ΟΥΚάδες φόρεσαν σε μάχη Μυκηναϊκή Πανοπλία 3.500 ετών
Μια πανοπλία που βρέθηκε σε έναν αρχαιολογικό χώρο κοντά στο χωριό Δένδρα της Ελλάδας το 1960 έχει συνδεθεί με το φημισμένο βασίλειο των Μυκηνών , ένα στρατιωτικά ισχυρό φέουδο της Εποχής του Χαλκού που κατέχει τη διάκριση του πρώτου μεγάλου πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας.
Μετά από μια αρχική εξέταση, οι μελετητές διαπίστωσαν ότι η συγκεκριμένη πανοπλία πιθανότατα είχε φορεθεί μόνο για τελετουργικούς σκοπούς και δεν θα είχε χρησιμοποιηθεί για προστασία στη μάχη. Αλλά μια νέα μελέτη που μόλις δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS ONE ανέτρεψε αυτό το συμπέρασμα, προσφέροντας στοιχεία που δείχνουν ότι αυτή η πανοπλία ήταν απόλυτα κατάλληλη για μάχη και στην πραγματικότητα θα παρείχε άφθονη προστασία στον χρήστη.
Αυτά τα συναρπαστικά νέα στοιχεία προέκυψαν όχι από μια εργαστηριακή μελέτη, αλλά κατά τη διάρκεια μιας ζωντανής προσομοίωσης των συνθηκών πεδίου μάχης της Ύστερης Εποχής του Χαλκού , της Μυκηναϊκής εποχής από Έλληνες Πεζοναύτες που συνδέονται με τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Αυτά τα συναρπαστικά νέα στοιχεία προέκυψαν όχι από μια εργαστηριακή μελέτη, αλλά κατά τη διάρκεια μιας ζωντανής προσομοίωσης των συνθηκών πεδίου μάχης της Ύστερης Εποχής του Χαλκού , της Μυκηναϊκής εποχής από Έλληνες ΟΥΚΑΔΕΣ που συνδέονται με τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Η ομάδα Ελλήνων αρχαιολόγων που συμμετείχαν στη νέα μελέτη, με επικεφαλής τον ειδικό στον Μυκηναϊκό πολιτισμό Δρ. Ανδρέα Φλουρή από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στρατολόγησε 13 θαλάσσιους εθελοντές για να συμμετάσχουν στο πείραμά τους.
Κατά τη διάρκεια της εικονικής μάχης που οργάνωσαν και σχεδίασαν, κανένας από τους Πεζοναύτες δεν φορούσε την ίδια την ιστορική πανοπλία, η οποία είναι περίπου 3.500 ετών και έχει διατηρηθεί και προστατεύεται προσεκτικά από τις πολιτιστικές αρχές από την ανακάλυψή της. Αντίθετα, αυτοί οι σύγχρονοι πολεμιστές ήταν όλοι ντυμένοι με διπλές εκδόσεις της πανοπλίας Dendra, οι οποίες κατασκευάζονταν από τα ίδια υλικά και κατασκευάζονταν με τις ίδιες σχεδιαστικές προδιαγραφές με την πραγματική μυκηναϊκή στολή μάχης.
Οι Έλληνες Πεζοναύτες εφοδιάστηκαν με όπλα τύπου Εποχής του Χαλκού που ταίριαζαν με εκείνα που θα μεταφέρονταν από Μυκηναίους πολεμιστές στα πεδία μάχης της αρχαίας Ελλάδας τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. Στη συνέχεια, οι Πεζοναύτες διεξήγαγαν μια ρεαλιστική προσομοίωση μάχης για συνολικά 11 εξαντλητικές ώρες, κατά τη διάρκεια των οποίων εκτέθηκαν σε διάφορα σενάρια πεδίου μάχης που μπορεί να είχε συναντήσει ο τυπικός Μυκηναίος στρατιώτης.
