Πλαστικά στον Εγκέφαλό μας: Η Αόρατη Απειλή που Αποκαλύπτει η Επιστήμη
Μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού, μικρότερα από έναν κόκκο άμμου, έχουν διεισδύσει στα πιο ευαίσθητα όργανα του ανθρώπινου σώματος, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει ότι τα μικροπλαστικά και νανοπλαστικά συσσωρεύονται στον εγκέφαλο σε συγκεντρώσεις 7 έως 30 φορές υψηλότερες από αυτές στο ήπαρ και τα νεφρά, προκαλώντας σοβαρές ανησυχίες για την υγεία μας.
Η έρευνα ανέλυσε δείγματα εγκεφαλικού ιστού από νεκροψίες και βρήκε ότι οι συγκεντρώσεις μικροπλαστικών στον εγκέφαλο αυξήθηκαν κατά 50% την τελευταία δεκαετία, φτάνοντας περίπου το 0,5% του βάρους του. «Είναι σχεδόν απίστευτο», δήλωσε ένας από τους ερευνητές, σημειώνοντας ότι τα ευρήματα τον εξέπληξαν. Τα μικροπλαστικά, κυρίως πολυαιθυλένιο από πλαστικές σακούλες, μπουκάλια και συσκευασίες, εμφανίζονται ως αιχμηρά θραύσματα που διαπερνούν την αιματοεγκεφαλική ασπίδα, τον φυσικό φραγμό που προστατεύει τον εγκέφαλο. «Αυτός ο φραγμός δεν σταματά τα νανοπλαστικά», τόνισε μια τοξικολόγος.
Η μελέτη έδειξε ότι εγκεφαλικοί ιστοί από άτομα με άνοια περιείχαν έως και δέκα φορές περισσότερο πλαστικό σε σύγκριση με υγιείς εγκεφάλους, αν και η σχέση αυτή δεν αποδεικνύει ότι τα πλαστικά προκαλούν άνοια. «Η βλάβη στην αιματοεγκεφαλική ασπίδα μπορεί να διευκολύνει τη συσσώρευση», εξήγησαν οι ερευνητές. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η παρουσία πλαστικών στον μετωπιαίο φλοιό, που σχετίζεται με τη σκέψη και τη λογική.
Πώς φτάνουν τα πλαστικά στον εγκέφαλο; Εισχωρούν μέσω του αίματος, συλλέγονται από τους πνεύμονες ή το πεπτικό σύστημα και «κλέβουν» τη μεταφορά λιπιδίων στα κύτταρα. Η έκθεσή μας είναι αναπόφευκτη: τα μικροπλαστικά βρίσκονται στον αέρα, το νερό, τα τρόφιμα, ακόμα και στα ρούχα. Ένα λίτρο εμφιαλωμένου νερού μπορεί να περιέχει εκατοντάδες χιλιάδες πλαστικά σωματίδια.
Οι επιπτώσεις στην υγεία δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητές. Μελέτες σε ζώα συνδέουν τα μικροπλαστικά με φλεγμονή, οξειδωτικό στρες και γνωστικές διαταραχές, ενώ πρόσφατα στοιχεία δείχνουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά. «Δεν ξέρουμε αν είναι ακίνδυνα ή επικίνδυνα», δήλωσε ένας ερευνητής, προειδοποιώντας ότι η αναμονή για οριστικές αποδείξεις δεν είναι συνετή.
Η αύξηση των μικροπλαστικών στον εγκέφαλο αντικατοπτρίζει την εκθετική αύξηση της πλαστικής ρύπανσης παγκοσμίως. Οι επιστήμονες καλούν για μέτρα όπως η μείωση των πλαστικών μιας χρήσης, η βελτίωση της ανακύκλωσης και η ρύθμιση επικίνδυνων χημικών στα πλαστικά. Σε προσωπικό επίπεδο, μπορούμε να περιορίσουμε την έκθεση χρησιμοποιώντας επαναχρησιμοποιούμενα δοχεία, αποφεύγοντας πλαστικά μπουκάλια και αερίζοντας τους χώρους μας.
«Κανείς δεν θέλει πλαστικό στον εγκέφαλό του», δήλωσε ένας ερευνητής. Η πρόκληση είναι να δράσουμε τώρα, πριν τα πλαστικά τεμαχίδια γίνουν μόνιμο κομμάτι του μυαλού μας.
