Μπετόβεν: Νέα Θεωρία για την Κώφωση του – Συνδέεται με την κατανάλωση κρασιού σύμφωνα με το Χάρβαρντ
Η αλληλεπίδραση μεταξύ κρασιού και υγείας πυροδοτούσε πάντα ίντριγκες και ανησυχίες, και πουθενά αυτή η σύνδεση δεν είναι πιο δραματική όσο στις ιστορικές αναλύσεις της ζωής του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ έχει προσφέρει συναρπαστικές πληροφορίες για την φθίνουσα υγεία του θρυλικού συνθέτη, ιδιαίτερα την καλά τεκμηριωμένη απώλεια ακοής του, υποδηλώνοντας μια πιθανή σχέση με τη δηλητηρίαση από μόλυβδο. Αυτή η αποκάλυψη βασίζεται στην ανάλυση δειγμάτων μαλλιών του Μπετόβεν, αποκαλύπτοντας επίπεδα μολύβδου έως και 90 φορές υψηλότερα από αυτό που θεωρείται φυσιολογικό σήμερα.
Η δηλητηρίαση από μόλυβδο, ένας ένοχος που κρύβεται σε κοινή θέα σε πολλές ιστορικές μαρτυρίες, φαίνεται να έχει εισχωρήσει στη ζωή του Μπετόβεν, κυριολεκτικά, μέσω του κρασιού που αγαπούσε. Η πρακτική της προσθήκης μολύβδου στο κρασί δεν ήταν ασυνήθιστη στην εποχή του Μπετόβεν. χρονολογείται από αρχαίους πολιτισμούς όπως η Ρώμη και η Ελλάδα. Συχνά προστέθηκε μόλυβδος στο κρασί για να ενισχύσει τη γεύση του, να μειώσει την πικρία των τανινών και να διατηρήσει τη φρεσκάδα του. Επιπλέον, βοήθησε στη διαύγαση του κρασιού, δίνοντάς του μια πιο ελκυστική, λαμπερή εμφάνιση. Ενώ αυτές οι βελτιώσεις έκαναν το κρασί πιο ευχάριστο βραχυπρόθεσμα, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία ήταν τρομερές, συμβάλλοντας σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως κοιλιακό άλγος, πονοκεφάλους και σε σοβαρές περιπτώσεις θάνατο.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι η υψηλή περιεκτικότητα σε μόλυβδο στο σώμα του Μπετόβεν θα μπορούσε να προέρχεται από πολλές πηγές. Εκτός από το «μολυβένιο» κρασί, ο Μπετόβεν ήταν γνωστό ότι κατανάλωνε μεγάλες ποσότητες ψαριών από τον ποταμό Δούναβη, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν πολύ μολυσμένος από βιομηχανικές δραστηριότητες. Αυτός ο συνδυασμός διατροφικών επιλογών πιθανότατα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην έκθεσή του σε μόλυβδο.
Αν και δεν είναι σαφές εάν η δηλητηρίαση από μόλυβδο ήταν η άμεση αιτία του θανάτου του Μπετόβεν το 1827, οι ερευνητές πιστεύουν ότι σχεδόν σίγουρα έπαιξε ρόλο στην προοδευτική απώλεια ακοής του. Είναι μια συγκλονιστική εικόνα: μια από τις μεγαλύτερες μουσικές ιδιοφυΐες του κόσμου, που δεν μπορεί να ακούσει τις δικές του υπέροχες συνθέσεις, αλλά συνεχίζει να δημιουργεί μερικές από τις πιο όμορφες και επαναστατικές συμφωνίες στην ιστορία της μουσικής.
Αυτή η νέα μελέτη όχι μόνο ρίχνει μια τραγική σκιά στους προσωπικούς αγώνες του Μπετόβεν, αλλά χρησιμεύει επίσης ως έντονη υπενθύμιση των ιστορικών κινδύνων που συνδέονται με ορισμένες πρακτικές παραγωγής τροφίμων και ποτών. Ευτυχώς, οι σύγχρονοι κανονισμοί ευαισθητοποίησης και υγείας έχουν αποτρέψει την παραγωγή κρασιού μακριά από τέτοιες επικίνδυνες πρακτικές, επιτρέποντας στους λάτρεις του κρασιού σήμερα να επιδοθούν στο αγαπημένο τους ρόφημα χωρίς τους κινδύνους που αντιμετώπιζε ο Μπετόβεν.
Αναλογιζόμενος αυτό, η αφήγηση της ζωής του Μπετόβεν και η μάχη του με την απώλεια ακοής εμπλουτίζει όχι μόνο την κατανόησή μας για το ιατρικό ιστορικό, αλλά και βαθαίνει την εκτίμησή μας για την ανθεκτικότητα και τη δημιουργικότητά του κάτω από τέτοιες δύσκολες συνθήκες. Μας υπενθυμίζει τους βαθείς τρόπους με τους οποίους οι προσωπικές δυσκολίες των καλλιτεχνών μπορούν να επηρεάσουν τη δουλειά τους, προσθέτοντας στρώματα νοήματος που αντηχούν ανά τους αιώνες. Καθώς πίνουμε τα ασφαλώς παραγόμενα σύγχρονα κρασιά μας, ίσως μια στιγμή προβληματισμού για το παρελθόν μπορεί να ενισχύσει την εκτίμησή μας για το παρόν.
