Σε μια δήλωση που προκαλεί ρίγη και αναδεικνύει την εσκαλάντα ένταση στις διεθνείς σχέσεις, ο Γερμανός Υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους προειδοποίησε ότι το καλοκαίρι του 2025 μπορεί να ήταν το τελευταίο «ειρηνικό» για την Ευρώπη. Μιλώντας σε συνέντευξη στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung στις 15 Νοεμβρίου, ο Πιστόριους εκτίμησε ότι μια πιθανή σύγκρουση μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας θα μπορούσε να ξεσπάσει νωρίτερα από ό,τι αρχικά προβλεπόταν – όχι το 2029, αλλά ήδη από το 2028. «Ορισμένοι στρατιωτικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι έχουμε ζήσει ήδη το τελευταίο ειρηνικό καλοκαίρι», δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την ανάγκη άμεσου εκσυγχρονισμού και επανεξοπλισμού των δυνάμεων του ΝΑΤΟ.
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο αυξημένων ανησυχιών για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, με φόντο την συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία και τις ρωσικές απειλές. Ο Πιστόριους, γνωστός για την σκληρή του ρητορική απέναντι στη Μόσχα, τόνισε ότι «η ειρήνη διασφαλίζεται μόνο με ισχύ και ετοιμότητα για άμυνα». Επέμεινε ότι το ΝΑΤΟ διαθέτει ισχυρές αποτρεπτικές δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών όπλων, και προέτρεψε τα μέλη της Συμμαχίας να προετοιμαστούν για «μη θεωρητικό» κίνδυνο. Σε μια ακόμα πιο προκλητική νότα, δήλωσε ότι η Γερμανία είναι έτοιμη «να σκοτώσει Ρώσους στρατιώτες» εάν δεχθεί επίθεση, αντικατοπτρίζοντας μια στροφή προς πιο αποφασιστική στάση μετά την ιστορική απροθυμία της χώρας για στρατιωτική εμπλοκή.
Η Γερμανική «Στρατιωτική Αναγέννηση»: Από τα Κάγκελα στη Δράση
Η προειδοποίηση του Πιστόριους δεν είναι αποκομμένη από την πραγματικότητα – εντάσσεται σε ευρύτερο σχέδιο της γερμανικής κυβέρνησης για ριζική ενίσχυση της άμυνας. Ο Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, σε ομιλία του τον Μάιο του 2025, δεσμεύτηκε να μετατρέψει τη Μπούντεσβερ (Γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις) στην «ισχυρότερη συμβατική στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη», παρέχοντας «όλους τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους». Με τον προϋπολογισμό άμυνας να φτάνει τα 90 δισ. ευρώ φέτος (περίπου 2,1% του ΑΕΠ), η κυβέρνηση στοχεύει σε αύξηση έως 5% τα επόμενα χρόνια, μέσω ειδικού ταμείου 100 δισ. ευρώ.
Κεντρικό πυλώνας αυτού του σχεδίου είναι η δημιουργία μεγάλης εφεδρικής δύναμης. Από το 2027, όλοι οι 18χρονοι άνδρες θα υποβάλλονται σε υποχρεωτικούς ιατρικούς ελέγχους για να αξιολογηθεί η καταλληλότητά τους ως μελλοντικών εφέδρων – ένα μέτρο προαιρετικό για τις γυναίκες, αλλά με στόχο την καταγραφή διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού σε περίπτωση κρίσης. Η Μπούντεσβερ, που σήμερα αριθμεί περίπου 182.000 ενεργούς στρατιώτες και 60.000 εφέδρους, σχεδιάζει να φτάσει τους 260.000 ενεργούς και 200.000 εφέδρους μέσα στην επόμενη δεκαετία. Η στρατολόγηση παραμένει εθελοντική, αλλά η κυβέρνηση – συμμαχία συντηρητικών CDU/CSU και σοσιαλδημοκρατών SPD – δεν αποκλείει αλλαγές εάν κλιμακωθούν οι απειλές.
Αυτές οι κινήσεις ανταποκρίνονται σε ευρύτερες ανησυχίες: Ο Αρχηγός Άμυνας της Γερμανίας, Στρατηγός Κάρστεν Μπρόιερ, είχε προειδοποιήσει νωρίτερα φέτος για πιθανή ρωσική επίθεση εντός τεσσάρων ετών, ενώ η μόνιμη σταθμευμένη ταξιαρχία στη Λιθουανία (πρώτη από το 1945) θα είναι πλήρως επιχειρησιακή το 2027. Ειδικοί όπως ο CEO της Rheinmetall, Άρμιν Πάπερκερ, θεωρούν τον στόχο «ρεαλιστικό» εντός πενταετίας, χάρη σε «σαφείς αποφάσεις» της κυβέρνησης.
Η Άμεση Αντίδραση της Μόσχας: «Ξεκάθαρος Επιτιθέμενος»
Οι δηλώσεις του Πιστόριους προκάλεσαν άμεση και σφοδρή αντίδραση από τη Ρωσία. Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, σχολίασε στο πρακτορείο Sputnik: «Μετά από αυτά τα λόγια, δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποιος ενεργεί ως επιτιθέμενος». Η Ζαχάροβα κατηγόρησε τη Γερμανία για «επιθετική ρητορική» και «μιλιταριστική προπαγάνδα», υπονοώντας ότι η Δύση πυροδοτεί τις εντάσεις. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ χαρακτήρισε τις δηλώσεις «μιλιταριστικές», τονίζοντας ότι «δεν υπάρχουν υποστηρικτές σύγκρουσης με το ΝΑΤΟ στη Ρωσία».
Η ρωσική ανταπόκριση εντάσσεται σε πατρόν: Η Μόσχα βλέπει τις γερμανικές προετοιμασίες ως απόδειξη δυτικών σχεδίων επέκτασης, ενώ η Δύση τις παρουσιάζει ως αμυντικές απαντήσεις στην εισβολή στην Ουκρανία. Ρωσικά ΜΜΕ, όπως το TASS, ενίσχυσαν το μήνυμα, κατηγορώντας το ΝΑΤΟ για «προετοιμασία πολέμου».
Τι Σημαίνουν Όλα Αυτά για την Ευρώπη;
Οι εξελίξεις αυτές υπογραμμίζουν μια Ευρώπη σε μετάβαση: Από την εποχή της σχετικής ειρήνης μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, προς μια νέα πραγματικότητα μόνιμης επαγρύπνησης. Η Γερμανία, ως οικονομική και πληθυσιακή δύναμη, ηγείται της «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης», με σχέδια για αύξηση δαπανών άμυνας που ξεπερνούν τα 160 δισ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, προκλήσεις παραμένουν: Η στρατολόγηση δυσκολεύεται από την ιστορική πασιφιστική κουλτούρα, ενώ ερωτήματα για χρηματοδότηση και συντονισμό με συμμάχους όπως η Γαλλία και η Βρετανία αιωρούνται.
Ενώ η Μόσχα μιλά για «επιθετική Δύση», ο Πιστόριους και ο Μερτς βλέπουν στην προετοιμασία την εγγύηση σταθερότητας. Σε μια ήπειρο που έχει γνωρίσει δύο παγκόσμιους πολέμους, αυτή η ρητορική υπενθυμίζει ότι η ειρήνη δεν είναι δεδομένη – αλλά μπορεί να κερδηθεί με στρατηγική και ενότητα. Η ερώτηση παραμένει: Θα είναι το επόμενο καλοκαίρι… ειρηνικό;