σημασίας για την οικονομική και στρατιωτική ασφάλεια της Αμερικής». Η δήλωση αυτή έρχεται ως απάντηση σε μια απόφαση ομοσπονδιακού εφετείου, με ψήφους 7-4, που έκρινε ότι οι δασμοί του υπερβαίνουν τις εξουσίες του, περιορίζοντας τη δυνατότητά του να επιβάλλει τέτοιες οικονομικές πολιτικές χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου. Παρά την ήττα, ο Τραμπ εξήρε έναν δικαστή διορισμένο από τον Μπαράκ Ομπάμα που στήριξε την πολιτική του, ενώ χαρακτήρισε το δικαστήριο «άκρως μεροληπτικό» και προειδοποίησε ότι η κατάργηση των δασμών «θα ήταν ολοκληρωτική καταστροφή για τη χώρα».
Η Απόφαση του Δικαστηρίου και η Αντίδραση του Τραμπ
Σύμφωνα με το Reuters, το ομοσπονδιακό εφετείο της Ουάσινγκτον αποφάσισε την Παρασκευή, 29 Αυγούστου 2025, ότι οι δασμοί που επέβαλε ο Τραμπ, επικαλούμενος το νόμο περί έκτακτων οικονομικών εξουσιών (IEEPA) του 1977, είναι παράνομοι. Η απόφαση, που ελήφθη με ψήφους 7 έναντι 4, υποστηρίζει ότι μόνο το Κογκρέσο έχει την εξουσία να επιβάλλει τέτοιου είδους εκτεταμένες φορολογικές πολιτικές, καθώς οι δασμοί αποτελούν «πυρήνα της νομοθετικής εξουσίας» του Κογκρέσου. Οι δασμοί, που περιλαμβάνουν τους λεγόμενους «αμοιβαίους» δασμούς σε σχεδόν όλες τις χώρες και ειδικούς δασμούς σε Κίνα, Καναδά και Μεξικό για το φαινόμενο της διακίνησης φαιντανύλης, παραμένουν σε ισχύ μέχρι τις 14 Οκτωβρίου, δίνοντας στην κυβέρνηση Τραμπ χρόνο να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Ο Τραμπ, σε μια μακροσκελή ανάρτηση στο Truth Social, δήλωσε: «Χωρίς τους δασμούς και τα τρισεκατομμύρια δολάρια που έχουμε ήδη εισπράξει, η χώρα μας θα καταστρεφόταν εντελώς και η στρατιωτική μας ισχύς θα εξανεμιζόταν αμέσως». Επιτέθηκε στο δικαστήριο, χαρακτηρίζοντάς το «ριζοσπαστικά αριστερό» και εξέφρασε την πεποίθηση ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, όπου έχει διορίσει τρεις δικαστές κατά την πρώτη του θητεία, θα ανατρέψει την απόφαση. «Θα κερδίσουμε στο τέλος», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι οι δασμοί είναι «το καλύτερο εργαλείο για να βοηθήσουμε τους εργάτες μας και να στηρίξουμε τις εταιρείες που παράγουν υπέροχα προϊόντα MADE IN AMERICA».
Η Υπόθεση και οι Δικαστικές Εξελίξεις
Η απόφαση του εφετείου ενισχύει προηγούμενη απόφαση του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου της Νέας Υόρκης τον Μάιο του 2025, η οποία έκρινε ότι ο Τραμπ υπερέβη την εξουσία του χρησιμοποιώντας το IEEPA για να επιβάλει δασμούς χωρίς σαφείς νομοθετικές εξουσίες. Το δικαστήριο τόνισε ότι το IEEPA δεν αναφέρει ρητά τη λέξη «δασμοί» ούτε περιλαμβάνει διαδικασίες που περιορίζουν την προεδρική εξουσία για τέτοιες ενέργειες. «Είναι απίθανο το Κογκρέσο να προέβλεπε, όταν ψήφισε το IEEPA, ότι θα παραχωρούσε στον πρόεδρο απεριόριστη εξουσία να επιβάλλει δασμούς», ανέφερε η πλειοψηφία των δικαστών.
