Ερντογάν: «Ο ΟΗΕ Χρειάζεται Σοβαρή Αναμόρφωση για Δικαιοσύνη Υπέρ των Παλαιστινίων»
Η Τουρκία Πιέζει για Μεταρρύθμιση του ΟΗΕ στην 80ή Επέτειο του Οργανισμού
Κατά την 80ή επέτειο της ίδρυσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε σήμερα, 11 Αυγούστου 2025, για «σοβαρή αναμόρφωση» του ΟΗΕ, δηλώνοντας ότι «είναι συλλογική μας ευθύνη να καταστήσουμε τον ΟΗΕ πλατφόρμα που εκπροσωπεί τη διεθνή δικαιοσύνη απέναντι στις θηριωδίες που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι». Η δήλωση, που έγινε στο πλαίσιο της επετείου, αντικατοπτρίζει τη μακροχρόνια θέση της Τουρκίας για αναδιάρθρωση του ΟΗΕ, ενώ εγείρει ερωτήματα για την εφικτότητα και τα κίνητρα πίσω από την πρόταση αυτή.
Η Τοποθέτηση του Ερντογάν
Σύμφωνα με διεθνή μέσα όπως η Anadolu Agency και το TRT Global, ο Ερντογάν, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα, υπογράμμισε ότι ο ΟΗΕ πρέπει να μεταρρυθμιστεί για να ανταποκριθεί στις σύγχρονες παγκόσμιες προκλήσεις. Επικρίνοντας τη δομή του Συμβουλίου Ασφαλείας, επανέλαβε το σύνθημα «ο κόσμος είναι μεγαλύτερος από πέντε», αμφισβητώντας την κυριαρχία των πέντε μονίμων μελών (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία). Εστίασε ιδιαίτερα στην κρίση στη Γάζα, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση των Παλαιστινίων ως «θηριωδίες» και καλώντας τον ΟΗΕ να αναλάβει ενεργότερο ρόλο.
Η δήλωση εντάσσεται στη σταθερή εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, που προωθεί τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και επικρίνει τις πολιτικές του Ισραήλ. Ωστόσο, η έμφαση του Ερντογάν στην παλαιστινιακή κρίση, χωρίς αναφορά σε άλλες παγκόσμιες συγκρούσεις, όπως στην Ουκρανία ή τη Συρία, εγείρει ερωτήματα για την επιλεκτικότητα της ατζέντας του.
Το Διεθνές Πλαίσιο και οι Αντιδράσεις
Η πρόταση για μεταρρύθμιση του ΟΗΕ δεν είναι καινούργια, καθώς πολλές χώρες, ιδιαίτερα του Παγκόσμιου Νότου, έχουν ζητήσει μεγαλύτερη εκπροσώπηση και αλλαγές στη λειτουργία του Συμβουλίου Ασφαλείας. Σύμφωνα με το Al Jazeera, η έκκληση του Ερντογάν συνάδει με πρωτοβουλίες όπως η «UN80 Initiative», που προωθεί ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ για έναν πιο αποτελεσματικό οργανισμό. Ωστόσο, η εστίασή του αποκλειστικά στην παλαιστινιακή κρίση έχει προκαλέσει ανάμεικτες αντιδράσεις. Στο X, ορισμένοι χρήστες χαρακτηρίζουν την πρόταση ως σημαντική για την προώθηση της δικαιοσύνης, ενώ άλλοι την θεωρούν πολιτικά υποκινούμενη, δεδομένης της μακράς ιστορίας της Τουρκίας να χρησιμοποιεί το παλαιστινιακό ζήτημα για να ενισχύσει τη διεθνή της επιρροή.
Η δομή του Συμβουλίου Ασφαλείας, με το δικαίωμα βέτο των πέντε μονίμων μελών, αποτελεί εμπόδιο για οποιαδήποτε ουσιαστική μεταρρύθμιση, καθώς οι μεγάλες δυνάμεις είναι απίθανο να υποστηρίξουν αλλαγές που περιορίζουν την εξουσία τους. Επιπλέον, η πρόταση του Ερντογάν δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες λεπτομέρειες για το πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί μια τέτοια μεταρρύθμιση, κάτι που περιορίζει την πρακτική της εφαρμογή.
Η Στάση της Τουρκίας και οι Προκλήσεις
Η Τουρκία, ως ιδρυτικό μέλος του ΟΗΕ, έχει ιστορικά υποστηρίξει τη διεθνή συνεργασία, αλλά η εξωτερική της πολιτική συχνά συνδυάζει ανθρωπιστικά επιχειρήματα με γεωπολιτικές φιλοδοξίες. Η έμφαση του Ερντογάν στην παλαιστινιακή κρίση αντικατοπτρίζει τη στρατηγική του να εδραιώσει την Τουρκία ως ηγέτιδα δύναμη στον ισλαμικό κόσμο. Ωστόσο, η απουσία αναφορών σε άλλες κρίσεις, καθώς και οι εντάσεις της Τουρκίας με δυτικές χώρες σε ζητήματα όπως η διαχείριση του ΝΑΤΟ ή οι σχέσεις με τη Ρωσία, περιπλέκουν την αποδοχή της πρότασής του από τη διεθνή κοινότητα.
Συμπέρασμα
Η έκκληση του Ερντογάν για μεταρρύθμιση του ΟΗΕ, με έμφαση στην παλαιστινιακή κρίση, αναδεικνύει την ανάγκη για έναν πιο αποτελεσματικό διεθνή οργανισμό, αλλά εγείρει και ερωτήματα για τα κίνητρα και την εφικτότητα της πρότασης. Ενώ η ιδέα μιας πιο δίκαιης και συμπεριληπτικής δομής του ΟΗΕ βρίσκει υποστήριξη σε πολλές χώρες, οι γεωπολιτικές διαιρέσεις και η πολυπλοκότητα των μεταρρυθμίσεων παραμένουν σημαντικά εμπόδια. Η δήλωση του Ερντογάν αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου διαλόγου για το μέλλον του ΟΗΕ, αλλά η υλοποίηση των προτάσεών του θα απαιτήσει ευρεία διεθνή συναίνεση.
