Νάξος: Οι Νεάντερταλ έφθασαν εκεί πριν από 200.000 χρόνια

Ο λόφος της Στελίδας στη δυτική ακτή της Νάξου, ευρισκόμενος περίπου τρία χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Χώρας, αποτελεί το επίκεντρο της αρχαιότερης γνωστής εγκατάστασης και δραστηριότητας στο κεντρικό Αιγαίο. Η πρόσφατη έρευνα, που διεξήχθη στην περιοχή, αποκάλυψε περίπου 9.000 ευρήματα, τα οποία χρονολογούνται από πριν από 13.000 έως τουλάχιστον 200.000 χρόνια. Αυτή η μεγάλη χρονική περίοδος καλύπτει την παρουσία τόσο των σύγχρονων ανθρώπων (Homo sapiens) όσο και παλαιότερων παλαιολιθικών ανθρώπων, όπως οι Νεάντερταλ.

Τα ευρήματα της Στελίδας είναι εξαιρετικά σημαντικά, καθώς παρέχουν πολύτιμα στοιχεία για την ανθρώπινη κατοίκηση και δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της μέσης Πλειστόκαινης περιόδου. Ειδικά, η επιβεβαίωση της παρουσίας Νεάντερταλ και άλλων προγόνων του ανθρώπου στην Νάξο αποτελεί μία από τις πρώτες τεκμηριωμένες αποδείξεις πολιτισμικής δραστηριότητας στο κεντρικό Αιγαίο. Μέχρι τώρα, ίχνη Νεάντερταλ και άλλων ανθρώπων πριν από τον Homo sapiens είχαν βρεθεί μόνο στις δύο όχθες του Αιγαίου, δηλαδή στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Ανατολία.

Οι συστηματικές ανασκαφές επέτρεψαν την ανακάλυψη εργαλείων και άλλων αντικειμένων, που αποδεικνύουν την εξελιγμένη τεχνολογική ικανότητα των πρώτων κατοίκων της περιοχής. Η ανάλυση των ευρημάτων αυτών προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για τις καθημερινές δραστηριότητες και τον τρόπο ζωής των αρχαίων ανθρώπων. Επιπλέον, η χρονολόγηση των ευρημάτων επιβεβαιώνει τη συνεχή ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή για χιλιάδες χρόνια, αποκαλύπτοντας έτσι τη σημασία της Νάξου ως κέντρου ανθρώπινης δραστηριότητας στην αρχαία εποχή.

Η κατανόηση των μεταναστευτικών διαδρομών και των κλιματικών συνθηκών της εποχής αποτελεί κλειδί για την ανάλυση της ανθρώπινης παρουσίας στο κεντρικό Αιγαίο. Οι επιστήμονες εικάζουν ότι υπήρχαν εναλλακτικές διαδρομές για τους πρώιμους Homo sapiens και τους Νεάντερταλ από την Αφρική και την Ανατολία προς τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι πρώτοι Homo sapiens της ανώτερης παλαιολιθικής περιόδου, γνωστοί και ως Ωρινάκιοι, πιθανόν διέσχιζαν το Αιγαίο με πλεούμενα, αξιοποιώντας τις θαλάσσιες διαδρομές για τη μετακίνηση τους.

Αντίθετα, οι Νεάντερταλ, οι οποίοι προηγήθηκαν χρονολογικά, πιθανόν εκμεταλλεύονταν τις χερσαίες διαδρομές σε περιόδους που η στάθμη των υδάτων ήταν χαμηλότερη. Αυτή η αλλαγή στη στάθμη των υδάτων συνδέεται με τις κλιματικές μεταβολές της εποχής, οι οποίες επηρέαζαν τις γεωγραφικές συνθήκες και τις δυνατότητες μετακίνησης. Επιπλέον, οι Νεάντερταλ ενδέχεται να έκαναν διαδοχικές σύντομες θαλάσσιες διαδρομές, χρησιμοποιώντας μικρά πλεούμενα για να διασχίσουν τα νερά του Αιγαίου.

Οι κλιματικές συνθήκες εκείνης της εποχής ήταν επίσης κρίσιμες για την ανθρώπινη μετανάστευση. Οι παγετώδεις περίοδοι και οι διαδοχικές θερμότερες φάσεις διαμόρφωναν το τοπίο και τις διαθέσιμες πόρους. Οι παγετώνες μείωναν τα επίπεδα της θάλασσας, αποκαλύπτοντας χερσαίες οδούς που διευκολύναν τις μετακινήσεις των ανθρώπινων πληθυσμών. Αυτές οι συνθήκες προσέφεραν στηρίγματα για την κατανόηση των διαδρομών και της πολιτισμικής δραστηριότητας στην περιοχή.

Επισκεφτείτε τη σελίδα του Stelida.org για περισσότερες πληροφορίες