Σε μια δραματική παρέμβαση εν μέσω αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις Μόσχας-Ουάσιγκτον, ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε κατηγορηματικά ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να αποδεχτεί οποιαδήποτε εκεχειρία που θα επιτρέψει στη Ρωσία να «επιστρέψει με τρίτη εισβολή». Κατά τη διάρκεια της πρώτης του επίσημης επίσκεψης στην Ιρλανδία, ο Ζελένσκι τόνισε ότι η αμερικανική διπλωματία στη Μόσχα πρέπει να περιλαμβάνει «δεσμευτικές εγγυήσεις ασφαλείας» που θα καθιστούν αδύνατη μια νέα ρωσική επίθεση, σε μια στιγμή που οι συνομιλίες μεταξύ Βλαντίμιρ Πούτιν και Αμερικανών απεσταλμένων ολοκληρώθηκαν χωρίς πρόοδο.
Η δήλωση αυτή, που έγινε σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ιρλανδό Ταοίσέαχ Μίτσελ Μάρτιν, έρχεται αμέσως μετά τις πέντεωρες συζητήσεις στο Κρεμλίνο μεταξύ του Πούτιν και των Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, οι οποίες περιγράφηκαν ως «κατασκευαστικές» αλλά χωρίς «επιλογή συμβιβασμού». Ο Ζελένσκι, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Ολένα Ζελένσκα, έφτασε στο Δουβλίνο σε μια «κρίσιμη φάση», όπως χαρακτηρίστηκε, για το ουκρανικό ειρηνευτικό σχέδιο, όπου οι ΗΠΑ πιέζουν για γρήγορη λύση, αλλά η Ευρώπη και το Κίεβο επιμένουν σε εγγυήσεις που θα αποτρέψουν επανάληψη του πολέμου. «Δεν παίζουμε παιχνίδια πίσω από την πλάτη της Ουκρανίας», είπε χαρακτηριστικά, απορρίπτοντας κάθε σενάριο που θα άφηνε τη χώρα ευάλωτη σε μελλοντικές απειλές.
Η επίσκεψη στην Ιρλανδία: Στήριξη και προκλήσεις
Η σύντομη επίσκεψη του Ζελένσκι στην Ιρλανδία –μια χώρα με στρατιωτική ουδετερότητα και προεδρία ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2026– ξεκίνησε με θερμή υποδοχή: Συνάντηση με την νέα Πρόεδρο Κάθριν Κόννολι στο Άρας αν Ουχταράιν, όπου έγινε ο πρώτος ξένος ηγέτης που υποδέχθηκε από αυτήν, και ομιλία στο Ουίρεχτας (ιρλανδικό κοινοβούλιο), όπου έλαβε όρθια ουατίδα και χειροκροτήματα. Ο Μάρτιν, στέκοντας «ώμος με ώμο» δίπλα του, καταδίκασε τον Πούτιν και επανέλαβε την «ακλόνητη δέσμευση» της Ιρλανδίας για την Ουκρανία, χαρακτηρίζοντας την «εξαιρετική επιμονή» της στην υπεράσπιση της ελευθερίας.
Πρακτικά, η Ιρλανδία ανακοίνωσε νέες δεσμεύσεις: Επιπλέον 100 εκατομμύρια ευρώ σε μη θανατηφόρα στρατιωτική βοήθεια (συνολικά 200 εκατ. για το 2025), 25 εκατομμύρια για την αποκατάσταση και προστασία της ουκρανικής ενεργειακής υποδομής, και 35,4 εκατομμύρια σε ανθρωπιστική βοήθεια και σταθεροποίηση. Αυτές οι ανακοινώσεις έρχονται σε αντίθεση με την ευρύτερη ευρωπαϊκή τάση μείωσης υποστήριξης λόγω αντιμεταναστευτικών αισθημάτων –η Ιρλανδία φιλοξενεί πάνω από 80.000 Ουκρανούς πρόσφυγες, αλλά περιορίζει σταδιακά τις παροχές στέγασης και επιδομάτων από το 2022. Ο Ζελένσκι, ωστόσο, δήλωσε ευγνώμων για οποιαδήποτε βοήθεια, χωρίς να εστιάζει στα επίπεδα: «Δεν μπορώ να ανησυχώ για το μέγεθος της ιρλανδικής στήριξης – είμαι απλώς ευγνώμων που συνεχίζεται».
