Σε μια κίνηση που συμβολίζει την αδιάλειπτη αλληλεγγύη της Ευρώπης προς την Ουκρανία, ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ετοιμάζεται για την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στην Ιρλανδία, αύριο Τρίτη 2 Δεκεμβρίου. Η είδηση, που ανακοίνωσε ο Ιρλανδός Πρωθυπουργός (Taoiseach) Μίτσελ Μάρτιν, έρχεται σε μια κρίσιμη φάση διπλωματικών εξελίξεων: Ενώ το κορυφαίο επιτελείο του Ζελένσκι ολοκληρώνει “παραγωγικές” συνομιλίες ειρήνης με τις ΗΠΑ στη Φλόριντα, ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, κατευθύνεται στη Μόσχα για διαπραγματεύσεις με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Η επίσκεψη αυτή, λιγότερο από τρία χρόνια μετά την ρωσική εισβολή, υπογραμμίζει την Ιρλανδία ως σταθερό σύμμαχο, έχοντας φιλοξενήσει πάνω από 120.000 Ουκρανούς πρόσφυγες.
Ο Ζελένσκι, συνοδευόμενος από την Πρώτη Κυρία Ολένα Ζελένσκα, θα συναντηθεί με τον Μάρτιν, την Πρόεδρο της Ιρλανδίας Καθλήν Κόνελι και την Υπουργό Εξωτερικών Έλεν ΜακΈντι. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ιρλανδικού πρωθυπουργικού γραφείου, η ατζέντα περιλαμβάνει διμερή συνάντηση και την τελετή έναρξης του Οικονομικού Φόρουμ Ιρλανδίας-Ουκρανίας, με στόχο την ενίσχυση εμπορικών και επενδυτικών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών. Ο Μάρτιν, σε δήλωσή του, εξέφρασε την τιμή του να υποδεχθεί τον Ουκρανό ηγέτη: “Ο Ζελένσκι ενσαρκώνει την ανδρεία και την ανθεκτικότητα του ουκρανικού λαού, που έχει εμπνεύσει τον κόσμο στην υπεράσπιση της πατρίδας του”. Ο ίδιος ο Ζελένσκι έχει συναντήσει τον Μάρτιν αρκετές φορές, συμπεριλαμβανομένης επίσκεψης στο Κίεβο, αλλά αυτή είναι η πρώτη επίσημη επίσκεψη Ουκρανού προέδρου στην Ιρλανδία.
Παράλληλες Διπλωματικές “Μάχες”: Από τη Φλόριντα στη Μόσχα
Η επίσκεψη στην Ιρλανδία συμπίπτει χρονικά με εντατικές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Χθες Κυριακή, στην καμπίνα του Air Force One, ο Τραμπ σχολίασε ότι “η Ουκρανία έχει μερικά δύσκολα προβληματάκια”, αναφερόμενος στο πρόσφατο σκάνδαλο διαφθοράς που οδήγησε στην παραίτηση του Αντρίι Γέρμακ, του μέχρι πρότινος “δεξιού χεριού” του Ζελένσκι και κύριου διαπραγματευτή με τις ΗΠΑ. Παρά την απουσία του Γέρμακ, οι συνομιλίες στη Φλόριντα –με επικεφαλής τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο και τον Γουίτκοφ– χαρακτηρίστηκαν “παραγωγικές” από τον Ρούμπιο, ο οποίος τόνισε ότι “υπάρχει ακόμα δουλειά, αλλά βλέπουμε πρόοδο”.
Η ουκρανική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον Γεώργιο Ουμέροφ (Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας), περιλάμβανε τον υπουργό Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα και τον αρχηγό του στρατού Αντρίι Χνάτοφ. Οι συζητήσεις εστίασαν σε ένα αναθεωρημένο σχέδιο ειρήνης 19 σημείων –μειωμένο από τα αρχικά 28–, που περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας από ΗΠΑ και ΕΕ, ανταλλαγές εδαφών και άρση φιλοδοξιών ένταξης στο ΝΑΤΟ. Ο Ζελένσκι, σε ανάρτησή του στο X (πρώην Twitter), ευχαρίστησε την ομάδα Τραμπ για την “εντατική εμπλοκή” και δήλωσε ότι “θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για βήματα που θα τερματίσουν τον πόλεμο με αξιοπρέπεια”.
Αμέσως μετά, ο Γουίτκοφ –ο οποίος θεωρείται “γκρίζος εμπορικός” του Τραμπ και έχει ήδη συναντήσει τον Πούτιν– ανακοίνωσε ότι κατευθύνεται στη Μόσχα, πιθανότατα αύριο Δευτέρα, συνοδευόμενος από τον γαμπρό του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ. Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, η συνάντηση με τον Πούτιν είναι προγραμματισμένη για την Τρίτη, πριν από επίσκεψη του Ρώσου προέδρου στην Ινδία. Ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ επιβεβαίωσε ότι οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν σε “εδαφικά ζητήματα και εγγυήσεις”, ενώ ο Πούτιν έχει εκμεταλλευτεί το ουκρανικό σκάνδαλο για να αμφισβητήσει τη νομιμοποίηση του Ζελένσκι.
Η Ιρλανδία ως “Γέφυρα” Αλληλεγγύης και Οικονομικής Ανασυγκρότησης
Η Ιρλανδία, με την παράδοση της ίδιας στην αντίσταση της αποικιοκρατίας, έχει σταθεί “ακλόνητος σύμμαχος” της Ουκρανίας από το 2022, παρέχοντας όχι μόνο καταφύγιο αλλά και οικονομική βοήθεια 700 εκατομμυρίων ευρώ. Η επίσκεψη του Ζελένσκι αναμένεται να περιλαμβάνει ομιλία σε κοινή συνεδρίαση του ιρλανδικού κοινοβουλίου (Oireachtas), όπου θα ευχαριστήσει για την υποστήριξη και θα ζητήσει περαιτέρω συνεργασία σε τομείς όπως η τεχνολογία και η ενέργεια. Το Οικονομικό Φόρουμ, με συμμετοχή του αντιπροέδρου Σάιμον Χάρις, στοχεύει σε “επιχειρηματικές γέφυρες” που θα βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Ωστόσο, η χρονική σύμπτωση με τις αμερικανο-ρωσικές επαφές προκαλεί ανησυχίες στην Ευρώπη. Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν φιλοξενεί σήμερα τον Ζελένσκι στο Παρίσι για ενημέρωση, ενώ η ΕΕ προειδοποιεί για “επικίνδυνες παραχωρήσεις” που μπορεί να ενθαρρύνουν νέες ρωσικές απειλές. Αναλυτές της BBC σχολιάζουν ότι “η Ουκρανία χρειάζεται ισχυρή ευρωπαϊκή πλάτη για να εξασφαλίσει δίκαιη ειρήνη”.
Καθώς ο χειμώνας πιέζει το μέτωπο και οι διαπραγματεύσεις εντείνονται, η επίσκεψη του Ζελένσκι στην Ιρλανδία υπενθυμίζει ότι η ειρήνη δεν είναι μόνο διπλωματική – είναι και ανθρώπινη ιστορία ανθεκτικότητας. Με την Ιρλανδία να ανοίγει την αγκαλιά της, η Ουκρανία ελπίζει να βρει όχι μόνο συμμάχους, αλλά και ελπίδα για ένα αύριο χωρίς βόμβες.