ΚΟΣΜΟΣ

Νετανιάχου: Βήματα Προς Συμφωνία με Συρία, Αλλά ο Δρόμος Μακρύς

Σε μια εξέλιξη που φέρνει νέα ελπίδα στα σύνορα της Μέσης Ανατολής, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε σήμερα ότι έχουν σημειωθεί πρόοδοι στις διαπραγματεύσεις για συμφωνία ασφαλείας με τη Συρία, ωστόσο μια τελική συμφωνία παραμένει μακρινή. Μιλώντας στην έναρξη της εβδομαδιαίας συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, ο Νετανιάχου συνέδεσε αυτή την προοπτική με τις πρόσφατες ισραηλινές επιτυχίες κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, βλέποντας ανοιχτό δρόμο για ειρήνη με τους βόρειους γείτονες.

Πρόοδος, Αλλά Όχι Σύντομα: Τι Λέει ο Νετανιάχου

«Διεξάγουμε συνομιλίες με τους Σύριους, υπάρχει κάποια πρόοδος, αλλά έχουμε ακόμα δρόμο να διανύσουμε», τόνισε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας ότι τέτοιες επαφές –όπως και αυτές με τον Λίβανο– «δεν θα ήταν δυνατές χωρίς τις αποφασιστικές μας νίκες στο βόρειο μέτωπο και αλλού». Η δήλωση έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς η Συρία, μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, επιδιώκει σταθερότητα, ενώ το Ισραήλ ενισχύει την παρουσία του στα συριακά Υψίπεδα του Γκολάν και τις ζώνες ασφαλείας.

Η συμφωνία, που πιέζεται από τις ΗΠΑ, στοχεύει να αντικαταστήσει την παλιά συμφωνία αποστρατικοποίησης του 1974, η οποία έγινε άκυρη μετά την κατάρρευση του Άσαντ. Στόχος είναι η πρόληψη τρομοκρατικών απειλών, η διασφάλιση των συνόρων και η αποτροπή νέων συγκρούσεων, με τον Νετανιάχου να βλέπει ευκαιρία για «ειρήνη με τους γείτονες προς τα βόρεια». Ωστόσο, ισραηλινές πηγές εκτιμούν χαμηλή πιθανότητα συνάντησης Νετανιάχου-αλ-Σάραα στα περιθώρια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Η Στάση της Συρίας: Απαραίτητη Συμφωνία με Προϋποθέσεις

Από την πλευρά της Δαμασκού, ο μεταβατικός πρόεδρος Αχμέντ αλ-Σάραα δήλωσε την Τετάρτη ότι οι διαπραγματεύσεις «μπορεί να φέρουν αποτελέσματα τις επόμενες ημέρες», χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία ασφαλείας ως «ανάγκη» για τη Συρία. Ο αλ-Σάραα τόνισε ότι πρέπει να σέβεται τον συριακό εναέριο χώρο και την εδαφική ακεραιότητα, με εποπτεία από τον ΟΗΕ, ενώ η Δαμασκός ελπίζει σε παύση ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών και απόσυρση ισραηλινών δυνάμεων από νότιες περιοχές.

Οι συνομιλίες, που διεξάγονται με αμερικανική μεσολάβηση –όπως η πεντάωρη συνάντηση στο Λονδίνο την προηγούμενη εβδομάδα–, εστιάζουν σε ζώνες αποστρατικοποίησης και εγγυήσεις κατά τρομοκρατικών ομάδων. Αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως ο ειδικός απεσταλμένος Τομ Μπάρακ, πιέζουν για πρόοδο πριν την ΟΗΕ, με αναφορές ότι η συμφωνία είναι «99% έτοιμη», αν και ο Νετανιάχου παραμένει επιφυλακτικός.

Το Μεγαλύτερο Πλαίσιο: Από τον Λίβανο στη Συρία

Η δήλωση του Νετανιάχου έρχεται μετά τις ισραηλινές επιχειρήσεις κατά της Χεζμπολάχ, που, σύμφωνα με τον ίδιο, άνοιξαν «παράθυρα ευκαιρίας» για σταθερότητα. Το Ισραήλ, που έχει καταλάβει ζώνες buffer στη Συρία μετά την κατάρρευση του Άσαντ, βλέπει τη συμφωνία ως τρόπο να αποτρέψει νέες απειλές από ισλαμιστικές ομάδες. Η Δαμασκός, από την άλλη, θέλει να σταθεροποιήσει το νέο της καθεστώς, με τις ΗΠΑ να παίζουν ρόλο «γέφυρας» για να αποφευχθούν εσκαλάρισμα.

Ειδικοί προειδοποιούν ότι, παρόλο που υπάρχει δυναμική, ζητήματα όπως τα Υψίπεδα του Γκολάν –που το Ισραήλ κατέχει από το 1967– παραμένουν εμπόδιο. Ο αλ-Σάραα έχει ξεκαθαρίσει ότι οποιαδήποτε συμβιβασμός εκεί θα σήμαινε «το τέλος της διακυβέρνησής του».

Τι Περιμένουμε Επόμενα Βήματα;

Ο Νετανιάχου συγκαλεί σύσκεψη απόψε για να συζητήσει την εξέλιξη, ενώ η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ –όπου θα παρευρεθούν και οι δύο ηγέτες– μπορεί να φέρει νέες εξελίξεις. Αν η συμφωνία προχωρήσει, θα μπορούσε να είναι το πρώτο βήμα προς ευρύτερη αποκλιμάκωση, ενισχύοντας τη σταθερότητα σε μια ταραχώδη περιοχή.

Ωστόσο, με τον Νετανιάχου να τονίζει ότι «η συμφωνία δεν είναι άμεση», η αγωνία παραμένει. Σε μια Μέση Ανατολή γεμάτη αβεβαιότητες, αυτή η πρόοδος θυμίζει ότι η ειρήνη χτίζεται βήμα-βήμα – και πάντα με προσοχή.