Στην ομιλία του στο Ουίρεχτας, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε «μεγάλη τιμή» την παρουσία του σε μια χώρα που «κατανοεί την τιμή της ελευθερίας», και αποκάλεσε την Ιρλανδία και την Ουκρανία «ενωμένες για πραγματική ειρήνη». Εξέφρασε επίσης ετοιμότητα για συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ, τονίζοντας ότι η Ουκρανία είναι ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις, αλλά μόνο με «δεσμευτικές εγγυήσεις» –όπως η προσωρινή τοποθέτηση ουκρανικού εδάφους υπό «ομπρέλα ΝΑΤΟ» για να σταματήσει η «ζεστή φάση» του πολέμου, και διπλωματική ανάκτηση των υπόλοιπων περιοχών.
Το πλαίσιο: Αδιέξοδο στη Μόσχα και πιέσεις από Ευρώπη-ΝΑΤΟ
Οι δηλώσεις του Ζελένσκι συμπίπτουν χρονικά με το τέλος των συνομιλιών στη Μόσχα, όπου το ρωσικό σχέδιο –με έμφαση σε εδαφικές παραχωρήσεις και άρση κυρώσεων– συγκρούστηκε με τις «κόκκινες γραμμές» της Ουκρανίας. Το αναθεωρημένο αμερικανικό σχέδιο, τώρα σε 20 σημεία μετά από διαβουλεύσεις με το Κίεβο, προτείνει επενδύσεις από παγωμένα ρωσικά assets (περίπου 100 δισ. δολάρια) για ανοικοδόμηση, με τις ΗΠΑ να παίρνουν το 50% των κερδών, αλλά η Ρωσία επιμένει σε πλήρη έλεγχο Ντονμπάς και αποστρατιωτικοποίηση. Ο Πούτιν, από την πλευρά του, απέρριψε ευρωπαϊκές τροποποιήσεις ως «σαμποτάζ», ενώ απείλησε με κλιμάκωση στη Μαύρη Θάλασσα.
Στις Βρυξέλλες, η σύνοδος υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ –με τον Μαρκ Ρούτε να καλεί για «συνεχή ροή όπλων»– ενισχύει τη θέση του Ζελένσκι, προτείνοντας «σύμπραξη προθύμων» με στρατεύματα για φύλαξη εκεχειρίας. Η Ιρλανδία, παρά την ουδετερότητά της, χρησιμοποιεί την επίσκεψη για να ενισχύσει τη στήριξη, ενώ αναλυτές βλέπουν στο ταξίδι του Ζελένσκι μια προσπάθεια να πιέσει την Ουάσιγκτον για πιο ισορροπημένη προσέγγιση, αποφεύγοντας «άδικη ειρήνη».
Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με μηνύματα αλληλεγγύης –«Σας ευχαριστώ Ιρλανδία, Δόξα στην Ουκρανία!»–, αλλά αφήνει ανοιχτό το ερώτημα: Θα ενσωματώσουν οι ΗΠΑ τις απαιτήσεις για εγγυήσεις στο σχέδιό τους, ή θα επικρατήσει η βιασύνη για κατάπαυση πυρός χωρίς βάθος; Με τον πόλεμο να διαρκεί σχεδόν τέσσερα χρόνια και καθημερινές απώλειες, η φωνή του Ζελένσκι υπενθυμίζει ότι η ειρήνη δεν είναι απλώς στάση πυρός, αλλά εγγύηση επιβίωσης. Ο κόσμος περιμένει τις επόμενες κινήσεις από Μόσχα, Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες.