Μετφορμίνη: Tο ταπεινό φάρμακο για τον διαβήτη, στο μικροσκόπιο της μακροζωίας
Εδώ και δεκαετίες, επιστήμονες και ερευνητές αναζητούν το «ελιξίριο» της νεότητας και της μακροζωίας. Ενώ οι περισσότερες έρευνες εστιάζουν σε ακριβές και καινοτόμες θεραπείες, μια νέα μελέτη στρέφει το βλέμμα σε ένα απροσδόκητο μέρος: σε ένα φάρμακο που χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2.
Η μετφορμίνη, ένα οικονομικά προσιτό φάρμακο που χρησιμοποιείται για περισσότερα από 60 χρόνια, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της επιστημονικής κοινότητας, καθώς όλο και περισσότερα στοιχεία υποδηλώνουν ότι μπορεί να προσφέρει πολλά περισσότερα από τον απλό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
Η επιστήμη πίσω από την ελπίδα
Οι πρώτες υποψίες για τις αντιγηραντικές ιδιότητες της μετφορμίνης προέκυψαν από επιδημιολογικές μελέτες, οι οποίες έδειξαν ότι ασθενείς με διαβήτη που λάμβαναν το φάρμακο ζούσαν συχνά περισσότερο από άτομα χωρίς διαβήτη. Πώς μπορεί να συμβαίνει αυτό;
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η μετφορμίνη επηρεάζει τις βασικές κυτταρικές διεργασίες που σχετίζονται με τη γήρανση. Ενεργοποιεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται AMPK, η οποία ρυθμίζει τον μεταβολισμό των κυττάρων και επιδιορθώνει το DNA. Μέσω αυτής της δράσης, το φάρμακο μιμείται τα αποτελέσματα του θερμιδικού περιορισμού, μιας γνωστής στρατηγικής που έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει το προσδόκιμο ζωής σε πολλά είδη. Επιπλέον, η μετφορμίνη έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες, ενώ βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, παράγοντες που είναι κρίσιμοι για τη διατήρηση της υγείας.
Το πείραμα σε γυναίκες και οι κλινικές δοκιμές
Μια πρόσφατη μελέτη σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με διαβήτη τύπου 2 διαπίστωσε ότι όσες λάμβαναν μετφορμίνη είχαν 30% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου πριν από την ηλικία των 90 ετών, σε σύγκριση με εκείνες που λάμβαναν άλλο φάρμακο για τον διαβήτη.
Ωστόσο, το πιο εντυπωσιακό βήμα στην έρευνα είναι η διεξαγωγή της μελέτης TAME (Targeting Aging with Metformin – Στοχεύοντας τη Γήρανση με Μετφορμίνη). Πρόκειται για μια μεγάλης κλίμακας κλινική δοκιμή, η οποία θα περιλαμβάνει 3.000 άτομα μεταξύ 65 και 79 ετών που δεν πάσχουν από διαβήτη. Η μελέτη στοχεύει να αποδείξει για πρώτη φορά ότι η μετφορμίνη μπορεί να καθυστερήσει την εμφάνιση και την εξέλιξη χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο καρκίνος και η άνοια.
Αισιοδοξία, αλλά με προσοχή
Ενώ τα ευρήματα είναι άκρως ενθαρρυντικά, οι επιστήμονες παραμένουν επιφυλακτικοί. Τα αποτελέσματα από την TAME trial αναμένονται σε λίγα χρόνια και θα δώσουν την οριστική απάντηση για το αν η μετφορμίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντιγηραντικό φάρμακο.
Μέχρι τότε, η μετφορμίνη παραμένει ένα σημαντικό φάρμακο για τον διαβήτη, και κανείς δεν πρέπει να τη χρησιμοποιεί χωρίς την καθοδήγηση γιατρού. Ωστόσο, η έρευνα γύρω από τις δυνατότητές της ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην επιστήμη της μακροζωίας, αποδεικνύοντας ότι το μυστικό για μια πιο υγιή και μακρά ζωή μπορεί να κρύβεται εκεί που δεν το περιμένουμε.
