Πώς Μαθαίνουν τα Βρέφη να Αντιγράφουν: Νέα Μελέτη για την Υπερμίμηση
Μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο Concordia στον Καναδά, που δημοσιεύτηκε σήμερα στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Developmental Psychology, αποκαλύπτει πώς τα πολύ μικρά παιδιά, ηλικίας 16 έως 21 μηνών, μαθαίνουν να αντιγράφουν τις κινήσεις των ενηλίκων. Η μελέτη εξετάζει την «υπερμίμηση», δηλαδή την τάση των παιδιών να αντιγράφουν ακόμη και περιττές ενέργειες όταν βλέπουν κάποιον να κάνει κάτι, όπως το να ανοίγει ένα κουτί με περισσότερες κινήσεις από όσες χρειάζονται. Οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν τα βρέφη κάνουν υπερμίμηση για να «ταιριάξουν» με ανθρώπους που μοιάζουν με αυτά ή αν η συμπεριφορά τους συνδέεται με άλλους τρόπους μάθησης.
Τι έδειξε η μελέτη
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν 73 βρέφη, με μέση ηλικία 18 μηνών, και τους έβαλαν να κάνουν τέσσερις διαφορετικές δραστηριότητες:
- Υπερμίμηση: Τα παιδιά έβλεπαν έναν ενήλικα να ανοίγει ένα κουτί με τρεις κινήσεις, εκ των οποίων η μία ήταν περιττή, όπως το να χτυπήσει το κουτί πριν το ανοίξει. Τα βρέφη αντέγραφαν την περιττή κίνηση μόνο σε μικρό ποσοστό, δείχνοντας ότι η υπερμίμηση δεν είναι ακόμη πολύ συνηθισμένη σε αυτή την ηλικία.
- Προκλητή μίμηση: Τα παιδιά έπρεπε να θυμηθούν και να επαναλάβουν συγκεκριμένες κινήσεις, όπως το να πατήσουν ένα κουμπί. Αυτό έδειξε πόσο καλή είναι η μνήμη τους.
- Μίμηση προθέσεων: Τα βρέφη παρακολουθούσαν έναν ενήλικα που προσπαθούσε, αλλά δεν κατάφερνε, να ολοκληρώσει μια ενέργεια, όπως το να βάλει έναν κρίκο σε ένα στύλο. Πολλά παιδιά προσπάθησαν να ολοκληρώσουν την ενέργεια μόνα τους.
- Προτίμηση για την ομάδα: Τα παιδιά έπρεπε να διαλέξουν ανάμεσα σε ένα παιχνίδι που κρατούσε μια γυναίκα και ένα που κρατούσε ένα ρομπότ. Τα βρέφη δεν έδειξαν προτίμηση να «ταιριάξουν» με την ανθρώπινη φιγούρα, κάτι που περίμεναν οι ερευνητές.
Τι σημαίνουν αυτά τα ευρήματα
Η μελέτη έδειξε ότι τα βρέφη σε αυτή την ηλικία δεν αντιγράφουν περιττές κινήσεις για να ευχαριστήσουν κάποιον που μοιάζει με αυτά ή για να γίνουν αποδεκτά από μια ομάδα. Με άλλα λόγια, η υπερμίμηση δεν έχει ακόμη κοινωνικό κίνητρο, όπως συμβαίνει με μεγαλύτερα παιδιά ή ενήλικες που μπορεί να αντιγράψουν κάποιον για να «δεθούν» μαζί του. Αντίθετα, τα βρέφη φαίνεται να αντιγράφουν κυρίως για να μάθουν πώς να κάνουν κάτι ή επειδή εξασκούν τη μνήμη τους.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι τα παιδιά που ήταν καλά στο να θυμούνται κινήσεις (προκλητή μίμηση) ήταν επίσης καλά στο να ολοκληρώνουν ενέργειες που έβλεπαν να αποτυγχάνουν (μίμηση προθέσεων). Αυτό δείχνει ότι η μίμηση συνδέεται στενά με τη μνήμη και τη σκέψη των παιδιών σε αυτή την ηλικία.
Γιατί είναι σημαντικό
Η υπερμίμηση είναι ένας τρόπος που τα παιδιά μαθαίνουν τον κόσμο γύρω τους. Όταν αντιγράφουν, ακόμη και περιττές κινήσεις, εξασκούν δεξιότητες όπως η παρατηρητικότητα και η κατανόηση. Ωστόσο, η μελέτη δείχνει ότι στα βρέφη η υπερμίμηση δεν έχει ακόμη κοινωνικό σκοπό, όπως το να «ταιριάξουν» με τους γύρω τους. Αυτό το χαρακτηριστικό πιθανότατα εμφανίζεται αργότερα, ίσως γύρω στα 4-5 χρόνια, όπως υποδεικνύουν άλλες μελέτες.
«Τα βρέφη μαθαίνουν παρατηρώντας, αλλά δεν φαίνεται να αντιγράφουν για να γίνουν αρεστά», εξηγεί η Μarilyne Dragon, η κύρια ερευνήτρια της μελέτης. «Αυτό μας λέει ότι η υπερμίμηση στην αρχή συνδέεται περισσότερο με τη μάθηση παρά με την κοινωνική σύνδεση».
Τι σημαίνει για γονείς και εκπαιδευτικούς
Οι γονείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα ευρήματα για να καταλάβουν καλύτερα πώς μαθαίνουν τα παιδιά τους. Για παράδειγμα, όταν ένα βρέφος αντιγράφει τις κινήσεις σας, όπως το να χτυπήσει ένα κουτάλι στο τραπέζι πριν φάει, μπορεί να εξασκεί τη μνήμη του ή να προσπαθεί να καταλάβει πώς λειτουργούν τα πράγματα. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενθαρρύνουν τη μίμηση σε μικρές ηλικίες για να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν τη σκέψη και την παρατηρητικότητά τους.
Τι ακολουθεί
Η ομάδα του Concordia σχεδιάζει να συνεχίσει την έρευνα, εξετάζοντας μεγαλύτερα παιδιά για να δει πότε η υπερμίμηση αρχίζει να συνδέεται με κοινωνικούς σκοπούς. Η μελέτη αυτή, που χρηματοδοτήθηκε από το Συμβούλιο Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Καναδά, είναι μια σημαντική αρχή για να κατανοήσουμε πώς τα παιδιά μαθαίνουν και αλληλεπιδρούν από πολύ μικρή ηλικία.