Οι συγγραφείς της μελέτης έκαναν μεγάλες προσπάθειες για να ανασυνθέσουν τις πραγματικές συνθήκες πεδίου μάχης της Ύστερης Εποχής του Χαλκού για την προσομοίωσή τους. Μερικές από τις πληροφορίες που χρησιμοποίησαν προέρχονται από αφηγήσεις μάχης που απεικονίζονται στο επικό ποίημα του Ομήρου, την Ιλιάδα , που διαδραματίζεται στους Μυκηναϊκούς χρόνους. Παρόλο που τα έργα του Ομήρου πιστεύεται ότι γράφτηκαν κατά τον έβδομο ή τον όγδοο αιώνα π.Χ., πιθανότατα βασίζονται σε αρχαιότερες προφορικές παραδόσεις και επομένως θεωρούνται αξιόπιστα.
Ο Σταύρος Πετμεζάς και ο Παναγιώτης Ασίμογλου, μέλη της επιστημονικής ομάδας, επισημαίνουν ότι «σε καμία περίπτωση δεν διαπιστώθηκε δυσλειτουργία της πανοπλίας αναφορικά με τις κινήσεις των εθελοντών, ή υπερβολικές επιβαρύνσεις στο σώμα τους. Έτσι, 60 και πλέον χρόνια μετά την ανακάλυψή της στο χωριό Δενδρά της Αργολίδας, θα μπορούσαμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η συγκεκριμένη πανοπλία όχι μόνο επέτρεπε όλες τις απαραίτητες κινήσεις του Μυκηναίου μαχητή, αλλά και τον προστάτευε από τα εχθρικά χτυπήματα.»
Κατά τη διάρκεια της προσομοίωσης του πεδίου μάχης, η πανοπλία αποδείχθηκε ότι προσφέρει καλή προστασία έναντι των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν πριν από περισσότερα από 3.000 χρόνια, ανεξάρτητα από τις τακτικές κρούσης ή επίθεσης που χρησιμοποιήθηκαν. Εξίσου σημαντικό, η πανοπλία Dendra δεν εμπόδισε την ελευθερία κινήσεων των πεζοναυτών ούτε τους προκαλούσε ενόχληση είτε από το βάρος τους είτε από την τοποθέτησή τους στα σώματα των πεζοναυτών.
Για να προσθέσουν περαιτέρω επαλήθευση σε αυτά τα συναρπαστικά αποτελέσματα πεδίου, οι αρχαιολόγοι χρησιμοποίησαν ένα ειδικό πρόγραμμα λογισμικού που μπορεί να προσομοιώσει τις συνθήκες μάχης διαχρονικά για να δοκιμάσει την αποτελεσματικότητα της πανοπλίας μάχης σε πολλαπλά σενάρια. Αυτές οι προσομοιώσεις επιβεβαίωσαν την αποτελεσματικότητα της μυκηναϊκής πανοπλίας, προσθέτοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στον ισχυρισμό ότι η πανοπλία Dendra 3.500 ετών κατασκευάστηκε για στρατιωτική χρήση και δεν προοριζόταν να φορεθεί ως τελετουργικό ένδυμα
Ο καθηγητής Δρ Αντρέας Φλουρής, ο οποίος ηγήθηκε της όλης προσπάθειας εξηγεί: «Η πανοπλία-αντίγραφο που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη μας είχε τις ίδιες διαστάσεις και παρόμοιο βάρος με την πρωτότυπη. Οι εθελοντές μας ακολούθησαν αυστηρά ένα “ Ομηρικό διαιτολόγιο” 4.500 περίπου θερμίδων, το οποίο βασίστηκε σε σχετικές περιγραφές της Ιλιάδας. Κατά τη διάρκεια ενός πρωτοκόλλου μάχης 11 ωρών, που και αυτό σχεδιάστηκε ακολουθώντας σχετικές περιγραφές της Ιλιάδας, μετρήσαμε την ενεργειακή δαπάνη καθώς και τις επιβαρύνσεις που δέχονταν τα σώματα των εθελοντών σε θερμοκρασίες 30-36 βαθμών Κελσίου, που ήταν τυπικές για την καλοκαιρινή περίοδο στον ελλαδικό χώρο κατά το τέλος της Εποχής του Χαλκού. Μετρήσαμε δηλαδή καρδιακούς σφυγμούς, ενεργειακή κατανάλωση, θερμοκρασία πυρήνα σώματος, απώλεια υγρών, μυϊκή λειτουργία, καθώς και αιματολογικούς δείκτες»
