Σε μια κίνηση που φέρνει νέα ελπίδα για την Ουκρανία, ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι θα συναντηθεί με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ την Παρασκευή στο Λευκό Οίκο, εν μέσω των συνεχιζόμενων ρωσικών επιθέσεων που απειλούν να βυθίσουν τη χώρα στο σκοτάδι και το κρύο. Η είδηση έρχεται λίγες ώρες μετά την άφιξη υψηλόβαθμης ουκρανικής αντιπροσωπείας στην Ουάσινγκτον, η οποία ήδη διαπραγματεύεται για ενίσχυση της αεράμυνας και της ενεργειακής ανθεκτικότητας – κρίσιμα ζητήματα για την επιβίωση της χώρας μπροστά στον επερχόμενο χειμώνα.
Η αντιπροσωπεία, υπό την καθοδήγηση της Πρωθυπουργού Γιούλια Σβυρυντένκο και του Γενικού Γραμματέα του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ, έφτασε χθες στην αμερικανική πρωτεύουσα, όπως ανακοίνωσε ο αρχηγός του γραφείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γιερμάκ. Οι συνομιλίες εστιάζουν σε άμεσες λύσεις για την προστασία του εθνικού δικτύου ηλεκτρισμού, που δέχεται αδυσώπητες ρωσικές επιθέσεις εδώ και εβδομάδες. “Στόχος είναι να ενισχύσουμε την άμυνα της Ουκρανίας, να διασφαλίσουμε την ενεργειακή μας ανθεκτικότητα και να πιέσουμε με κυρώσεις τον επιτιθέμενο”, δήλωσε ο Γιερμάκ σε ανάρτησή του στο X (πρώην Twitter).
Η κατάσταση στην Ουκρανία είναι δραματική. Το Υπουργείο Ενέργειας της χώρας επέβαλε χθες μαζικές διακοπές ρεύματος σε ολόκληρη τη επικράτεια, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ανακουφίσει το υπερφορτωμένο δίκτυο από τις πρόσφατες ρωσικές αεροπορικές επιδρομές. Οι επιθέσεις αυτές, που στοχεύουν συστηματικά σε σταθμούς παραγωγής ενέργειας, έχουν αφήσει εκατομμύρια πολίτες χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, με φόβους για ανθρωπιστική κρίση καθώς ο χειμώνας πλησιάζει. “Δεν μπορούμε να αφήσουμε τον Πούτιν να μας παγώσει – χρειαζόμαστε σύγχρονα συστήματα αεράμυνας και εναλλακτικές πηγές ενέργειας τώρα”, τόνισε ο Ζελένσκι σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του νωρίς σήμερα.
Η προοπτική της συνάντησης Ζελένσκι-Τραμπ προσθέτει μια νότα αισιοδοξίας, μετά από περιόδους έντασης στις αμερικανο-ουκρανικές σχέσεις. Οι δύο ηγέτες συνομιλήσαν τηλεφωνικά το Σάββατο, σε μια “θετική και παραγωγική” κλήση, όπως την χαρακτήρισε ο Ουκρανός Πρόεδρος. Σύμφωνα με πηγές από το Κίεβο, συζητήθηκαν “συγκεκριμένες συμφωνίες” για βελτίωση της αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής προμήθειας προηγμένων πυραύλων Tomahawk. Αυτοί οι πύραυλοι μεγάλης εμβέλειας, με εμβέλεια έως και 2.500 χιλιόμετρα, θα μπορούσαν να επιτρέψουν στην Ουκρανία να χτυπήσει βαθιά στο ρωσικό έδαφος, αναγκάζοντας τον Κρεμλίνο σε διαπραγματεύσεις.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια στιγμή που ο Τραμπ, μετά την επιτυχία του στη διαμεσολάβηση για εκεχειρία στη Γάζα, φαίνεται πιο ανοιχτός σε ρόλο ειρηνοποιού και στην Ουκρανία. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Fox News, ο Ζελένσκι εξέφρασε την πεποίθησή του ότι “αν ένας πόλεμος μπορεί να σταματήσει σε μια περιοχή, τότε σίγουρα μπορούν να σταματήσουν και άλλοι – συμπεριλαμβανομένου του ρωσικού πολέμου”. Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Πρόεδρος επιβεβαίωσε χθες, εν πτήσει με το Air Force One, ότι η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί, σηματοδοτώντας μια στροφή από τις προηγούμενες εντάσεις, όπως η δημόσια σύγκρουση στο Οβάλ Οφίς τον Φεβρουάριο.
Δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ που κινητοποιούνται. Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχουν εκφράσει την πλήρη υποστήριξή τους, προτείνοντας σχέδια για αύξηση των αμυντικών δαπανών έως και 800 δισ. ευρώ. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, χαρακτήρισε την κατάσταση “πολύ δυσάρεστη” αλλά κάλεσε τον Ζελένσκι να “επαναφέρει τις σχέσεις” με την Ουάσινγκτον, τονίζοντας την ανάγκη για ενότητα.
Οι διαπραγματεύσεις στην Ουάσινγκτον δεν αφορούν μόνο όπλα και ενέργεια – κρύβουν και μεγαλύτερα γεωπολιτικά ποντάκια. Η Ουκρανία πιέζει για εγγυήσεις ασφαλείας που θα αποτρέψουν μελλοντικές ρωσικές επιθετικές κινήσεις, ενώ ο Τραμπ φαίνεται να εξετάζει την ιδέα τριμερούς συνάντησης με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Παράλληλα, η αποκάλυψη από την εταιρεία Oshkosh Defense ενός επίγειου εκτοσυστήματος για πυραύλους Tomahawk στην έκθεση AUSA 2025, προσθέτει καύσιμο στις ελπίδες: “Αυτό θα μπορούσε να δοκιμαστεί πεδίο-δοκιμασία στην Ουκρανία”, σχολίασε ειρωνικά ο Ουκρανός σύμβουλος Αντόν Γκερασέτσενκο στο X.
Καθώς η αντιπροσωπεία διαπραγματεύεται πίσω από κλειστές πόρτες, η Ουκρανία κρατά την ανάσα. Μια επιτυχής συμφωνία θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα του πολέμου, προσφέροντας όχι μόνο όπλα αλλά και φως στο τούνελ για εκατομμύρια Ουκρανούς. Η Παρασκευή πλησιάζει – και με αυτήν, ίσως, μια ευκαιρία για ειρήνη.