Μια από τις μεγαλύτερες και μακροχρόνιες μελέτες που έγιναν ποτέ, με πάνω από 96.000 συμμετέχοντες, έφερε ευχάριστα νέα για όσους θέλουν να γλιτώσουν από τη χρόνια δυσκοιλιότητα όσο μεγαλώνουν: Η μεσογειακή και η φυτική διατροφή μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο – και το πιο εντυπωσιακό; Δεν οφείλεται μόνο στις φυτικές ίνες, όπως όλοι νομίζαμε μέχρι σήμερα.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε σήμερα 24 Νοεμβρίου 2025 στο έγκριτο περιοδικό Gastroenterology από την ομάδα του Mass General Brigham (ΗΠΑ), παρακολούθησε για δεκαετίες τις διατροφικές συνήθειες μεσαίας και τρίτης ηλικίας ενηλίκων και κατέληξε σε ξεκάθαρα συμπεράσματα:
- Μεσογειακή διατροφή και αυστηρά φυτική διατροφή συνδέθηκαν με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιας δυσκοιλιότητας (δηλαδή συμπτώματα που διαρκούν τουλάχιστον 12 εβδομάδες μέσα σε έναν χρόνο).
- Δυτικού τύπου διατροφή (πολλά κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα, γλυκά, τηγανητά, λίγα λαχανικά) και φλεγμονώδης διατροφή αύξησαν τον κίνδυνο.
- Οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων (low-carb/keto) δεν φάνηκε να επηρεάζουν ιδιαίτερα – ούτε θετικά ούτε αρνητικά.
«Πάντα πιστεύαμε ότι η βελτίωση έρχεται αποκλειστικά από τις φυτικές ίνες», εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης, γαστρεντερολόγος Kyle Staller από το Massachusetts General Hospital. «Όμως τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η προστασία της μεσογειακής και της φυτικής διατροφής λειτουργεί ανεξάρτητα από την ποσότητα φυτικών ινών. Υπάρχει κάτι άλλο – πιθανότατα τα αντιφλεγμονώδη συστατικά, τα καλά λιπαρά, οι πολυφαινόλες και η ποικιλία μικροβίων του εντέρου».
Τι σημαίνει πρακτικά για την καθημερινότητά μας;
- Προστατεύουν: Λαχανικά, φρούτα, ξηροί καρποί, όσπρια, ελαιόλαδο, ψάρια, ολικής άλεσης δημητριακά – δηλαδή κλασική μεσογειακή ή plant-based διατροφή.
- Αυξάνουν τον κίνδυνο: Κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, γλυκά, αναψυκτικά με ζάχαρη, τηγανητά, λευκό ψωμί και γενικά φαγητά που προκαλούν φλεγμονή.
- Ουδέτερες: Οι πολύ αυστηρές low-carb δίαιτες δεν φάνηκε να βοηθούν ούτε να βλάπτουν ιδιαίτερα την κινητικότητα του εντέρου.
«Η χρόνια δυσκοιλιότητα επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους και μειώνει δραματικά την ποιότητα ζωής», τονίζει ο Δρ Staller. «Τα ευρήματα δείχνουν ότι, καθώς μεγαλώνουμε, η επιλογή μιας υγιεινής διατροφής μπορεί να προστατεύσει το έντερο με τρόπους που ξεπερνούν τα γνωστά οφέλη για την καρδιά».
Η μελέτη βασίστηκε σε τρεις ιστορικές μεγάλες κοόρτες (Nurses’ Health Study, Nurses’ Health Study II και Health Professionals Follow-Up Study) και είναι η πρώτη που αποδεικνύει ότι ορισμένες διατροφικές συνήθειες μπορούν να προλάβουν τη χρόνια δυσκοιλιότητα – όχι απλώς να την ανακουφίσουν όταν εμφανιστεί.
Άρα, αν θέλετε το έντερό σας να συνεχίσει να λειτουργεί σαν ελβετικό ρολόι και στα 70+, η απάντηση δεν είναι «περισσότερες φυτικές ίνες και τέλος». Είναι ένα πιάτο γεμάτο χρώματα, ελαιόλαδο και ποικιλία φυτικών τροφών – ακριβώς όπως το έκαναν οι παππούδες μας στη Μεσόγειο εδώ και αιώνες.