Σε μια κίνηση που υπογραμμίζει την αναγκαιότητα ενίσχυσης των δεσμών εντός του ΝΑΤΟ, ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία στις 30 Οκτωβρίου, για συνομιλίες με τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η ανακοίνωση από το Βερολίνο, λίγες ημέρες πριν από την επίσκεψη, έρχεται σε μια περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, όπου η Γερμανία επιδιώκει να εδραιώσει τη στρατηγική της συνεργασία με την Άγκυρα, εστιάζοντας σε αμυντικά προγράμματα, εμπορικές σχέσεις και την κρίση στην Ουκρανία. Παρά τις ιστορικές εντάσεις, όπως η στάση της Τουρκίας απέναντι σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και η διαχείριση της μετανάστευσης, η επίσκεψη αυτή φαίνεται να στοχεύει σε πρακτικά οφέλη για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Ο Μερτς, πρώην ηγέτης της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) και νυν Καγκελάριος μετά τις πρόσφατες εκλογές, θα συναντήσει τον Ερντογάν στην Άγκυρα σε μια συνάντηση που χαρακτηρίζεται από το Βερολίνο ως «κλειδί για κοινά ζητήματα». Σύμφωνα με τον αναπληρωτή κυβερνητικό εκπρόσωπο Σεμπάστιαν Χίλε, η Τουρκία παραμένει «σημαντικός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ», με την επίσκεψη να εστιάζει σε διμερείς σχέσεις και διεθνή θέματα. Αυτή θα είναι η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Μερτς στην τουρκική πρωτεύουσα ως Καγκελάριος, μετά από αρχική συνάντηση με τον Ερντογάν τον Μάιο του 2025, στο περιθώριο της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στα Τιράνα της Αλβανίας. Εκεί, οι δύο ηγέτες είχαν θέσει τα θεμέλια για βαθύτερη συνεργασία, με τον Γερμανό Καγκελάριο να τονίζει την «υψηλή στρατηγική σημασία» της Τουρκίας ως εταίρου.
Κεντρικό θέμα της ατζέντας αναμένεται να είναι η αμυντική συνεργασία, ιδίως η πιθανή πώληση γερμανικών μαχητικών Eurofighter Typhoon στην Τουρκία. Η Άγκυρα εκφράζει ενδιαφέρον για την αγορά δεκάδων αεροσκαφών, σε μια συμφωνία που παράγεται από ευρωπαϊκό κοινό εγχείρημα και θα ενισχύσει την τουρκική αεροπορία εντός του ΝΑΤΟ. Ο Μερτς, σε δηλώσεις του τον Μάιο στο NATO, είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο, λέγοντας: «Ως ομοσπονδιακή κυβέρνηση, θα πρέπει να αποφασίσουμε αν πρέπει να παραδώσουμε μαχητικά στην Τουρκία». Η συμφωνία αυτή, που εκτιμάται σε δισεκατομμύρια ευρώ, θα μπορούσε να ξεκλειδώσει περαιτέρω συνεργασίες σε τεχνολογίες άμυνας, αλλά και να αντιμετωπίσει ανησυχίες για την εξάρτηση της Τουρκίας από ρωσικά συστήματα S-400, που έχουν προκαλέσει εντάσεις με την Ουάσινγκτον και την Αθήνα. Ο Ερντογάν, σε προηγούμενες συναντήσεις όπως αυτή στη Χάγη τον Ιούνιο, είχε ζητήσει στήριξη από τον Μερτς για την προώθηση αυτής της συμφωνίας, βλέποντας στην Γερμανία έναν βασικό εταίρο για την εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων.
Παράλληλα, οι συνομιλίες θα καλύψουν εμπορικά και οικονομικά ζητήματα, με έμφαση στην αύξηση του όγκου συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών, που ήδη ξεπερνούν τα 40 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η Γερμανία, ως μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας στην ΕΕ, ενδιαφέρεται για διευκόλυνση βίζας και επενδύσεις, ιδίως στον τομέα της πράσινης ενέργειας και της βιομηχανίας. Οι περίπου 3 εκατομμύρια Τούρκοι μετανάστες στη Γερμανία παίζουν καθοριστικό ρόλο σε αυτές τις σχέσεις, συμβάλλοντας στην οικονομική και πολιτιστική ανταλλαγή. Ωστόσο, η ατζέντα δεν αγνοεί τις προκλήσεις: Η μετανάστευση, με την Τουρκία να φιλοξενεί πάνω από 3,5 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες βάσει συμφωνίας του 2016, παραμένει αγκάθι, ενώ η στάση της Άγκυρας απέναντι στην Ουκρανία –όπου διαμεσολαβεί σε διαπραγματεύσεις αλλά διατηρεί οικονομικούς δεσμούς με τη Μόσχα– προκαλεί επιφυλάξεις στο Βερολίνο. Ο Μερτς είχε προηγουμένως προτρέψει τον Ερντογαν να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για να φέρει τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, μετά από τρία χρόνια πολέμου.
Η επίσκεψη εντάσσεται σε ευρύτερο πλαίσιο γερμανικής διπλωματίας, μετά από πρόσφατες συναντήσεις του Μερτς με ηγέτες όπως ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, όπου ο Καγκελάριος έθεσε την Τουρκία ως «εξαιρετικά πολύτιμο και σημαντικό εταίρο» στην Ατλαντική Συμμαχία. Παρά τις διαφωνίες, όπως η τουρκική στήριξη στη Χαμάς ή οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, η Γερμανία βλέπει στην Άγκυρα έναν αναντικατάστατο παράγοντα σταθερότητας, ιδίως εν μέσω της κρίσης στην Ουκρανία και της αστάθειας στη Συρία. Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, βλέπει στην επίσκεψη ευκαιρία να ενισχύσει τη θέση της Τουρκίας στην Ευρώπη και να προωθήσει αιτήματα όπως η αναβάθμιση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η συνάντηση θα μπορούσε να φέρει απτά αποτελέσματα, όπως προκαταρκτικές συμφωνίες για τα Eurofighter και βελτίωση της μετανάστευσης, αλλά και να αναδείξει βαθύτερες διαφορές σε θέματα όπως η ελευθερία του Τύπου και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Με την Ευρώπη να ψάχνει ενότητα απέναντι σε εξωτερικές απειλές, η επίσκεψη του Μερτς στέλνει μήνυμα πραγματισμού: Η συνεργασία με την Τουρκία είναι απαραίτητη, ακόμη και αν απαιτεί συμβιβασμούς. Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Καγκελάριος, «Η Τουρκία είναι χώρα υψίστης στρατηγικής σημασίας».