Ενδιαφέρον προκαλεί η στάση ενός δικαστή διορισμένου από τον Ομπάμα, ο οποίος, σύμφωνα με τον Τραμπ, στήριξε την πολιτική του. Παρά την ήττα, τέσσερις δικαστές, συμπεριλαμβανομένων δύο διορισμένων από τον Ομπάμα (Ρίτσαρντ Ταράντο και Ρέιμοντ Τσεν), διαφώνησαν με την απόφαση, υποστηρίζοντας ότι το IEEPA παρέχει στον πρόεδρο ευρεία εξουσία σε περιπτώσεις εθνικής έκτακτης ανάγκης.
Οικονομικές και Διπλωματικές Επιπτώσεις
Η απόφαση έχει προκαλέσει αναταράξεις στις διεθνείς αγορές και στις εμπορικές διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης Τραμπ. Οι δασμοί, που περιλαμβάνουν 10% επιβολή σε εισαγωγές από όλες τις χώρες και υψηλότερα ποσοστά για την Κίνα (34%), τον Καναδά και το Μεξικό, αποτελούν κεντρικό πυλώνα της πολιτικής του Τραμπ για την ενίσχυση της αμερικανικής βιομηχανίας. Ωστόσο, μικρές επιχειρήσεις και πολιτείες, όπως η Καλιφόρνια και η Νέα Υόρκη, έχουν προσφύγει κατά των δασμών, υποστηρίζοντας ότι πλήττουν την οικονομία και αυξάνουν τις τιμές για τους καταναλωτές.
Ο Λευκός Οίκος, μέσω του εκπροσώπου του Κους Ντεσάι, δήλωσε ότι ο Τραμπ «άσκησε νόμιμα τις εξουσίες που του παραχώρησε το Κογκρέσο για την υπεράσπιση της εθνικής και οικονομικής ασφάλειας από ξένες απειλές». Η κυβέρνηση προειδοποιεί ότι η κατάργηση των δασμών θα μπορούσε να οδηγήσει σε «οικονομική καταστροφή» και να αποδυναμώσει τη διαπραγματευτική θέση των ΗΠΑ σε διεθνές επίπεδο.
Τι Ακολουθεί;
Η υπόθεση αναμένεται να κλιμακωθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπου η συντηρητική πλειοψηφία 6-3, με τρεις δικαστές διορισμένους από τον Τραμπ, μπορεί να ευνοήσει την κυβέρνηση. Ωστόσο, η πρόσφατη στάση του Ανωτάτου Δικαστηρίου απέναντι σε υπερβολικές ερμηνείες παλαιών νόμων από προέδρους εγείρει ερωτήματα για την τελική έκβαση.
Εν τω μεταξύ, οι δασμοί παραμένουν σε ισχύ, συνεχίζοντας να επηρεάζουν τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις και την εσωτερική οικονομία. Η απόφαση του εφετείου αποτελεί σημαντικό πλήγμα για την εμπορική πολιτική του Τραμπ, αλλά η τελική μάχη θα δοθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπου ο Τραμπ φαίνεται να ποντάρει για την «τελική νίκη».
Η διαμάχη για τους δασμούς του Τραμπ αναδεικνύει τη σύγκρουση μεταξύ εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας στις ΗΠΑ, ενώ εγείρει κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον της εμπορικής πολιτικής της χώρας. Με τον Τραμπ να επιμένει ότι οι δασμοί είναι απαραίτητοι για να «κάνουν την Αμερική πλούσια, ισχυρή και ισχυρή ξανά», η έκβαση της υπόθεσης θα καθορίσει όχι μόνο την οικονομική στρατηγική του αλλά και το εύρος της προεδρικής εξουσίας σε περιόδους κρίσης.
