Ο Πολωνός Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει πολύ μακριά από μια συμφωνία που θα επιτρέψει τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, χαρακτηρίζοντας την απόσταση αυτή ως «χρόνια φωτός».
Οι δηλώσεις έγιναν σε συνέντευξη Τύπου στις 15 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με το πολωνικό μέσο Onet, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 18-19 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες.
Κύρια Σημεία των Δηλώσεων Τουσκ
Ο Τουσκ υπογράμμισε ότι, παρόλο που η ΕΕ έχει ήδη αποφασίσει την επ’ αόριστον δέσμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων (περίπου 210-246 δισ. ευρώ, με τα περισσότερα στην Euroclear στο Βέλγιο), η άμεση χρήση τους για την Ουκρανία παραμένει μακρινό ενδεχόμενο:
• «Αυτή τη στιγμή έχουμε απόφαση που επιτρέπει την επ’ αόριστον δέσμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων… Ωστόσο, από αυτό το σημείο μέχρι την ενδεχόμενη χρήση αυτών των κονδυλίων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας – πόσο μάλλον για στρατιωτική υποστήριξη – είμαστε ακόμα χρόνια φωτός μακριά», δήλωσε ο Πολωνός Πρωθυπουργός.
• Δεν αναμένεται απόφαση για διάθεση των κονδυλίων αυτών στην Ουκρανία κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ αυτή την εβδομάδα, αν και πιθανόν να υπάρξει συμφωνία για χρηματοδότηση της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια.
• Υπάρχουν όμως «έμμεσοι μηχανισμοί», όπως η χρήση των παγωμένων στοιχείων ως εγγυήσεις για δάνεια προς την Ουκρανία.
Διαφορές με τις ΗΠΑ
Ο Τουσκ τόνισε τις εμφανείς διαφορές απόψεων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ στο ζήτημα:
• «Η διαφορά απόψεων είναι απολύτως ξεκάθαρη», είπε, εξηγώντας ότι οι ΗΠΑ προτρέπουν σε προσοχή, καθώς η χρήση των assets μπορεί να δυσκολέψει πιθανές διαπραγματεύσεις.
• «Οι Αμερικανοί λένε: αφήστε τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ήσυχα, γιατί είναι δύσκολο να καθίσεις στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τον Πούτιν και να πεις “ας κάνουμε συμβιβασμό, αλλά παίρνουμε τα λεφτά σου”», ανέφερε ο Τουσκ, χαρακτηρίζοντας το επιχείρημα αυτό ως λόγο για μεγάλη προσοχή.
• Πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ μπορεί να προτιμούν διαφορετική χρήση των κονδυλίων, ενδεχομένως μετά από συνεννόηση με τη Μόσχα, και ότι δεν υπάρχει ενιαία ευρω-ατλαντική θέση.
Ευρύτερο Πλαίσιο
Η ΕΕ έχει δεσμεύσει επ’ αόριστον τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ώστε να μην αποδεσμευθούν μέχρι η Ρωσία να αποζημιώσει πλήρως την Ουκρανία για τις ζημιές που προκάλεσε. Ωστόσο, χώρες όπως το Βέλγιο εκφράζουν επιφυλάξεις λόγω νομικών και οικονομικών κινδύνων.
Οι δηλώσεις του Τουσκ έρχονται σε μια περίοδο έντονων διπλωματικών προσπαθειών για την Ουκρανία, με την ΕΕ να εξετάζει εναλλακτικούς τρόπους στήριξης, ενώ οι ΗΠΑ εμφανίζονται πιο επιφυλακτικές σε ριζικές κινήσεις που μπορεί να επηρεάσουν πιθανές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
